Page 161 - bilgem-teknoloji-dergisi-6

Asım ALTUNBAŞ Tosun TERZİOĞLU

Şimdi yeni yeni oluyor, evet. Çünkü Öğrencilere Sabancı Üniversitesi'nde eğitime fazla bir şey yoktur, olmayabilir daha doğrusu. Ama bir gençin rüyası
oradaki teknoloji dünyanın en iyi Erdal İnönü’yle beraber TÜBİTAK’ta. başlarken bilgi edinme amaçlı olarak hangi programı vardır, olmalıdır. Bizim işimiz üniversitede gençlerin hayallerini
teknolojisi değil. 60'lardan itibaren seçmek istediklerini soruyoruz. 2-3 sene sonra da şekillendirmek ve gerçekleşmesi için onlara yardımcı olmak.
onları geliştirmeye başlasaydık, ki seçtikleri programlarla kıyaslıyoruz. %48'i fikrini Üniversitemizin amacı bu, başka bir şey değil. Dolayısıyla üniversite
Fransa, İspanya da o tarihlerde değiştiriyor. Bu demektir ki programları tanıyıp heyecanlı, mutlu belki de zaman zaman yaramaz (gülüyoruz) olabilecek
başladı, farklı bir resim ortaya öğrenip ders aldıktan sonra öğrencilerin yarısı farklı insanların bir arada olduğu bir yerdir.
çıkabilirdi. Atlanan birtakım şeyler mesleklere yöneliyorlar, fevkalade önemli bir istatistik. Son olarak şunu ekleyeyim. Şimdilerde çok azaldı, eskiden çok daha
var. Belirli bir dönemde bu hazıra Rektörlüğüm sırasında mezun olacak öğrencilerle fazla vardı. "Biz okumuş insanlarız, aydın insanlarız, diğerlerine yol
konma -mesela NATO bize nasılsa rektör evinde grup grup toplanıp konuşurdum. Ne göstermemiz lazım, onlar bir şey anlamıyorlar, onlar anlamazlar" tarzı
Amerikan silahı veriyor, üretmeye yapmak istediklerini sorardım tek tek. Herkes bu yaklaşımlar gösteriliyordu. Çok ayıp bir davranış bu, çok da yanlış. Çünkü
gerek yok- düşüncesi çok yanlış ,çok sistemden çok memnun. Ama bazı anne-babanın insanların hele de Türkiye gibi zengin bir geçmişi olan coğrafyadan
kısa vadeli, çok miyop bir strateji.
şikayeti var. Ben çocuğumu size mühendis olacak yetişmiş insanların bazen okul okumadan da edindikleri muazzam
Bir de hocam, bu düşünceler kısa diye yolladım, çocuğum kültürel çalışmalar bilgelikler var. Her şey sadece kitaptan okuyarak olmuyor.
vadeli olduğu gibi yalnızca iyi günde programına gitti (gülüyoruz). Memnun mu Hocam bu güzel sohbet için çok teşekkür ederiz. Ufkumuzu açtınız.
geçerliliği olan stratejiler. hayatından? Çok memnun. Benim için önemli olan Ülkemiz sizin gibi insanlar sayesinde önemli kazanımlar elde etti.
öğrencinin memnuniyeti. Çünkü bazı anne-baba
Evet. Türk sanayisine ve Türk Silahlı Gençler bu meşaleyi daha ileriye taşıyacaklardır.
Kuvvetleri'ne Kıbrıs Barış Harekatı çocuğun kendilerinin hayatlarını, yani anne-babasının Rica ederim. Daha ileriye taşıyacaklarından kuşkum yok.
sonrası bize uygulanan ambargo çok hayatını yaşamasını ister. O çok yanlış bir görüş bence.
öğretici olmuştur. 1 dolarlık parça Çünkü o kendi hayatını yaşayacak. 17 yaşında, 18
yetmezliği yüzünden tanklar yollarda yaşında karar vermesini öğrenecek ve kendi hayatını Torunuyla birlikte.
kalmıştır. yaşayacak.

