Page 60 - bilgem-teknoloji-dergisi-13

RADAR TEKNOLOJİLERİ
BİLGEM TEKNOLOJİ

Vurgulanması gereken en lanıcının öngörülemeyen bazı operasyonel senaryolar için nedeniyle, düşük irtifa arama ve izleme için
pulse Doppler dalga formlarının kullanımını
radarı hızla yeniden yapılandırmasına da olanak tanır.
önemli hususlardan biri, tek Bir hava savunma sisteminin ihtiyaçları üzerinden değer- zorunlu kılabilir. Yüksek irtifa için ise, alıcı/
verici yan demet bastırması yüzey kar-
bir radarın zaman zaman lendirme yapılacak olursa, MPAR sisteminin sahip olması gaşasının olumsuz etkisini önleyebildiği
için, tek-darbe veya “moving target
arzu edilen özellikleri olarak şu hususlar ifade edilebilir:
birbiriyle çelişen çok sayıda • Farklı elevasyon sektörleri için farklı tarama hızlarında, indicator” (MTI) dalgaformlarının kul-
lanımını tercih edecek yönde fonksiyon
ihtiyaç duyulan menzillerde gözetleme ve arama yapabil-
fonksiyonu (uzun menzil me icra edebilmektedir.
• Arama modundan farklı güncelleme hızlarında (update
arama ve atış kontrol gibi) rates) hedef izleme yapabilme
• 3-boyutlu hedef bilgisi oluşturabilme
en uygun frekans bandını • Arama performansını sekteye uğratmadan çoklu-hedef
izleme
bularak çözüm üretmeye • Yüksek kargaşa ortamında çalışabilme
Görüldüğü gibi birçok farklı yapıda – sabit/dönen, aktif/
çalışmasıdır. pasif, tek/çoklu huzme v.b., – çok işlevli radar mimarisi
gerçeklenebilir. Tasarımcılar söz konusu en uygun MPAR
tipini gereksinim setine göre belirlemektedir. Mimari Önemli sistem
içindeki en kritik unsurlardan bir diğeri de radar kontrol parametrelerini
programıdır. Her tarama için dalgaformu karakteristikleri,
taşıyıcı frekansı, demetlerin yönlendirileceği koordinatlar, değiştirme esnekliği,
Bu radar sınıfı için iki temel uygulama alanı söz konusudur: zaman aralığı tahsisi ve işaret işleme parametreleri bu
1. Hava ve füze savunma sistemleri (Kara-konuşlu veya program tarafından belirlenmektedir. Örnek olarak dalga- kullanıcının
su-üstü platformlarda) formu karakteristiklerinin belirlenmesini ele alalım.
2. Hava-Hava ve Hava-Yer operasyonları için kullanılan öngörülemeyen bazı
savaş (combat) ve gözetleme maksatlı radar sistemleri Dalgaformu karakteristikleri modülasyon tipi, bantgeniş-
(hava platformu konuşlu) liği ve süresi, “burst” dalga formları için darbe tekrarlama operasyonel senaryolar
frekansı gibi parametrelerden oluşmaktadır. Dalgaformu
Frekans bandına göre MPAR uygulamalarının kapsamı kı- bantgenişliği menzil çözünürlüğünü, süresi ise verilen için radarı hızla yeniden
saca Şekil-2’de verilmiştir. Söz konusu frekans bantlarında bir hedef radar kesit alanı ve menzil için işaret/gürültü
radarlara ayrılan alanların oldukça kısıtlı olduğunu belirt- oranını belirlemektedir. “Burst” süresi ise koherent işlem yapılandırmasına da olanak
mekte fayda görülmektedir, özellikle C-band ve aşağısın- aralığını (coherent-processing interval) dolayısıyla Dopp-
da çok sayıda haberleşme sistemine ilişkin uygulamalar ler çözünürlüğünü belirler. Genel olarak radar kontrol tanır.
radarlara ayrılan alanı küçültmektedir. programı, diğer görevlere de kaynak aktarımını düşüne-
rek, hedef üstündeki aydınlatma süresini (“dwell time on
Vurgulanması gereken en önemli hususlardan biri, tek bir target”) minimum kılacak şekilde dalgaformu karakteris-
radarın zaman zaman birbiriyle çelişen çok sayıda fonk- tiklerini belirlemeye çalışır. Örneğin bir hava savunma ra-
siyonu (uzun menzil arama ve atış kontrol gibi) en uygun darı için radar kontrol programı, kargaşa bastırma ihtiyacı
frekans bandını bularak çözüm üretmeye çalışmasıdır. AE- Uygulama Alanına
Frekans Bandı ve
GIS AN/SPY-1 ve PATRIOT AN/MPQ-53/65 örneklerinde Göre Çok İşlevli
görüldüğü gibi, uzun menzil arama/gözetleme için ideal Radarlar
olan L bandı ve Atış Kontrol için ideal olan X bandı arasın- Çok işlevli radarların önemli
da kalacak şekilde S ve C bantlarında bir çözüm oluşturul-
L
Ku
C
VHF
UHF
HF
S
X
muştur. Bahsedilen çelişen durumların çözümü yeni nesil bir özelliği, operasyonel (3 - 30 MHz) (30 - 300 MHz) (300 - 1000 MHz) (1 - 2 GHz) (2 - 4 GHz) (4 - 8 GHz) (9 - 12 GHz) (12 - 18 GHz)
MPAR sistemlerinde alt ve üst frekans bantlarının entegre
edildiği çözümlere gidilmesiyle sonuçlanmıştır. Böylelikle gereksinime göre farklı Uzun Menzil Arama Uzun Menzil Kısa Menzil Atış
Atış Kontrol
Kontrol
daha optimize arama ve izleme performansı sağlanmak- Ufuk Ötesi Radarlar Kara : Daryal, Gözetleme Uzun Menzil Gözetleme / Uzun Kara : PATRIOT Atış Kontrol / Füze Hava : APQ-181
Gözetleme
Kara : ROTHR, JORN
Menzil İzleme
Voronezh, NEBO
Arayıcı / Hedef
Kara : FPS-85, PARCS,
tadır. işlevleri yerine getirmek PAVE PAWS, BMEWS, Kara : Cobra Dane Kara : G/ATOR Deniz : EMPAR Sınıflama
Hava : PHALCON,
MEADS
Deniz : Aegis SPY-1;
MESA (Wedgetail)
TOR, MEADS, TPY-2,
Cobra Judy, VSR, Kara : S-300,S-400,
XBR
Çok işlevli radarların önemli bir özelliği, operasyonel ge- üzere kolayca yeniden Sampson, CEAFAR Deniz : SPY-3, APAR
Hava: APY-1/2, Erieye
reksinime göre farklı işlevleri yerine getirmek üzere ko- Hava : APQ-164, APY-
7, APG-79, APG-80,
layca yeniden yapılandırılabilecek kadar esnek olmasıdır. yapılandırılabilecek kadar APG-81
Yeniden yapılandırma, arama hacmi, seçilen dalga form-
ları,sinyal işleme ve kontrol algoritmaları gibi parametre- esnek olmasıdır.
lerin değiştirilmesindeki esneklik nedeniyle mümkündür.
Önemli sistem parametrelerini değiştirme esnekliği, kul- Şekil-2. Frekans Bandına Göre MPAR Sistemleri
58 59