KAMİS
Sitenin İsimlendirilmesi
Alan Adı
İlke
Kamu kurumlarının internet siteleri için alan adı (site ismi) belirlenirken kurumun dâhil olduğu hizmet alanı göz önünde bulundurulmalıdır.
Açıklama
Site ismi ise kurum ismi ya da birim ismi olabilir. Genellikle alan adı ile kurum adı ilişkili ya da aynı seçilir. Site adı, meta etiketi içine yazılmak üzere tarayıcı penceresinde çıkacak biçimde ve kurum adını mümkün olduğunca içerecek biçimde oluşturulmalıdır. Site adının ana sayfada ve alt sayfalarda üst başlıkta belirli ve tutarlı bir büyüklükte varsa logo ve motto gibi bileşenlerle birlikte verilmesi ve tüm site çapında kurumsal kimlik oluşturmada etkin olması beklenir.
Kamu kurumlarının internet siteleri mutlaka “.tr” uzantısı ile bitmelidir. Kamu kurumları hizmet alanlarına göre aşağıdaki alan adı uzantılarını kullanabilir.
| “.gov.tr” | Devlet kurum ve kuruluşları için alan adı |
| “.bel.tr” | İl, ilçe ve belde belediye teşkilatları için alan adı |
| “.pol.tr” | Emniyet teşkilatı için alan adı |
| “.k12.tr” | MEB tarafından onaylanmış ilkokul, ortaokul ve liseler için alt alan adı |
| “.edu.tr” | YÖK tarafından onaylanmış yükseköğretim kurumları için alt alan adı |
| “.org.tr” | Vakıf, dernek, sivil toplum örgütü vb. kuruluşlar için alt alan adı |
Yönergeler
- İnternet sitesi alan adı uzantıları standartlara uygun olacak şekilde belirlenmelidir.
- Kurum internet sitelerinin Türkçe karakter içeren alan adlarını da kaydettirmesi tavsiye edilmektedir. Örneğin, “sağlık.gov.tr” ve “saglik.gov.tr” adreslerinin ikisinin de aynı siteye erişim sağlaması beklenmektedir. Böylelikle kullanıcıların her iki koşulda da siteye erişimi mümkün olacaktır.
- Klavyelerde görece zor bulunan karakterler, hecelemesinde tereddüt olabilecek kelimeler zorunlu olmadıkça alan adı seçilmesinde tercih edilmemelidir.
- Türkçe kelimelerden seçili alan adlarının kullanılması, kamu kurumları için önem taşımaktadır.
- Sunucu adlarında anlamlı sunucu adlarını tercih edilmesi, hatırlanabilirliği artıracaktır. “kms13.saglik.gov.tr” yerine “kimliksunucusu.saglik.gov.tr” alan adı kullanımı daha çok tercih edilmelidir.
Referanslar
- –
Faydalı Kaynaklar
- –
Önem Derecesi
★★★★★ 3/5
Örnek
Örnek siteye, “türkiye.gov.tr” ve “turkiye.gov.tr” adresleri ile erişilebilmektedir.
Alt Kurum Sitelerinin Tutarlılığı
İlke
Alt kurumlara ait internet sitelerinin tasarımı, bağlı oldukları kurumun internet sitesi ile tutarlı olmalıdır.
Açıklama
Bir kuruma ait alt kurumların (Örn. Taşra teşkilatı, bağlı müdürlükler vb.) internet siteleri tasarlanırken, site görünümünün ve içerik organizasyonunun, bağlı olunan kurumun internet sitesi ile tutarlı olması gerekmektedir. Bunun için ara yüz görünümünün, menü yapısının ve site içi dolaşımın ana site ile uyumlu olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca, kurumun kullandığı internet sitesine ait temanın alt kurumlar tarafından da kullanılması gereklilik haline getirilebilir. Böylelikle, internet siteleri geliştirilirken ortak kurum kültürünün ve standartlarının oluşturulması sağlanacaktır.
Yönergeler
- Alt kurumların internet siteleri bağlı oldukları ana kurumun sitesiyle tutarlı ve uyumlu olmalıdır.
- Mümkünse ana site ve alt sitelerde aynı tema ve standart tasarım ilkeleri uygulanmalıdır.
