Page 39 - bilgem-teknoloji-dergisi-7

Ersin GÜLAÇTI Elektronik İmza: Kamu Sertifikasyon Merkezi

Denetim • Sertifika teslimatı tamamlanan kurumlara TÜBİTAK Tablo 2. Yıllara göre üretilen sertifika sayısı. elde ettiği bilgi birikimiyle ve ürettiği yazılım, donanım
BİLGEM tarafından fatura kesilerek gönderilir. Çok sayıda ürünleriyle elektronik imza alanında Türkiye’nin kamu ve
• Sertifika süreçleri denetimlerini periyodik olarak personele sertifika alan kurumlarda faturalandırma aylık Yıl Sertifika Sayısı Toplam sivil alandaki ihtiyaçlarını karşılamak için büyük bir gayret
gerçekleştirmek. teslimat raporlarına göre aylık olarak gerçekleştirilir. 2005 380 380 göstermektedir. Derginin ilk sayısında beri devam eden yazı
4. İŞ SÜREÇLERİ 5. VERİLEN HİZMETLER 2006 3.898 4.278 dizisini bitirirken, bu teknoloji alanına girme kararı alan
TÜBİTAK yöneticilerine ve başta Milli Açık Anahtar
2007 5.611 9.889 Altyapısı projesi ve Kamu Sertifikasyon Merkezi çalışanları
Kamu SM’de 2005 yılından beri uygulanmakta olan iş Kamu Sertifikasyon Merkezi tarafından sunulan bir çok
süreçleri kamu kurumlarının ihtiyaçlarına göre şekillenmiş ürün ve hizmet bulunmaktadır. Sunulan ürün ve hizmetlerle 2008 37.154 47.043 olmak üzere e-imza teknolojisinin geliştirilmesinde ve
kullanılmasında katkısı olan tüm TÜBİTAK personeline
ve olgunlaşmıştır. İş süreçleri ile en güncel bilgiye ilgili ayrıntılı bilgi www.kamusm.gov.tr adresinde yer 2009 10.437 57.480 teşekkür ederim.
www.kamusm.gov.tr/kurumsal/basvuru adresinden erişilebilir. almaktadır. Bunlar hakkında kısa açıklamalar aşağıda 2010 48.806 106.286
Mevcut iş süreci anahatları ile şöyledir: verilmektedir. 2011 75.012 181.298

• Hizmet talep eden kurum, ihtiyacını TÜBİTAK • Nitelikli Elektronik Sertifika : 3 veya 5 yıl süreli olarak
BİLGEM’e yapacağı yazılı bir resmi teklif talebi ile bildirir. verilen 5070 sayılı kanuna göre oluşturulmuş sertifikadır. Kamu SM’nin hizmet verdiği kamu kurum ve kuruluşları
Kurum, resmi teklif talebinin ekinde temin etmek istediği bazı durumlarda Türkiye geneline yayılmış teşkilat
ürün ve hizmetleri gösteren talep formunu gönderir. • Akıllı Kart Okuyucu : Taşınabilir mini okuyucu veya birimlerinin elektronik sertifika işlemlerini merkezi olarak
masa üstü PC/SC standardında okuyucudur. yönetmek istememektedirler. Bu nedenle Kamu SM ile
• TÜBİTAK BİLGEM; kurumun teklif talebi uyarınca doğrudan ilişki kuran müşteri kurum sayısı yıllar geçtikçe
talep edilen ürün ve hizmetler için teklifini kuruma • SSL/Cihaz Sertifikası : Web sunucuları veya başka hızlı bir artış göstermiştir. Mevcut durum Tablo 3’te
gönderir. sunucular için kullanılan bilgi güvenliği sertifikasıdır. görülmektedir.

