Page 14 - bilgem-teknoloji-dergisi-11
P. 14
Lazer Teknolojileri Bu bir proje
tanıtımıdır.
Şekil 6. Akıllı
telefonlardaki yüz tanıma
teknolojisine olanak
sağlayan flaş LİDAR
çalışabilir. Uzaktan ölçüm yapabilmenin avanta- elde ediyorlar. Bu şekilde oyun sektöründe ya-
jı, havaalanı etrafındaki hava olaylarını da tespit şanan değişimlerin yanı sıra güvenlik için par-
edip uçaklar için tehlikeli olacak bölgeye gelme- mak izi yerine yüzümüz kullanılmaya başlandı.
den erken önlem almaktır. Son olarak da iPad Pro’ya eklenen LİDAR tara-
yıcı flaş, LİDAR teknolojisine göre daha yüksek
Rüzgâr kırılımı için kullanılan LİDAR sistemleri, çözünürlüğü sayesinde arttırılmış gerçeklik ala-
havaalanı etrafındaki canlılara, uçakların pilot- nında yeni olanaklar sağlıyor.
larına ve yolcularına zarar vermemek adına göz
güvenli (eye safe) lazer kullanırlar. Havadaki gaz Değerlendirme
moleküllerinden geri yansıma düşük olacağı için Görüldüğü üzere LİDAR sistemleri hayatımızın
yüksek atım enerjisine ihtiyaç duyan bu lazerler, her alanına girmeye başladı. Uygulama alanı,
genelde gözün algılayamadığı ve soğurmanın maliyeti, tasarım ve üretim zorlukları değişse de
düşük olduğu 1.4-1.8µm aralığındaki dalga boy- LİDAR teknolojileri aynı temele dayanıyor. Ayrı-
larını kullanmaktadırlar. Dalga boyunun yanı sıra ca, savunma sanayi ve havaalanı güvenliği gibi
atım genişliği, algılayıcı optiğin tasarımı gibi ko- bazı alanlarda anahtar teknoloji olması sebebiy-
nular da göz güvenliğini sağlayarak LİDAR per- le LİDAR teknolojilerinin ülke olarak geliştirilme-
formansını artıran optimizasyon alanlarıdır. sinin gerekliliği açık olarak görülmektedir.
LİDAR sisteminin kuru rüzgâr kırılımı tespitin-
deki performansı, Çin’de bulunan Lanzhou-Zon- Kaynakça
gchuan (ZLLL) havaalanında 2016 yılında 9 ay [1] Pacheco, S. (2018). Autonomous vehicle systems and a
boyunca test edilmiştir. Bu havaalanında rüzgâr connected future. IEEE IoT Summit – RWW 2018. Erişim: 10
Ağustos 2020, http://site.ieee.org/rww-2018/files/2018/01/
kırılımı olaylarının çoğu 500 metrenin altında ve Sergio-Palma-Pacheco-RWW2018-presentation.pdf
yağışsız havada yaşandığından hava radarları [2] Duran, C., & Daban, F. (2007). Hava lidar (light detection
etkili bir şekilde kullanılamamaktadır. Bu çalış- and ranging) verilerin jeomorfolojik ve ekolojik ortam ana-
ma sonunda LİDAR verisi kullanılarak kuru rüz- lizlerinde kullanım olanakları. TMMOB Harita ve Kadastro
gâr kırılımı tahmin skoru %25 civarında artırıl- Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi,
mıştır. Yan rüzgâr ve türbülans hakkındaki pilot 30 Ekim–02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon.
raporları da dikkate alındığında bu skor artışı [3] Tang, A., & Morgan, C. (2019). Why airplane takeoffs and
%50’yi bulmuştur [5]. landings are so dangerous. Erişim: 10 Ağustos 2020, htt-
ps://www.businessinsider.com/why-airplane-takeoff-lan-
ding-are-dangerous-flight-2019-12
Akıllı Teknolojiler [4] Accidents by flight phase. Erişim: 10 Ağustos 2020, ac-
Teknolojik gelişmeler LİDAR sistemlerinin daha cidentstats.airbus.com/statistics/accident-by-flight-phase
basit formlarının hayatımıza girmesini sağladı. [5] Thobois, L., Cariou, J. P., & Gultepe, I. (2019). Review of
Microsoft Kinect ve yeni nesil akıllı telefonlar lidar-based applications for aviation weather. Pure and App-
flaş LİDAR teknolojisi kullanarak derinlik bilgisi lied Geophysics, 176(5), 1959-1976.
www.bilgem.tubitak.gov.tr
12