- Mümkün olduğu kadar ortak medya kütüphanesinden çekilen resimler kullanılmalı, bu sayede tarayıcıların bant genişliği ve görüntü oluşturma performansı yükseltilmelidir.
- Alt kurum internet sitelerinin kendi içlerinde ve ana kurumun internet sitesi ile tutarlılığının sağlanmasına yönelik, tasarımcıların kullanabileceği ortak bir şablon ve tasarım rehberi hazırlanması tavsiye edilmektedir.
Referanslar
- ISO 9241-151 / 6.12 – Coherent multi-site strategy
- ISO 9241-151 / 9.3.13 – Consistency across related websites
Faydalı Kaynaklar
- –
Önem Derecesi
★★★★★ 4/5
Örnek
Örnek alt kurum siteleri, bağlı oldukları kurum (en arkada) ile tutarlı olacak şekilde tasarlanmıştır.
Alternatif Alan Adları
İlke
Gerekli durumlarda internet siteleri için alternatif alan adları kullanılabilir.
Açıklama
Bağlantı isimleri belirlenirken kurumun ismi, ait olduğu hizmet alanı ve kullanıcı kitlesinin alışkanlıkları göz önünde bulundurulmalıdır.
Yönergeler
- İnternet sitelerinin bağlantı (URL) adreslerinde, internet protokol (IP) adresi (Örn. 212.175.169.156 vb.) kullanılmamalıdır.
- İnternet siteleri isimlerinde kullanıcıların aşina olmadığı ya da kurumla ilgili olmayan kısaltmaların kullanımı tavsiye edilmemektedir.
- Bazı kurumların isimleri çok uzun olabilir ya da kurum adının kısaltması anlaşılır olmayabilir. Bu gibi durumlarda, her iki alan adı da kaydettirilerek, aynı siteye erişim sağlanmalıdır. Örneğin, “uab.gov.tr” ve “ubak.gov.tr” adreslerinin ikisi de T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na erişim sağlamak için kullanılabilmektedir.
- Yurtdışı ve yurtiçinde Türkçe bilmeyen kullanıcılara hitap eden kurum alan adları alternatif olarak İngilizce kayıt altına alınabilir.
Referanslar
- –
Faydalı Kaynaklar
- –
Önem Derecesi
★★★★★ 3/5
Örnek
Örnek siteye, hem “uab.gov.tr” adresi ile hem de “ubak.gov.tr” adresi ile erişim sağlanabilmektedir.
URL Adresi
İlke
İnternet siteleri için uygun URL isimleri seçilmelidir.
Açıklama
Kullanıcılar bir internet sitesinin ana sayfasına ya da alt sayfalarına, tarayıcıya ilgili sayfanın URL adresini doğrudan yazarak erişmek isteyebilir. Bu nedenle, internet sitelerinde URL adreslerinin kullanıcıların beklentilerini karşılayacak şekilde, açık ve anlamlı olarak isimlendirilmesi gerekmektedir. URL adreslerinin tutarlı ve okunabilir yapıda oluşturulması, hem ilgili adresin hatırlanabilir olmasını artırmakta hem de kullanıcıların site içinde dolaşımını kolaylaştırmaktadır.
Yönergeler
- URL isimlendirmelerinde anlamsız ifadeler ve işaretler kullanmak yerine, mümkün olduğunca kısa ve açık isimlendirmeler tercih edilmelidir.
- Gereksiz kısaltmalardan kaçınılmalıdır.
- Türkçe kelime kullanılmasına özellikle dikkat edilmeli, “store”, “info”,”publications”, “server” gibi yabancı kelimeler kullanılmamalıdır.
Referanslar
- ISO 9241-151 / 10.4 – URL names
Faydalı Kaynaklar
- –
Önem Derecesi
★★★★★ 3/5
Örnek
Örnek sitede, URL isimlendirmesinde anlamsız karakterlere (Örn. “?”,”4”,”&” gibi) yer verilmiş, isimlendirme kullanıcılar için anlamlı olacak şekilde oluşturulmamıştır. İnternet sitelerinin URL isimlendirmesinin açık ve anlamlı olması beklenmektedir.