Page 32 - bilgem-teknoloji-dergisi-9

Yapay Zekâ
Bu bir proje

tanıtımıdır.

ve Tesla firması, Yapay Zekâ teknolojisinden faydalanarak
sürücüsüz araç geliştirmektedir. Gelecekte hem hususi
araçların, hem de ticari araçların bu teknolojiden faydala-
narak trafikte sürücüsüz olarak güvenli bir şekilde seyir et-
mesi mümkün olacaktır.
Uzay Araştırmaları
Uzay araştırmalarında bir bilgiye ulaşabilmek için büyük
hacimde verinin analiz edilip içerisinden bilgi çıkarılması
gereklidir. Bu da ancak Yapay Zekâ ve makine öğrenimi
ile mümkün olmaktadır. Kepler teleskobu tarafından elde Çok Boyutlu Telsiz Haberleşme
edilen bilgiler bu şekilde işlenmiştir. NASA Mars gezege-
nine Mars 2020 adlı araştırma aracı göndermiştir. Bu araç
AEGIS adı verilen Yapay Zekâ yazılımı tarafından veri topla-
mak amacıyla otomatik olarak yönetilecektir. İşaret Analiz Platformu (KAŞİF)
yor. Bunun dışında çağrı merkezlerinde insanların yaptığı
Adli Bilişim işleri sanal asistanlar yapmaya başladı.
Yapay Zekâ suç araştırmasında sıkça kullanılır. Adli per-
sonel tarafından portre, yüz yapısı, saç ve mevcut diğer Müzik Ülkemizin bulunduğu coğrafi konum itibariyle, konusu radyo frekans spektrum hiper-uzayının
özelliklerden faydalanılarak elde edilen fotoğraf, suçlular Bir akıllı makine beste yapabilir mi, roman yazabilir mi tarzı askeri telsiz haberleşme işaretlerinin yakalanarak boyutunun işgal edilip edilmediğini değil, aynı
veri tabanı içinde bulunan tüm fotoğraflarla karşılaştırılır ve sorulara hemen hayır cevabını vermeyin. Evet mümkündür bunlardan birtakım bilgilerin elde edilmesi zamanda istihdam edilen kanal erişim yöntemleri,
herhangi bir suçlunun yüzüyle tam olarak eşleşmeyi sağlar bir makine beste de yapabilir roman da, film senaryosu da muharebe açısından büyük öneme sahiptir.
. yazabilir. Peki bu olay nasıl gerçekleşmektedir? Beste ko- hava arabirimleri, erişim teknikleri ve diğer
Sosyal Medya nusunu ele alalım. Makinenin Mozart’tan Bach’a, Itri'den parametrelerle ilgili bilgileri ortaya koyabilme yeti-
Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte sosyal medya, hayatımız- Dede Efendi'ye bütün bestekârların bütün bestelerini dinle- Bunun yanında kamu güvenliği kurum ve sine sahip bir platform olacaktır.
da çok daha fazla yer işgal etmeye başladı. Kullanıcılar sos- diğini, her bir sanatçının tarzını, sanat anlayışını incelediği- kuruluşlarının yangın, cankurtaran ve kamu
yal medya platformlarında farkında olarak veya olmayarak ni, modellediğini ve çözümlediğini düşünebiliriz. Biraz daha emniyeti hizmetleri için kullandıkları elek-
kendisini tanımlayan çok fazla bilgiyi üretmektedir. Bunlar, açalım. Yapay Zekâ algoritması yüzbinlerce müzik parçası tromanyetik spektrumun sürekli olarak kul- Bu kapsamda geleneksel sinyal işleme algoritmaları
insanların kişisel özellikleri, beklentileri, dünya görüşleri, dinliyor, derin sinir ağı kullanarak kendi başına ritim, melodi lanılabilir olması ve yalnızca burada yayın yap-ma ile günümüzde kullanım alanı giderek yaygınlaşan
ve harmony kalıplarını keşfediyor. Yazılımın beste yapabil-
beğenileri, zaafları, nefret söylemi ve terör dili kullanıp kul- mesi için öncelikle yazılıma başlangıç belirteci verilir. Yani yapay zeka teknikleri de kullanılarak 10Mhz ile
lanmadığı vb. unsurlardır Veriler ölçülemeyecek kadar çok beste üzerinden konuşacak olursak birkaç nota verilir. Yazı- yetkisine sahip kişi ve kurumlarca kullanılması 6Ghz arasında haberleşme spektrumunu işgal
olduğu için bunları işleyip içinden faydalı bilgi çıkarabilmek lım sonrasını tahmin ederek besteyi tamamlar. zorunludur. Spektrum izleme, burada sözü edilen eden sinyaller için işaret tanıma, yön ve konum
için Yapay Zekâ algoritmalarını kullanmak gerekir. Bu ve- görevlerin yerine getirilebilmesi için tek çözümdür.
riler işlenerek, insanların gerçek bir fotoğrafı yani pek çok Roman ve film senaryosu için de benzerini düşünebiliriz. bulma ile spektrum modelleme ve kestirimi ana
özelliği ortaya çıkarılmaktadır. Bu bilgiler çok değerlidir ve Örnek verecek olursak, OpenAI firmasının geliştirdiği Muse- Bu nedenle, TÜBİTAK BİLGEM çatısı altında başlıkları bulunan Türkiye’nin ilk yapay zeka des-
pazarlamadan güvenliğe kadar pek çok alanda fayda sağ- Net isimli bir Yapay Zekâ yazılımı, 10 farklı enstrüman ile 15 geliştirilmekte olan çok boyutlu telsiz haberleşme tekli sinyal istihbarat platformu, KAŞİF, 2020
layacak şekilde kullanılmaktadır. farklı tarzda, 4 dakikalık besteler yapabilmektedir. işaret analiz platformu (KAŞİF), yalnızca ilgi yılının ilk çeyreğinde ortaya çıkacaktır.

