Page 73 - bilgem-teknoloji-dergisi-8
P. 73
Elektronik Harp BILGEM
TEKNOLOJI
Hareketli hedeflerde kullanılan güdümlü mermiler
(füzeler), uzaktan güdüm ve hedefle güdüm olmak
üzere iki ana başlıkta incelenmektedir.
RADAR ve Radar Uzaktan Güdüm: İçerisinde alıcı/verici gibi herhangi
bir donanım bulunmayan mermi türü olup mermiyi
Radar, gönderdiği radyo dalgalarının hedeflerden
başka platformlar vasıtasıyla hedefe yönlendiren füze
yansımasıyla bu hedefleri tespit eden ve ilgili hedeflerin
güdüm türüdür. Uzaktan güdümün en sık kullanılan alt
mesafe, hız ve açısal bilgilerini çıkaran sistemdir. Genel
ELEKTRONiK olarak, radyo dalgalarının gönderilmesi ve alınması türlerinden birisi komuta kontrollü güdümdür.
işlevini yapan bir sistem olan radar, hava trafik kontrolü,
uçuş yönetimi, gemi trafiği, hava savunması, gözetleme
Elektronik Harp (EH)
gibi amaçlarla kullanılmaktadır. Radarlar, askeri hava
Elektronik Harp (EH), spektrumu kontrol etmek,
HARP savunma sistemlerinde genel olarak dört farklı bir düşmana saldırmak veya düşman saldırılarını
görevde, şu sırayla kullanılmaktadır:
engellemek için elektromanyetik spektrum kullanımını
içeren eylemler bütünüdür. Düşmanın elektromanyetik
Erken Uyarı Radarları: Gelebilecek
spektrumu kullanmasına mani olmak veya kullanma
hedefleri çok uzun men-
UYGULAMALARI darlardır. yeteneğini azaltmak, dost kuvvetlerin elektromanyetik
zillerde, erkenden tespit
spektrumu etkin olarak kullanmasını sağlamak ve
etmeyi amaçlayan ra-
elektromanyetik spektrumdan daha fazla yararlanmak
maksadıyla yürütülen askeri faaliyetler Elektronik Harp
Hedef Tespit Radarları:
Erkenden tespit edilen hedef- kapsamına girmektedir.
lerin daha dar bir bölgede, detaylı
konumlarının tespitinin yapıldığı Elektronik Harp, insanlı ve insansız sistemler
radarlardır. tarafından havadan, denizden, karadan veya uzaydan
Hedef Takip Radarları: Konum tespiti yapılan uygulanabilmekte; insanları, iletişimi, radarları veya
diğer varlıkları hedef alabilmektedir.
hedeflerin detaylı bir şekilde (mesafe, hız, açısal bilgi
Radar, gönderdiği radyo vb. verilerin daha hassas bulunmasıyla) izlenmesinin
dalgalarının hedeflerden yapıldığı radarlardır. Bu makalede genel olarak radarlar üzerine uygulanan
EH uygulamalarından söz edilmiştir. Elektronik Harp;
Güdüm Radarları: İzlenilen hedefe fırlatılan füzeleri kontrol
yansımasıyla bu hedefleri etmek için kullanılan radarlardır. Elektronik Destek (ED), Elektronik Taarruz (ET) ve
Elektronik Korunma (EK) olmak üzere üç ana başlık
tespit eden ve ilgili hedeflerin Radarlar, hedefleri vurmak için füze veya hava savunma üzerinden incelenmektedir.
topu olarak adlandırılan silah sistemlerini ve hedefleri
mesafe, hız ve açısal bilgilerini daha kolay takip edebilmek için optik görüntüleme ve
çıkaran sistemdir. takip sistemlerini birlikte kullanabilmektedir.
Füze / Güdümlü Mermi
Herhangi bir hedefi vurmak için ateşleyici bir sistem
yardımıyla fırlatılan nesneye mermi denir. Güdümlü
mermi veya aynı anlamda kullanılan füze ise, bir
Rıfat Dalkıran – Uzman Araştırmacı, Ömer Ertan Kalyoncu – Araştırmacı, Yılmaz Ütük – Araştırmacı / BİLGEM İLTAREN hedefi vurmak için fırlatılan ve uçuş esnasında rotası
değiştirilebilen nesnelerdir.
on yıllarda Elektronik Harp (EH) ve uygulamalarının Bütün elektromanyetik dalgalar vakum içerisinde ışık
askeri alanda öneminin ciddi olarak artmasıyla hızıyla hareket eder. Güdümlü Mermiler: Radar güdümlü, kızılötesi güdümlü
bu
S alanda büyük atılımlar yapılmıştır. Dünya ve lazer güdümlü olarak üçe ayrılmakta; bu mermiler
genelinde yaşanan muharebe, çatışma ve krizlerde Radyo Dalgaları, 30 Hz'ten 300 GHz’e kadar olan üzerinde hedefe yönelmek amaçlı arayıcı başlık
de EH kritik bir rol almıştır. Bu makalede radar, EH ve frekans bandında bulunan ve elektromanyetik bulunmaktadır. Bu makalede sadece radar güdümlü
mermiler anlatılacaktır.
uygulamaları genel hatları ile sunulmuştur. spektrumda en küçük frekansa, yani en büyük dalga
boyuna sahip bir elektromanyetik ışıma türüdür. Hareketli hedeflerde kullanılan güdümlü mermiler,
Elektromanyetik Spektrum Yüksek dalga boyuna sahip olmaları sayesinde uzaktan güdüm ve hedefle güdüm olmak üzere iki ana
Elektromanyetik spektrum, frekans ve dalga boyuna içerisinde bulunan elektromanyetik enerjiyi kay- başlıkta incelenmektedir. Hedefle güdüm ve uzaktan
göre oluşan elektromanyetik dalgaların devamlılığı betmeden uzun mesafelere gönderebilmektedir. güdüm de kendi içerisinde alt başlıklara ayrılmaktadır.
olarak isimlendirilir. Elektromanyetik spektrum, dalga Bu yüzden radyo dalgaları, radar, mobil/uydu ha-
boylarına göre sıralanmış şekilde X-ışınından radyo berleşme, navigasyon, kablosuz haberleşme gibi Hedefle Güdüm: Güdümlü mermi içerisinde bulunan
dalgalarına kadar birçok ışıma türünü içermektedir. alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır. donanımın hedefi algıladığı ve kendisini hedefe
yönlendirdiği füze güdüm türüdür.
70 71