Page 52 - bilgem-teknoloji-dergisi-13

RADAR TEKNOLOJİLERİ
BİLGEM TEKNOLOJİ
Doç. Dr. Senem Makal Yücedağ - Başuzman Araştırmacı / BİLGEM BTE
Dr. Osman Karabayır - Başuzman Araştırmacı / BİLGEM TDBY

iYi TESPİT

TAKİP

Radarda

kargaşa

Bir radar sisteminin hedef tespitini kara ya da deniz yü-
zeyi gibi kargaşa kaynaklarından geri dönen sinyaller zor-
laştırmaktadır. Bu kargaşa sinyallerinin bastırılması ya da
çıkarımı operasyonel anlamda önem arz etmektedir. Kuş Sürüsü Etkisi

Her yıl milyonlarca kuş beslenme alanlarından kışı geçire-
Kargaşa kaynakları genel olarak noktasal, yüzeysel ve
hacimsel olarak sınıflandırılabilir. Ortamdaki kuş ya da cekleri bölgelere göç etmektedir. Kuşlar, sadece göç za-
böcekten olan yansımalar noktasaldır ve boyutlarından manı değil, gün içinde de beslenme ve dinlenme alanları
dolayı oluşturdukları kargaşa düşük seviyededir. Eğer kısa arasında hareket etmektedir. Kuşların bu sürekli hareket-
menzilde yer alıyorsa radar tespit edebilir. Yüzeysel kar- lilikleri, hava trafiğini ve rüzgâr türbinlerinin verimli ça-
gaşa ise deniz ya da kara kargaşasıdır. Genelde durağan lışmasını olumsuz etkileyebileceğinden kuşların kontrollü
kabul edilir, ancak kara üzerinde hareket eden nesnelerin bir biçimde takip edilebilmesi önem kazanmaktadır.
ya da denizdeki dalgaların hareketi durağan olmayan kar-
gaşaya neden olabilir. Hacimsel kargaşa ise genelde yağ- Kuş sürüleri, hızlarına ve sürü büyüklüğüne bağlı olarak
mur, kar gibi hava olaylarının neden olduğu kargaşadır. hedef benzeri yansımalar oluşturmaları sebebiyle sahte
tespit ve izlerin oluşmasına neden olabilmektedir. Tekil
bir kuş, uzun menzilli gözlem radarlarında görülemeyecek
Genellikle MTI (Moving Target Indicator) olarak bilinen
kargaşa filtreleme, durağan kargaşanın neden olduğu sin- kadar küçüktür, fakat sürü halinde olduklarında bir çözü-
yalin sabit bileşenlerini bastırmak için kullanılan bir filt- nürlük hücresinde güçlü tek bir yankı olarak gözükebilir.
releme tekniğidir. Radara ve işlevine bağlı olarak değişik Sürü halindeki kuşlar, sürekli hareket halinde oldukların-
tip MTI filtreler bulunmaktadır: Airborne MTI (AMTI) ya dan yansıyan sinyalin genlik ve hız bilgisinde dalgalan-
da Ground MTI (GMTI) gibi. Doppler işleme ise bir dar- malara neden olurlar. Kara kargaşası gibi zamanda dura-
be dizininden geri dönen radar sinyallerinin spektrumunu ğan yapıdaki sinyaller MTI ile süzülerek elenebilirken hızlı
elde eder, böylece hedef ve kargaşa sinyallerini Doppler seyreden kuş veya kuş sürüleri bu süzgeci aşarak radar
kaymalarına bakarak ayırt eder. ekranında hedef olarak belirebilir.

50 51