• Kurumun teklifi kabul etmesi halinde kurum, TÜBİTAK • Mali Mühür Sertifikası : Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Tablo 3. Yıllara göre müşteri kurum sayısı.
BİLGEM’e resmi bir teklif kabul bildirimi yapar. izniyle özel şirketlere verilen, elektronik fatura işlemlerinde
kullanılan sertifikadır (Ayrıntılı bilgi için Yıl Adet
• TÜBİTAK BİLGEM, kurumun teklif kabul bildirimine http://mm.kamusm.gov.tr adresine bakınız). 2009 160
istinaden bir sipariş teyidi yazısı hazırlar ve kurumun siparişi
kesinleşir. • Zaman Damgası : 5070 sayılı kanuna göre ESHS’ler 2010 276
tarafından verilebilen bir elektronik verinin belirli tarihte 2011 474
• Siparişe istinaden Kamu Sertifikasyon Merkezi'ne iş emri var olduğunu gösteren kayıttır.
verilir ve sertifika üretim sürecine başlanır. Bu süreç genelde Kamu SM bünyesinde, Kamu kurum ve kuruluşlarının
aşağıdaki şekilde işler: • Yazılımlar : İmzager, ESYA Elektronik İmza Yazılım elektronik sertifika almasını talep ettiği personelleri için
Kütüphanesi vb. elektronik sertifika ve açık anahtar altyapısı
- Kurum tarafından talep formunda ismi bildirilmiş olan ile ilgili yazılımlar (Ayrıntılı bilgi için destek veren bir çağrı merkezi (Tel: (262) 648 1818)
kurum yetkilisi elektronik sertifika alması istenen personel http://yazilim.kamusm.gov.tr adresine bakınız). işletilmektedir. Kamu SM Çağrı Merkezi, teknik destek de
isim listesini oluşturur ve Kamu SM’ye iletir. Bu isim dahil olmak üzere sertifika alma süreciyle ilgili çok çeşitli
listesinde “Ad, Soyad, T.C. Kimlik No, Kurumsal E-posta • E-imza Uyum Denetimi : 2006/13 sayılı Başbakanlık konularda sertifika başvurusu yapan kişilere hizmet Şekil 2. Kamu kurumlarına göre sertifika dağılım yüzdeleri.
Adresi” bilgileri yer alır. Genelgesi ile kamu kurum ve kuruluşlarının e-imza uyum vermektedir. Çağrı merkezinin yıllara göre iş yükü ve
denetimi görevi Kamu Sertifikasyon Merkezi'ne verilmiştir. performansı Tablo 4’te görülebilir.
- Kurum yetkilisinin bildirdiği isim listesi MERNİS Buna göre; kamu kurum ve kuruluşlarının elektronik
sistemi kullanılarak doğrulanır. Sorunsuz kayıtlar için ilgili sertifika için gerekli teknolojik altyapıya ve iş süreçlerine Tablo 4. Yıllara göre çağrı sayısı.
şahsın e-posta adresine başvuru formunu doldurması için sahip olup olmadığı denetlenmektedir. Uygun bulunan Yıl Gelen Çağrı Cevaplanan Karşılama Oranı (%)
gerekli bilgileri içeren bir ileti gönderilir. kurumlara elektronik sertifika hizmeti verilmektedir. Ayrıca
e-imza uygulaması satın almış veya geliştirmiş olan 2006 5.120 4.634 90,51
- E-postayı alan kurum personeli, e-postada verilen 2007 5.243 4.991 95,19
parola ile Kamu SM web sitesine bağlanarak başvuru kurumların uygulamaları standartlara uyum açısından
denetlenmektedir. Uyum denetiminden geçen kurumlara
formunu eksiksiz doldurur ve kağıt çıktısını alır. Başvuru rapor verilmektedir. Ayrıntılı bilgi için 2008 19.887 18.878 94,93
formu çıktısı ıslak imza ile imzalanır ve kurum aracılığıyla www.kamusm.gov.tr/tr/kurumsal/musterilerimiz/ adresine 2009 34.422 29.836 86,68
Kamu SM’ye gönderilir. 2010 51.523 44.752 86,86
bakılabilir.
- Kamu SM’ye gelen başvuru formları elektronik 2011 51.203 41.460 80,97 İl Adı Sertifika Sayısı
sistemlere yüklenir ve sertifika üretimi gerçekleştirilir. • Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri : Talep eden
kurumlara e-imza projeleri için danışmanlık ve eğitim Ankara 42,036
- Üretilen sertifika ve beraberinde akıllı kart okuyucu hizmeti verilebilmektedir. Kamu SM tarafından üretilen sertifikaların kamu İstanbul 19,804
kurye firması aracılığıyla hak sahibine gönderilir. kurumlarına göre genel dağılımı Şekil 2’de, Türkiye’deki
6. ELEKTRONİK SERTİFİKA illere göre dağılımı Şekil 3’te görülebilir. İzmir 9,250
- Sertifika ve akıllı kart okuyucusu kurye tarafından HİZMETİNDEN YARARLANAN KURUMLAR Kocaeli 5,246
kimlik kontrolü yapılarak sadece hak sahibine teslim edilir. 7. SONUÇ
Kuruluşundan bu yana artan elektronik sertifika taleplerine Antalya 4,324
- Sertifikayı teslim alan hak sahibi, Kamu SM web hizmet veren Kamu Sertifikasyon Merkezi bugüne kadar Elektronik imzanın yeni uygulama alanları bulması ve Adana 4,202
sitesine bağlanarak sertifika akıllı kartına ait PIN değerini toplam 170,000 elektronik sertifika üretmiştir. Yıllara göre yaygınlaşması her geçen gün hızlanarak artmaktadır. Bursa 4,001
öğrenir. Bu PIN ve akıllı kart elektronik imza sertifika üretimi Tablo 2’de görüldüğü gibi gerçekleşmiştir. TÜBİTAK, Türk mühendislerinin ve teknisyenlerinin uzun
uygulamalarında kullanılabilir (doküman yönetim sistemi, yıllar süren çalışmaları sonucunda bu teknolojinin
evrak editörü, e-devlet web sitesine giriş vb.). Türkiye’deki en yetkin kurumu haline gelmiştir. TÜBİTAK Şekil 3. İllere göre sertifika kullanım yoğunluğu.

74 Sayı 07 · Eylül-Aralık 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 75