Page 70 - bilgem-teknoloji-dergisi-13
P. 70

RADAR TEKNOLOJİLERİ
                                                                                                                                                                                                                                  BİLGEM TEKNOLOJİ







          Birincil Gözetim Radarı – PSR

          Birincil arama radarları havaya gönderilen elektromanye-  katında güçlendirilerek antene iletilir. Anten tarafından                     alıcıya ulaşarak önce güç seviyesi ayarlanır. Sonrasında   ve iz üretim algoritmalarına tabi tutulur. Bu sayede hava
          tik sinyallerin hava araçları yüzeyinden yansıması ile geri   gönderilen sinyal hava aracına çarparak yansır. Yansıyan                  de-modülasyona tabi tutularak 60 MHz’lik ara frekansa,   araçlarının  radardan  olan  uzaklığı,  açısı  ve  hızları  tespit
          dönmesi ve alıcı tarafından algılanması ile gerçekleşmek-  sinyal tekrar radar sistemine doğru yayılır. Radar anteni                    daha sonra da logaritmik detektörden geçirilerek temel   edilmektedir. Buna ek olarak hava araçlarından gelen ce-
          tedir. Şekil 1’de temel bir PSR sistemi gönderim ve alım   gelen çok düşük seviyedeki sinyalleri toplayarak bant ge-                    bant seviyesine indirilir. Bu aşamadan sonra veri örnekle-  vaplarda var olan kimlik, yükseklik ve daha ileri seviyede
          mimarisi verilmiştir. Radar tarafından modüleli bir darbe   çiren süzgeç üzerinden aşağı yönde karıştırıcıya ulaştırır.                 nerek sayısal sinyallere geçilerek korelasyon, birleştirme   bilgiler edinilmektedir.
          sinyali  gönderilir  ve  belirli  bir  süre  boyunca  geri  dönen   Karıştırıcıda ara frekansa inen sinyal örneklenip uyumlu            gibi işlevlere tabi tutulur. Son olarak üretilen veriler hedef
          yansımalar dinlenilir. Gönderilen darbe sinyali modülas-  süzgeçten geçirilerek hedef tespit algoritmalarına gönde-
          yona (LFM, NLFM, Phase Coded) tabi tutulmuş bir cıvıltı   rilir. Bu aşamada Doppler süzgeçleri, CFAR, CMAP ve ikili
                                                                                                                                                                                                                          y=sinx, x R 0*t)
                                                                                                                                                                                                                       y
          işareti olarak üretilebilir. Üretilen bu temel sinyal bir ka-  entegrasyona gibi işlemler uygulanır. Tespit edilen hedef                                                                            X(t)=K*A*Sin (2*pi*± f
          rıştırma işlemine tabi tutularak yüksek frekanslara çıkılır.   bilgileri takip algoritmalarına gönderilir. Bu sayede hava                                          f 0=1030 MHz  X(t)=A*Sin(2*pi*± f 0*t)         A
          PSR sistemleri genellikle 2.7-2.9 GHz RF aralığında çalış-  araçlarının radarda olan uzaklığı, açısı ve hızları tespit edi-                                                                                   O   2 π  x
          maktadır. Yüksek frekanslara taşınan sinyal güç yükselteç   lerek hava aracı tespit ve takibi gerçekleştirilir.                                                                      y  y=cosx,  x R
                                                                                                                                                                                                 π x
                                                                                                                                                                                               O  2A
                                                                                                                                                                    Sorgulama       AM & DPSK
                                                                                                                                                                   Modulasyon        Modülatör         Güç Yükselteci        Anten
                                                                                                                                                                    Sinyalleri
                                                                                y   y=sinx, x R +f)*t
                                                                        X(t)=K*A*Sin2*pi*(f 0                                                                                                                                   Sorgulama
                                                                                                                                                                                                    Genlik Modulasyonu
                                  X(t)=A*Sin2*pi*(f+B/fm)*t X(t)=A*Sin2*pi*(f 0+f)*t  O  A π 2  x                                                  Kalman Süzgeci                    Osilator  Farksal Faz Kaydırma Modulasyonu
                                                                                                                                                                                      Yerel
                                            y y=cosx,  y(t)=x(t)x l(t)  y  y=cosx,  x R                                                                                       Y1                                              R=(c x (ԏ-tp))/2
                                               2A
                                             x R
                                                            π x
                                            O  x π        O  2A
                               Darbe Üreteci     Karıştırıcı     Güç Yükselteci        Anten                                                                                          Yerel                              Darbe Konum   Cevap
                                                                                                                                                     Korelator,                      Osilator
                                                                                                                                                     Birleştirici             Y3                                         Modulasyonu
                                                                                               R=(c x ԏ)/2                                                         V=k*P in
                 Kalman Süzgeci                                                                                                                                     Logaritmik       Demodulator         Ön Alıcı              Anten
                                                 Yerel                                                                                                              Detector    y  y=cosx,  x R  2A  y  y=cosx,  x R 2A  y  y=cosx,  x R
                                                                                                                                                                                   π
                                                                                                                                                                                                                        π x
                                                 Osilator  Eşevereli Çalışma                                                                                                    O  x            O  π x                O  2A
                                        Y1                                                                                                                          X(t)=A*Sin2*pi*f m*(t-ԏ)  X(t)=A*Sin2*pi*f 0*(t-ԏ)  y  y=sinx, x R
                 Çoğaltı Süzgeci                                                                                                                                        f m=60 MHz          f 0=1090 MHz                  A
                              Y(f)=X(f)xH(f)         y(t)=x(t)x l(t)                                                                                                                                                  O   2 π  x
                   y  y=cosx,  x R  2A  Uyumlu Süzgeç  Karıştırıcı  Band Geçiren        Anten
                                                                    Süzgeç
                   O  π x                   y O  y=cosx,  x R  2A  y O  y=cosx,  x R 2A  y O  y=cosx,  x R 2A                                                                                                 X(t)=R*A*Sin (2*pi* f 0*t)
                                                             π x
                                               x
                                               π
                                                                                 π x
           X(t)=A*Sin2*pi*fm*(t-ԏ)   X(t)=A*Sin2*pi*(f+B/fm)*(t-ԏ)             y  y=sinx, x R
                                                   X(t)=A*Sin2*pi*(f 0+f)*(t-ԏ)                                                                                                     Şekil 2 SSR Sistemi Temel Mimarisi
                                                                                   A
                                                                                O   2 π  x
                                            Şekil 1: PSR Sistemi Temel Mimarisi