Biraz Sabancı üniversitesi'nden bahsetmek ister misiniz? oradan çıktı. Tabii bölümsüz olması ve öğrenciye seçme Benim için hoş olan bir şey mezunlarımızın
özgürlüğü verilmesi programların birbirne yakın olmasını üniversitedeki, çalışma hayatındaki başarılarını
Hay hay, olur. Ben 97'de başladım, üniversite 99'da açıldı. gerektiriyor. Bu sistemin büyük avantajları var, çok doğru, ama duyuyorum. Müthiş bir şey. Kendilerine bir güven
Benim için heyecan verici olan üniversitenin özgün tasarımıydı. mesela bu sistemde tıp olamaz, hukuk olamaz. Çünkü burada var ve haklı bir güven var. Bugün bizim ilk
Tasarımda bir serbestlik vardı. Hep Güler Hanım (Sabancı) 2. sınıftan sonra tıpı seçebilirsin dediğin vakit bu uygun olmaz. mezunlarımızdan 3 tanesi Amerika'da iyi
şunu anlatır, iki şey onun için önemlidir. Amcalarından dinlediği Sonra 99 Mart ayında mütevelli heyetine son defa anlatım. üniversitelerde yardımcı doçent. Yönetim bilimlerinde
şeyler, rahmetli Sakıp Bey (Sabancı) ve rahmetli Hacı Bey’den Herkes memnun görünüyor. Mekatronik programı bazılarının doktora yapan bir mezunumuz doktorasını bitirmek
(Sabancı). O sıralar 27 üniversite varmış. Onlar demişlerki "Biz akıllarına takılmış. "Ben şimdi size soruyorum" dedim, "4 yıl üzereyken Hollanda'da bir üniversiteye post-doc
diğer 27 üniversiteye benzeyen 28. bir üniversite istemiyoruz, sonra, 5 yıl sonra şu şu programdan mezun birisi gelse, işe alır olarak başvurdu. "Tezimin konusu şöyle, doktoramı
eğer onu yapacaksan vazgeçelim, yapmayalım. Biz farklı bir mısınız?" Biri kalktı dedi ki "O mekatronik dediğinizden ben bitirmek üzereyim, çalışma alanım da şöyle, sizde
şey istiyoruz. Nasıl bir şey olacak? Onu da sen düşün, bul, bize bir tane alırım" (gülüyoruz). post-doc olarak çalışmak istiyorum" diye yazdı.
de anlat". Hacı Bey'in söylediği başka bir şey daha vardır. Güler Hollanda'dan gelen cevap şuydu: Maalesef sizi post-
Hanım odasına gitmiş, bu işin kendisine verileceğini tahmin Siparişler gelmeye başlamış (gülüyoruz). doc olarak alamıyoruz, buyrun yardımcı doçent olarak
ediyormuş. Güler Hanım şöyle anlatır: Sonra Hacı amcam Tabii bunu YÖK'ün kabul etmesi lazım. Güler Hanım "Ne gelin (gülüyoruz). Bunlar çok güzel şeyler. Çalışma
aradı, "Güler bana bir gelebilir misin?" diye. Gittim. "Sen aldığın yapacağız şimdi?" dedi. "Kamp kuracağız, bunları anlatacağız" hayatına giren, kendi şirketini kuran, işini geliştiren
görevin farkında mısın?" dedi. "Tabii farkındayım. Şu kadar iş dedim. O sıralar YÖK'te Kemal Bey var, Kemal Gürüz. Onun insanlar bizim için çok çok önemli.
programı olacak, iş yükü olacak, şu kadar yatırım yapacağım" bir sempatisi vardı zaten. 2-3 defa gittik biz YÖK'e. Bize açıkca
diye cevap verdim. "Biliyorum, biliyorum, onları tabii yaparsın. şunu söylediler: Bakın, bu Türkiye'de olmaz. Neden? Siz Türkiye'de maalesef bir çok üniversitenin,
Ben onu söylemiyorum. Bu derslik yapmaya benzemez. Sen diyorsunuz ki herkese aynı temeli vereceğiz, sonra herkes akademisyenin kötü bir huyu vardır. Ben 67 senesinde
insanların çocuklarını alıp eğiteceksin. Büyük sorumluluk. istediği bölümü seçecek. Bir kere herkes mühendisliği seçer. Amerika'daydım öğrenci olarak. O zaman zenci lider
Onlara "Bu defolu çıktı sana ithal edilmişini verelim." Mühendislikten de herkes ya bilgisayarı seçer veya elektroniği Martin Luther King'in Washington Anıtı önünde
diyemezsin." demiş. Bu iki kişi de, Sakıp Bey de Hacı Bey de, seçer. Mekatroniği falan kimse bilmez, seçmez. Ben de anlatmaya Amerika'daki ırk ayrımına karşı meşhur bir konuşması
bildiğim kadarıyla üniversite mezunu değiller. Ama Anadolu çalışıyorum. Sonra dediler ki "Sizin hatrınız için kabul edelim, vardır. Zaten sonra da öldürüldü. "I hava a dream"
bilgeliği diye bir şey var. Bu yaklaşım benim çok hoşuma gitti ama 1 sene sonra geri geleceksiniz, vazgeçtik diyeceksiniz". diye tekrarlayan, "Benim bir rüyam var, benim bir
ve tabii bir de özgün tasarım. Biz üniversite açılmadan önce Ama öyle olmadı, şimdi uzun yılların ortalamasına bakıyoruz. hayalim var, bir gün gelecek Amerika'da siyah-beyaz
çalışanlar aşağı yukarı 20 kişiydik. Çalışanlar, akademisyenler, En fazla seçilen program bilgisayar değil, bilgisayar 5.-6. sırada. ayrımı yapılmayacak. Hatta bir gün gelecek bir siyah
yöneticiler müthiş çalıştık. Önce holdingin binasında, sonra Çünkü biz öğrenciye sorumluluk verdik. "Düşün, taşın, ders başkan bile olacak." diyordu. Obama'nın seçildiği gün
Karaköy'deki binamızda. al, bak, arkadaşlarınla konuş, gel bizle konuş, tanıtım aklıma o geldi. Şimdi maalesef bizde bir çok öğretim
programlarına katıl. Ondan sonra da sen seçeceksin, kimse üyesi, bazı siyasilerimiz ve bazı köşe yazarlarımız
Temel Geliştirme Programı oradan çıktı, bizim şimdi seçmeyecek." dedik. Bu öyle bir sistem ki öğrenciye büyük bir "I have a dream" demiyorlar, "I have a nightmare"
Toplumsal Duyarlılık Projeleri dediğimiz programlar oradan özgürlük veriyor, büyük de bir sorumluluk veriyor. Kendine diyorlar. Yani "Benim bir kabusum var". Herkesin
çıktı, bölümsüz olması oradan çıktı, programların öğrenciler karşı sorumluluk. kabusu da farklı sağolsun. Bunu gençlere sunmak
tarafından seçilmesi oradan çıktı, hangi programların olacağı çok yanlış bir şey. Yaşlı bir insanın hayal edebileceği

158 Sayı 06 Mayıs-Ağustos 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 159
·