Page 171 - bilgem-teknoloji-dergisi-6
P. 171
Melahat PARLAR Çinili Köşk
Kapaklı kase. Figürlü Çini Parçası Dilim Desenli Tabak
Minai tekniğinde bezemeli beş parçadan oluşan figürlü çini parçası, 12. yüzyıl ikinci 1490–1500 yıllarına ait tabakta metal
yarısında yapıldığı tahmin edilmektedir. Sekizgenler ve dört kollu yıldızlar şeklinde eserlerden etkilenerek yapılan dilim
bir düzenleme olduğu, sekizgenlerin birinin içinde ise elinde doğan tutan bir atlı motifi görülmektedir. Bunun d ışında
avcı görülmektedir. Bindiği at ve koşum takımı ayrıntılarıyla görülmektedir. Konya h a t a y î l i , r u m î l i k ıv r ım d a l l a r
II. Kılıç Arslan Köşkü kalıntılarından bulunmuştur. görülmektedir.
Kapaklı Kase Figürlü çini parçası.
18.yüzyıl ilk yarısında yapılan kâse,
şeffaf s ır altına çok renk bezemelidir.
Beyaz zemin üzerine kırmızı, sarı, mavi
ve yeşil renkler kullanılarak çiçek
motifleriyle süslenmiştir. Özellikle limon
sarısı dikkat çekicidir.
Tavus Kuşu Motifli Tabak
Tavus kuşu motifli tabak.
Tabak üzerindeki tavus kuşu motifinde
başını geriye atmış, gövdesi ile başı mavi
-yeşil, ayakları, kanadı ve gagası kiremit
kırmızı ile süslüdür. Çevresinde stilize
bulut ve dalga motifleri kullanılmıştır.
Pencere Alınlığı
İznik yapımı eser, Haseki Hürrem Sultan Selçuklu Tabak
Medresesi’ne aittir. Lacivert zemine beyaz 13. yüzyıla tarihlenen Aksaray-Niğde menşeili tabak, filizi yeşil zemine kazıma
celi sülüs hatla bir ayet yazılmıştır. (sgraffito) ve geniş oyma (champleve) tekniğinde bezemelidir. Ortasında karşılıklı
iki büyük kuşun kanatları arasında üç küçük kuş görülmektedir. İyi bir işçilik görünen
tabak saray için sipariş edilmiş olmalıdır.
Mavi-Beyaz Cami Kandili Pencere alınlığı.
II. Beyazıt Türbesi’nden gelen cami
kandilidir. 1510–1510 olarak bilinen
yapım zamanında beğenilerek eserler
üzerine uygulanan paftaların içine “ Allah,
Muhammed, Ali” yazılmıştır. Rûmîler,
hatayîler, düğümlü Çin bulutu kıvrımları,
örgülü kûfî hatlı madalyonlar sıralanır.
Dip kısmında meandr süsleme dikkati
çeker. Meandr, zigzag şeklinde süregelen
bir desen şeklidir.
Selçuklu tabağı. Dilim desenli tabak.
Dergimizin bu sayısında sizlere Çinili Köşk’ü gezerek tarih ve sanat molası vermek KAYNAKÇA
istedik. Umarım yazımızı beğenir ve köşkü kendi gözlerinizle görmek istersiniz.
[1] A. Pasinli ve S. Balaman, "Türk Çini
Anadolu tarihine, çini-seramik ve yapı süsleme sanatlarına farkındalık yaratmayı ve Keramikleri, Çinili Köşk", A Turizm
amaçlayan bu yazıya katkı ve yardımlarından ötürü İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yayınları, İstanbul, 1992.
müdür yardımcısı Tuğçe Akbaytogan'a ve Çinili Köşk sorumlusu arkeolog Nilüfer
Aydın’a için çok teşekkür ederiz. [2] N Aydın, “Çinili Köşk Müzesi”
İstanbul, 2007.
168 Sayı 06 Mayıs-Ağustos 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 169
·