                                                                                                                                                  TÜBİTAK BİLGEM Hava
                                                                                                                                                  Trafik Kontrol
          İkinci Gözetim Radarı – SSR                                                                                                             Sistemleri

                                                                                                                                                  Milli Gözetim Radarı (MGR), DHMİ
          İkincil arama radarları hava araçlarına yapılan sorgu ve   zile ulaşmak üzere güç yükselteç katında güçlendirilerek
          bu sorgulara karşılık hava araçlarının vermiş oldukları   antene iletilir. Anten tarafından yönlendirilen sinyaller                     ve TÜBİTAK BİLGEM iş birliğiy-
          cevapların tespit edilmesi ile gerçekleşmektedir. Bu ne-  hava aracına ulaşmaktadır. Hava aracı tarafından sinyal-                      le ülkemizde milli imkânlar ile
          denle iki yönlü bir sinyal gönderimi olduğundan iş birlikçi   lerin çözülebilmesi durumunda ilgili sorgu algılanarak                    geliştirilen ilk Hava Trafik Kontrol
          (coorperative) bir haberleşme sistemi olarak da yorumla-  buna karşılık gelen cevap hava araçlarında mevcut olan                        Radarıdır. MGR prototipi 2015
          nabilmektedir. Şekil 2’de temel bir SSR sistemi gönderim   cevaplama cihazı (transponder) ile üretilerek sorgulayıcı-                   yılında tamamlanmış ve TÜBİTAK
          ve alım mimarisi verilmiştir. Üretilen sorgulama sinyalleri   ya gönderilmektedir. Genel olarak A/C sorguları A/C ce-                   Gebze Yerleşkesinde kurulmuştur
          eski sistemler için (ATCRBS) genlik modülasyonuna (AM,   vapları ile MODE-Seçimli sorgular (DF11/DF4/DF5/DF20/                          (Şekil-3).
          A/C… sorguları), MODE-Seçimli sistemler için farksal faz   DF21…) ile cevaplanmaktadır. Hava aracı ürettiği sorgu-
          kaydırmalı modülasyona (DPSK, UF11/UF4/UF5/UF20/  lama cevaplarını darbe pozisyon modülasyonu (PPM) ile
          UF21…) tabi tutulur. Modülasyonda kullanılan taşıyıcı sin-  1090 MHz’lik taşıyıcıyı modüle ederek gönderir. Hava aracı
          yal 1030 MHz’dir. Modülasyonlu sinyal gerekli olan men-  tarafından gönderilen bu cevap sinyalleri anten üzerinden                                                                     Şekil 3: Gebze Milli Gözetim Radarı (MGR)

          68                                                                                                                                                                                                                                    69
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75