Page 70 - bilgem-teknoloji-dergisi-8

Yazılım BILGEM
TEKNOLOJI

ulusal güvenlik açısından kritik ve stratejik sektör olarak Rusya’da şirketlerin, “yüksek güvenlik riskleri” nedeniyle bazı zılım sektörünün hızla büyümesinde etkili olmuştur.
tanımlamıştır. Brezilya’da üretilen yerli yazılımın kullanımına sektörlerdeki yabancı bilgi teknolojilerini kullanamayacağı Yazılımın ulusal güvenlik sistemleri için önem teşkil etmesi SONUÇ
yönelik olarak “milli olanı satın al” (Buy National) politikası belirtilmiş ve yerel olarak geliştirilmiş yazılımların motivasyonuyla, ABD hükümeti temel ve uygulamalı yazılım
da önemli destekleyici araçlardan birisi olarak kabul kullanılması için çağrıda bulunulmuştur. Çağrı kapsamında araştırmaları desteğini hayata geçirmiştir. Ülkemiz yazılım sektörüne yönelik geliştirilen
edilmektedir. savunma ve enerji sektörü için milli yazılımların kullanılması politikalar değerlendirildiğinde yerli ve milli kavramları
gerektiği vurgulanmıştır. 2016 yılında yürürlüğe giren • Yabancı menşeli yazılımlar milli kabiliyetlerle yerlileştirilerek net olarak tanımlanmamış olmakla birlikte, farklı
milli kapasite artırılmalı, farklı iş modelleri geliştirilmelidir.
•Kritik sektörlerin ihtiyaçlarının yerli ve milli ürünlerle Kanunda, kamu kurumlarının yalnızca yurt içi eşdeğerleri Örneğin; Japonya’da küresel firmalar yerel firmalar ile işbirliği kriterlerin mevcut düzenlemelere dercedilmesiyle söz
karşılanması ve bunlar üzerinde fikrî ve sınai hakların bulunmaması durumunda yabancı yazılım satın yaparak hizmetlerini, kurumsal iş modelini ve kültürünü bilen konusu ihtiyaç karşılanabilecektir. Bu
korunması için düzenlemeler yapılmalıdır. Böylelikle yazılım alabilecekleri düzenlenmiştir. yerli danışmanlar ve kaynaklar üzerinden verebilmektedir. çerçevede, yerli ve milli yazılımın
alanında dışa bağımlılığın önüne geçilebilecek, güvenlik Yerli bilişim ürünleri ve ihtiyaca göre geliştirilmesi yüksek ekonomi ve güvenlik açısından
tehditleri bertaraf edilebilecektir. •Milli dijital kapasite geliştirilmesine yönelik eğitim talep görmekte, yerli üreticiler yerli iş modellerine adapte önemi gözetilerek, bu alanda
programları ve rehberlik mekanizmaları yürütülmelidir. ve yüksek tecrübe sahibi olmaktadır. Hindistan, dünyanın
Bilişim sektöründe özel regülasyonları Güney Kore’de Korean IT and Policy en büyük yazılım ihracatçılarından biri olup, hem yazılım ülkemize özgü politika ve
yaklaşımların benimsenmesi
olan Güney Kore, IT Audit standartlarını Kamu yazılımlarının Asistance Programı ile ulusal kabiliyet ürünleri hem yazılım hizmetleri ihracatını yoğun şekilde
gerçekleştirmektedir. Yazılım ihracatı, Hindistan’da yerel
sektör olgunluk seviyesini dikkate alarak geliştirilmekte ve sürekli rehberlik sağ- iştiraklerini kurmuş olan çok uluslu şirketlerin yanı sıra ile gerekli yasal düzenleme
ülkeye özgü prensibiyle geliştirmiştir. geliştirilmesinde KOBİ’lerin lanmaktadır. gün geçtikçe sayıları artan ve pek çoğu Hindistan dışına ve regülasyonların yapılması
