Page 14 - bilgem-teknoloji-dergisi-11
P. 14

Lazer Teknolojileri                                                                                                                                                                                     Bu bir proje
                                                                                                                                                                                                                 tanıtımıdır.































                                                                                    Şekil 6. Akıllı
                                                                                    telefonlardaki yüz tanıma
                                                                                    teknolojisine olanak
                                                                                    sağlayan flaş LİDAR


                çalışabilir. Uzaktan ölçüm yapabilmenin avanta-  elde ediyorlar. Bu şekilde oyun sektöründe ya-
                jı, havaalanı etrafındaki hava olaylarını da tespit   şanan değişimlerin yanı sıra güvenlik için par-
                edip uçaklar için tehlikeli olacak bölgeye gelme-  mak izi yerine yüzümüz kullanılmaya başlandı.
                den erken önlem almaktır.                      Son olarak da iPad Pro’ya eklenen LİDAR tara-
                                                               yıcı flaş, LİDAR teknolojisine göre daha yüksek
                Rüzgâr kırılımı için kullanılan LİDAR sistemleri,   çözünürlüğü sayesinde arttırılmış gerçeklik ala-
                havaalanı  etrafındaki  canlılara,  uçakların  pilot-  nında yeni olanaklar sağlıyor.
                larına ve yolcularına zarar vermemek adına göz
                güvenli (eye safe) lazer kullanırlar. Havadaki gaz   Değerlendirme
                moleküllerinden geri yansıma düşük olacağı için   Görüldüğü  üzere  LİDAR  sistemleri  hayatımızın
                yüksek atım enerjisine ihtiyaç duyan bu lazerler,   her  alanına  girmeye  başladı.  Uygulama  alanı,
                genelde  gözün  algılayamadığı  ve  soğurmanın   maliyeti, tasarım ve üretim zorlukları değişse de
                düşük olduğu 1.4-1.8µm aralığındaki dalga boy-  LİDAR teknolojileri aynı temele dayanıyor. Ayrı-
                larını kullanmaktadırlar. Dalga boyunun yanı sıra   ca, savunma sanayi ve havaalanı güvenliği gibi
                atım genişliği, algılayıcı optiğin tasarımı gibi ko-  bazı alanlarda anahtar teknoloji olması sebebiy-
                nular da göz güvenliğini sağlayarak LİDAR per-  le LİDAR teknolojilerinin ülke olarak geliştirilme-
                formansını artıran optimizasyon alanlarıdır.   sinin gerekliliği açık olarak görülmektedir.

                LİDAR  sisteminin  kuru  rüzgâr  kırılımı  tespitin-
                deki performansı, Çin’de bulunan Lanzhou-Zon-  Kaynakça
                gchuan (ZLLL) havaalanında 2016 yılında 9 ay   [1] Pacheco, S. (2018). Autonomous vehicle systems and a
                boyunca test edilmiştir. Bu havaalanında rüzgâr   connected future. IEEE IoT Summit – RWW 2018. Erişim: 10
                                                               Ağustos 2020, http://site.ieee.org/rww-2018/files/2018/01/
                kırılımı olaylarının çoğu 500 metrenin altında ve   Sergio-Palma-Pacheco-RWW2018-presentation.pdf
                yağışsız  havada  yaşandığından  hava  radarları   [2] Duran, C., & Daban, F. (2007). Hava lidar (light detection
                etkili bir şekilde kullanılamamaktadır. Bu çalış-  and ranging) verilerin jeomorfolojik ve ekolojik ortam ana-
                ma sonunda LİDAR verisi kullanılarak kuru rüz-  lizlerinde  kullanım  olanakları.  TMMOB  Harita  ve  Kadastro
                gâr  kırılımı  tahmin  skoru  %25  civarında  artırıl-  Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi,
                mıştır. Yan rüzgâr ve türbülans hakkındaki pilot   30 Ekim–02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon.
                raporları  da  dikkate  alındığında  bu  skor  artışı   [3] Tang, A., & Morgan, C. (2019). Why airplane takeoffs and
                %50’yi bulmuştur [5].                          landings  are  so  dangerous.  Erişim:  10  Ağustos  2020,  htt-
                                                               ps://www.businessinsider.com/why-airplane-takeoff-lan-
                                                               ding-are-dangerous-flight-2019-12
                Akıllı Teknolojiler                            [4] Accidents by flight phase. Erişim: 10 Ağustos 2020, ac-
                Teknolojik gelişmeler LİDAR sistemlerinin daha   cidentstats.airbus.com/statistics/accident-by-flight-phase
                basit  formlarının  hayatımıza  girmesini  sağladı.   [5] Thobois, L., Cariou, J. P., & Gultepe, I. (2019). Review of
                Microsoft  Kinect  ve  yeni  nesil  akıllı  telefonlar   lidar-based applications for aviation weather. Pure and App-
                flaş LİDAR teknolojisi kullanarak derinlik bilgisi   lied Geophysics, 176(5), 1959-1976.


                                                                                                                                                                                                               www.bilgem.tubitak.gov.tr
                                                          12
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19