Page 171 - bilgem-teknoloji-dergisi-6
P. 171

Melahat PARLAR  Çinili Köşk


 Kapaklı kase.  Figürlü Çini Parçası                                                    Dilim Desenli Tabak
           Minai tekniğinde bezemeli beş parçadan oluşan figürlü çini parçası, 12. yüzyıl ikinci  1490–1500 yıllarına ait tabakta metal



          yarısında yapıldığı tahmin edilmektedir. Sekizgenler ve dört kollu yıldızlar şeklinde  eserlerden etkilenerek yapılan dilim
          bir düzenleme olduğu, sekizgenlerin birinin içinde ise elinde doğan tutan bir atlı  motifi görülmektedir. Bunun d ışında



          avcı görülmektedir. Bindiği at ve koşum takımı ayrıntılarıyla görülmektedir. Konya  h a t a y î l i ,    r u m  î l i    k  ıv r ım     d a l l a r
          II. Kılıç Arslan Köşkü kalıntılarından bulunmuştur.                          görülmektedir.
 Kapaklı Kase  Figürlü çini parçası.




 18.yüzyıl ilk yarısında yapılan kâse,
 şeffaf s ır altına  çok  renk bezemelidir.


 Beyaz zemin üzerine kırmızı, sarı, mavi
 ve yeşil renkler kullanılarak çiçek




 motifleriyle süslenmiştir. Özellikle limon
 sarısı dikkat çekicidir.
 Tavus Kuşu Motifli Tabak
 Tavus kuşu motifli tabak.
 Tabak üzerindeki tavus kuşu motifinde
 başını geriye atmış, gövdesi ile başı mavi
 -yeşil, ayakları, kanadı ve gagası kiremit
 kırmızı ile süslüdür. Çevresinde stilize
 bulut ve dalga motifleri kullanılmıştır.









 Pencere Alınlığı

 İznik yapımı eser, Haseki Hürrem Sultan  Selçuklu Tabak
 Medresesi’ne aittir. Lacivert zemine beyaz  13. yüzyıla tarihlenen  Aksaray-Niğde menşeili tabak, filizi yeşil zemine kazıma





 celi sülüs hatla bir ayet yazılmıştır.  (sgraffito) ve geniş oyma (champleve) tekniğinde bezemelidir. Ortasında karşılıklı
          iki büyük kuşun kanatları arasında üç küçük kuş görülmektedir. İyi bir işçilik görünen
          tabak saray için sipariş edilmiş olmalıdır.
 Mavi-Beyaz Cami Kandili  Pencere alınlığı.

 II. Beyazıt Türbesi’nden  gelen  cami




 kandilidir. 1510–1510 olarak bilinen



 yapım zamanında beğenilerek eserler
 üzerine uygulanan paftaların içine “ Allah,
 Muhammed, Ali” yazılmıştır. Rûmîler,
 hatayîler, düğümlü Çin bulutu kıvrımları,
 örgülü kûfî hatlı madalyonlar sıralanır.
 Dip kısmında meandr süsleme dikkati
 çeker. Meandr, zigzag şeklinde süregelen
 bir desen şeklidir.
           Selçuklu tabağı.                                                                                Dilim desenli tabak.
           Dergimizin bu sayısında sizlere Çinili Köşk’ü gezerek tarih ve sanat molası vermek  KAYNAKÇA
          istedik. Umarım yazımızı  beğenir ve köşkü kendi gözlerinizle görmek istersiniz.
                                                                                        [1]   A. Pasinli ve S. Balaman, "Türk Çini
           Anadolu tarihine, çini-seramik ve yapı süsleme sanatlarına farkındalık yaratmayı  ve Keramikleri, Çinili Köşk", A Turizm
          amaçlayan bu yazıya katkı ve yardımlarından ötürü İstanbul Arkeoloji Müzeleri  Yayınları, İstanbul, 1992.
          müdür yardımcısı Tuğçe Akbaytogan'a ve Çinili Köşk sorumlusu arkeolog Nilüfer
          Aydın’a için çok teşekkür ederiz.                                             [2]   N Aydın, “Çinili Köşk Müzesi”
                                                                                       İstanbul, 2007.

 168  Sayı 06   Mayıs-Ağustos 2011  http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/  169
 ·
   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175   176