Yabancı yatırımcının sektöre girmesi katılımı güvence altına açılıp uluslararası şirketler haline gelmiş olan yerel şirketler ekosistem bütünlüğü, yabancı
sadece belirli hizmetler / ürünler Kanada’da Yenilikçilik, Bilim ve Eko- tarafından yapılmaktadır. Dolayısıyla büyümede hükümet yatırım dengesi gözetilerek
için mümkündür. Yerli geliştirmede alınmalı, birlikte geliştirme nomik Kalkınma Bakanlığı tarafından politikalarının ve gittikçe artan oranda gerçekleşen kamu- kolaylaştırıcı ve teşvik edici bir
fikrî mülkiyet hakları özellikle takip ve rekabet ortamı dijital dönüşüm olarak da adlandırılan özel sektör işbirliğinin çok önemli bir etkisi bulunmaktadır. ortam oluşturularak paydaş kurum
edilmekte ve bunlara yönelik patent sağlanmalıdır. girişimcilik faaliyetlerinin öne çıkarılması • Yerli ve milli yazılım geliştirmeye yönelik teşvik ve des- ve bireylerin hazır bulunurluluğunu
hedeflenmektedir. Bakanlık desteği ile
sistemleri bulunmaktadır. 2014 yılında içlerinde anaokulundan başlayarak ilk- tekler artırılmalıdır. Örneğin; Estonya’da yerli yazılım sağlayacak kapasite kazandırma çalış-
yayımlanan Açık Kaynak Kodlu Yazılım öğretim çağındaki öğrencilere sayısal ürünlerinin sertifikasyonu ile ilgili destekler mevcuttur. malarının hayata geçirilmesi gerekmektedir.
Yenileme Planı ile 2020 yılına kadar açık kaynaklı yazılımlarla yetenekler ve kodlama öğretmeyi amaçlayan program da Bununla birlikte bu sertifikaların hiçbiri doğrudan ‘milli ürün’
Micro-soft işletim sistemi bağımlılığından kurtulmayı dahil olmak üzere yirmiden fazla program uygulanmaktadır. belgesi olarak tanımlanmamış; ürün geliştirme aşamalarında Milli Teknoloji Hamlesi ve Açık Kaynak İnisiyatifi,
hedeflemektedir. sadece “yerli ürün” kavramı kullanılmaktadır. Destekler söz konusu ihtiyaçların önemli ölçüde karşılandığı
genel olarak yeni girişimci firmalar için vergi avantajları,
Hindistan’da hükümetin eğitim politikaları da BT alanında markalaşma gibi konularda danışmanlık hizmeti şeklindedir. bir çerçeve sağlamakta olup uluslararası örnekler
Estonya’da ulusal güvenlik ve milli savunma ile ilgili ürünlere yetenekli işgücünün oluşmasına büyük katkı sağlamıştır. Yazılım ihracatının desteklenmesi ve yazılım ile ilgili hizmet ekseninde detaylandırıldığında ülkemiz için hedef-
Eston Ürün Uygunluk Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince ihracatı yapan firmaların kümeleme yöntemiyle KOBİ’lerle lenen ekonomik kazanımların edinilmesinin yanı
ayrıcalık tanınmış ve kapsam dışı bırakılmıştır. Bu ayrıcalık Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) hükümetin izlediği birlikte çalışmalarına olanak sağlayacak yapısal destekler de sıra ülke güvenliği konusunda kontrollü bir ortam
ile kamu kurumlarının yerli bilişim güvenlik ürünleri alımıyla Ar-Ge politikaları ve üniversitelerde Bilgisayar Bilimleri bulunmaktadır. oluşturulabilecektir.
