Page 72 - bilgem-teknoloji-dergisi-6

Bilal KILIÇ Kalite Çemberleri ve Sorun Çözme Yöntemleri

Siyah (Kötümser) Şapka (Tehlikeleri simgeler): 14 KAYNAKÇA
Görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı sorunlar, 12
eleştiriler ortaya konur. 10 [1] R. Aguaya, Dr.Deming: Japonlara Kaliteyi Öğreten
Amerikalı, Japon Mucizesinin Mimarı, Form Yayınları, İstanbul,
8
Sarı (İyimser) Şapka (Üstünlükleri simgeler): 2004.
6
O işin üstünlükleri ortaya konulur. Getirileri göz önüne alınır. [2] R. Bozkurt, C. Eşit, Kalite Çemberleri , MPM Yayınları,
4
No:662, 2.Basım, Ankara, 2003.
Yeşil (Yenilikçi) Şapka (Yaratıcılığı simgeler): 2
Konuyla ilgili değişik seçenekler araştırılır. Yaratıcılık öne çıkarılır 0 20 40 60 80 100 [3] C. Çetin, B. Akın, V. Erol, Toplam Kalite Yönetimi ve
ve toplantıya katılanların yaratıcı olmaları özendirilir. Önemli ÖN SINAV NOTLARI Kalite Güvence Sistemi (ISO 9000:2000 Revizyonu), Beta Yayınları,
olan, görüşün saçma olup olmaması değil, orijinal, yeni, üretken 2.Baskı, İstanbul, Şubat 2001.
olmasıdır. Şekil 6. Öğrenci notları ile ilgili histogram.
[4] G. M. Dengiz, Takım Çalışması Teknikleri, Academy Plus
Mavi (Serinkanlı) Şapka (Sonuçları simgeler): Yayınevi, 1.Baskı, Ankara, Ekim 2002.
Sonuç
Düşünceler düzene konur. Toplantıda varılan sonuçlar ortaya [5] İ. Efil, Yönetimde Kalite Çemberleri ve Uygulama Örnekleri,
çıkarılır, durum analizi yapılır ve özetlenir. 1960’lı yıllarda Japonya’ da ortaya çıkan ve 25 yıl içerisinde Alfa Yayınları, 5.Baskı, İstanbul, Ekim 1999.
tüm dünyayı saran kalite çemberi anlayışı, işletmelerin ürün
10.8. Histogram ve hizmet kalitelerini artırmakla kalmayıp, işletmelerde [6] T. Keçecioğlu, Takım Kimyası ve Mimarisi, Literatür

Histogram, ölçülebilir bir nitelik ile ilgili gözlem değerlerinin çalışanların iletişimini ve gayretini arttırarak, işletmeleri daha Yayıncılık, 1.Basım, İstanbul, Ekim 2002.
dağılımını gösteren bir çubuk grafiğidir. kazançlı ve daha verimli hale getirmiştir.
[7] A. Kovancı, Toplam Kalite Yönetim: Fakat Nasıl?, Sistem
Kullanım Amaçları: Gelişen teknolojiyle birlikte iş dünyasında, sanayide, okullarda, Yayınları, İstanbul, Haziran 2001.
üniversitelerde, hastanelerde ve hizmet sektöründe kullanımı
• Süreçlerin yapısında olan değişkenliği anlamak. (Tutarlı bir hızla artan kalite çemberleri, çalışanların özgüvenlerini önemli [8] C. J. Maxwell, Liderlik Nitelikleri, Beyaz Yayınları,
şekilde kabul edilebilir sonuçlar alabilmek için değişkenlik ölçüde arttırmış, iş verimliliğini azaltan sorunları etkin bir Çev.İbrahim ŞENER, 1.Basım, İstanbul, Kasım 1999.
azaltılmalıdır.) biçimde çözebilecek düzeye ulaşmış ve birçok şirkette de önemli
kazanımlar sağlamıştır. İşletmelerin ve çalışanların başarımını [9] N. Mungan, Liderlik ve Takım Kurma, Mühendis Makina
• Süreçlerin yapısı, sorunların kaynağı hakkında kavramlar artırmış, ülkeyi ekonomik ve teknolojik açıdan geliştiren bir Dergisi, Cilt 37, Sayı 442, Kasım 1996.
geliştirmek ve bunları sınamak.
itici gücü oluşturmuştur. [10] H. Müftüler, Kalite Çemberleri Uygulama El Kitabı,
Histogram Yönteminin Uygulanması: İstanbul, 1994.
1960’lı yıllarda Japonya’ da ortaya çıkan ve 25
Veriler elde edilir; toplam veri sayısı belirlenir. yıl içerisinde tüm dünyayı saran kalite çemberi [11] M. Şimşek, Kaizen’in İlk Basamağı: Kalite Çemberleri,

Veriler artan sırada dizilir. anlayışı, işletmelerin ürün ve hizmet kalitelerini Mühendis Makina Dergisi, Cilt 37, Sayı 447, Kasım 1996.
artırmakla kalmayıp, işletmelerde çalışanların [12] İsmail Efil, Yönetimde Kalite Çemberleri ve Uygulama
En küçük veri en büyük veriden çıkarılarak, elde edilen iletişimini ve gayretini arttırarak, işletmeleri daha Örnekleri, ALFA Yayınları, Ekim 1999.
verilerin yayıldığı aralığın genişliği belirlenir.
kazançlı ve daha verimli hale getirmiştir. [13] Timur T. Göksel, Grup Halinde Problem Çözme Metodu,
Histogramda kullanılacak sütun sayısı belirlenir. (En az 6, Enstitü-DW, Bursa, 1992.
en fazla 20 sütun önerilir). Yayılım aralığı bu sayıya bölünerek her Bir işletmede kalite çemberlerini uygulamak için uygun
çubuğun (sınıfın) eni hesaplanır. [14] Nurdoğan Arkış, Yönetimbilim Açısından sorun Çözme
ortamın olup olmadığını belirlemek gerekir. Uygun ortamın
Yatay x ekseni üzerine veri sınıfları yazılır. Frekans ölçeği bulunmadığı veya oluşturulamadığı bir işletmede yapılacak Grupları ve Türkiye’deki Bazı Uygulamalar, MPM Yayınları,
(sayılar veya yüzdeler) dikey y ekseni üzerine yazılır. girişimler başarısız olacaktır. Ankara, 1985.

Her bir sınıf için, o sınıfın içerdiği verilerin toplam sayısı Kalite çemberleri bir ekip çalışması ruhunu barındırdığı için [15] Nurdoğan Arkış, Grup Davranışlarının Organizasyon
veya bu sayının toplam veri sayısıyla orantılı dikey bir çubuk çizilir. verim katlanarak artar ve çember üyeleri, sorunları, nedenleri Açısından Önemi ve Kalite Kontrol Grupları Semineri, MPM Yayınları,
belirleme ve analiz etme yoluyla önlemler alarak, yeni yönergeler Ankara, 1985.
Her eksen dikkatlice isimlendirilir; histograma isim verilir; oluşturabilir.
verilerin toplandığı dönem yazılır. [16] Ülkü Dicle, Kalite Kontrol Çevrimleri, SEGEM, Ankara,
Mart 1984.
Ortalama, varyans gibi değerler hesaplanır.

Histograma bir örnek Şekil 6’da verilmiştir.

70 Sayı 06 Mayıs-Ağustos 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 71
·