Facebook ve Twitter başta olmak üzere pek çok firma, bu Değerlendirme
bilgileri elde etmekte, Yapay Zekâ yazılımlarını kullanarak Yapay Zekâ artık geleceğin değil günümüzün teknolojisi
işlemekte ve ticari kazanç sağlamaktadır. Yine bu teknoloji haline gelmiştir. Günümüzde sürücüsüz arabalarda, akıllı
kullanılarak, suç potansiyeli taşıyan insanlar belirlenmekte telefonlarda, video oyunlarında, doğal dil işlemede, finans
ve gerekli tedbirler alınmaktadır. Örneğin Twitter firması, ve bankacılık alanında, eğitimde, tarımda, ticarette, üretim-
Yapay Zekâ’yı terör unsuru içeren mesajları atan kişileri de, sanat dünyasında, savunma, güvenlik ve uzay alanla-
belirlemek için kullanmakta ve bu kişilerin hesaplarını ka- rında yani hayatın hemen hemen her alanında kendine uy-
patmaktadır. gulama alanı bulmakta ve hayatımız içerisindeki önemini
ve faydasını gün geçtikçe artırmaktadır. Bünyesinde çeşitli
Sohbet Robotları (Sanal Asistanlar) riskler barındırmasına rağmen Yapay Zekâ, insan hayatını
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, artık yavaş yavaş evler- kolaylaştırması bakımından, geleceğin en önemli teknolo-
de elektronik cihazları kontrol eden bir sanal asistan bu- jisi olarak değerlendirilmektedir. Bu teknolojiyi geliştirmeyi
lunmaktadır. Örnek verecek olursak, Amazon firmasının ve kullanmayı başaran ülkeler, diğer ülkelere kıyasla doğal
geliştirdiği Echo adlı cihaz üzerinde çalışan Alexa adı ve- olarak ezici bir üstünlüğe de sahip olacaktır.
rilen sanal asistan ile de benzer şekilde, yemek tariflerini
öğrenebilir, sevdiğimiz şarkıları dinleyebilir, hava durumunu Referanslar
öğrenebilir ve akıllı evdeki elektronik cihazları yönetebiliriz. 1- https://www.edureka.co/blog/artificial-intelligence-
Bunun dışında web aramalarında yardımcı olan ve sordu- applications/
ğumuz soruları cevaplayan Apple firmasının işletim sistemi 2- https://www.youtube.com/watch?v=Y46zXHvUB1s
3- https://en.wikipedia.org/wiki/Applications_of_artificial_
üzerinde çalışan Siri adlı akıllı asistan ile Microsoft firması- intelligence
nın işletim sistemi üzerinde çalışan Cortana adlı akıllı asis- 4- https://blog.adext.com/applications-of-artificial-intelligence/
tan mevcuttur. Bundan başka Google firmasının geliştirdiği 5- https://www.forbes.com/sites/cognitiveworld/2019/07/12/ai-
Duplex isimli sanal asistanı da zamanınız olmadığı ya da applications-in-education/#1863aeec62a3
6-https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2018/07/25/how-
ilginizi çekmeyen telefon görüşmelerini sizin adınıza, tıpkı is-ai-used-in-education-real-world-examples-of-today-and-a-peek-
bir insanmış gibi yapıyor ve sizin adınıza randevular ayarlı- into-the-future/#1b54f03e586e

www.bilgem.tubitak.gov.tr
30