ilgili önceliklerinin oluşması sağlanmıştır. eğitimlerinin erken dönemde gelişmesi, bu ülkede ya-
İrlanda, son 8-10 yıl içinde önce start-up destekleriyle
başlattığı daha sonra ‘High Speed Start-up Funding’ adını
verdikleri yenilikçi projeler için destek programıyla, bilişim KAYNAKÇA
• 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi, https://www.sanayi.gov.tr/strateji2023/sts-ktp.pdf, 2019
projelerini henüz fikir aşamasındayken desteklemeye • YASAD, Yazılım: Ekonominin Yeni Kalkınma Gücü, 2009,
başlamıştır. Yerli yatırımcıları teşvik edecek şekilde bilişim http://www.yasad.org.tr/Content/UserFiles/yasad_rapor.pdf
start-up firmalarının özsermaye yatırımlarıyla ilgili vergi • https://www.rt.com/news/402511-putin-foreign-software-security/
avantajları ve ticarileştirme danışmanlığı sağlanmıştır. Yerli • https://sputniknews.com/science/201511171030253524-russian-software-state-organs/
• https://www.bofit.fi/en/monitoring/weekly/2016/vw201632_2/s
yazılım sektörünü yurtdışı rekabete açabilmek amacıyla • https://www.chinalawinsight.com/2011/02/articles/intellectual-property/chinas-support-of-
pazar araştırması yapılması, yurtdışı firmalarla ortak ofis domestic-software-industry-strengthened-by-state-council-release-of-prc-government-policies/
açılması ve ihracatçı geliştirme desteği sağlanması gibi farklı • https://www.semiconductors.org/clientuploads/directory/DocumentSIA/Public%20Policy%20
türde destekler sağlanmaktadır. Committee/State%20Council%20Document%204%202011.pdf
• 2010 Informatization White Paper,
http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/ungc/unpan043363.pdf
•Yazılım sektöründe yerlileşme teşvik edilirken yabancı • Türkiye Bilişim Derneği, Yerli Ve Milli Yazılım Endüstrisi Raporu, Aralık 2018, Ankara,
yatırımların önünün tamamen kapatılmamasına yönelik http://www.tbd.org.tr/wp-content/uploads/2018/12/TBD_YERLI_MILLI_YAZILIM_ENDUSTRISI_
yaklaşımlar benimsenerek pazarın dengede tutulması RAPORU_SURUM1_0.pdf
• https://itsfoss.com/linux-national-os/s
sağlanabilir. Örneğin; Brezilya’da yazılım sektörünün gelişimi • http://siliconafrica.com/why-china-and-russia-banned-google-from-their-country/
incelendiğinde 1970 ve 1980’li yıllarda ülkede ithal ikameci • South Korea Information and Communication Industry, 2011, http://workspace.unpan.org/sites/
politikaların ve yabancı sermaye kısıtlamalarının belirleyici internet/documents/S2KR11%20South%20Korea%20Information%20and%20Communication
olduğu ancak bu sınırlamaların ülkeye yönelik teknoloji %20Industry.pdf
• http://english.etnews.com/news/article.html?id=20140627200001
transferini olumsuz etkilediği tespit edilmiştir. 1991 yılında • https://www.minttwist.com/2017/03/13/google-vs-naver-googles-struggles-south-korea-focus/
uygulamaya konulan vergi ve Ar-Ge destekleri ile 2001 yılında • TOBB Yerli Malı Belgesi, https://tobb.org.tr/SanayiMudurlugu/Sayfalar/YerliMaliBelgesi.php
getirilen “Yerli Firma ile Ortaklık Şartı” yazılım endüstrisinin • Yerli Malı Tebliği (SGM2014/35), http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.
ülke içindeki gelişimi desteklenmiştir. Devlet destek ve Aspx?MevzuatKod=9.5.20049&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Yerli%20Mal%C4%B1%20
Tebli%C4%9Fi
teşviklerinin yazılım sektörünün belli bir olgunluğa eriştikten • Sanayinin Geliştirilmesi Ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde
sonra başlamış olması gözlenmektedir. Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.
• https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2018/01/25/yerlilestirme-icin-kurul-olusturuldu
• http://www.hurriyet.com.tr/5-sektorde-43-urune-yeni-tesvikler-geliyor-40721561
Estonya’da Mayıs 2010’da AB uyumu çerçevesinde • http://www.turkiyegazetesi.com.tr/ekonomi/516266.aspx
yürürlüğe giren Ürün Uygunluk Kanunu ile start-up firmaları • Başbakanlık, Yerlileştirme Yürütme Kurulu Genelgesi,
desteklenerek yabancı yatırımcılar da ülkeye çekilmeye http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/01/20180124-5.pdf
çalışılmıştır.

68 69