Page 109 - bilgem-teknoloji-dergisi-6

Mehmet Sabır KİRAZ, Fatih BİRİNCİ, Uğur Kâşif BOYACI Elektronik Seçim: İnternet Üzerinden Oylama

Estonyalı uzmanlar elektronik kimlik kartlarının olmaması 2.8. İ-seçimin getirdiği yenilikler 100%
durumunda masrafların çok daha fazla olacağının altını
çizmişlerdir. Seçim Kurulu geliştirme aşamasında 6 yıl içerisinde Gelişmiş ülkelerin çoğunda oy kullanım oranı düşmektedir. 90%
500.000 €’dan daha az masrafla sistemi kurduklarını Düşük katılımlı bir seçim toplumun genel temayüllerini 80%
belirtmişlerdir. 2005 yılındaki ilk uygulamasından sonra yeni yasıtmakta eksik kalabilir. Bu problemi çözebilmek için, özgür
oylama sisteminin maliyeti tüm seçim masraflarının yaklaşık ve adil seçimler ilkesine uyularak ve teknolojik eğilimler göz 70%
% 20’sini oluşturuyordu. 2009 seçimlerinde ise bütün maliyetler önünde bulundurularak seçmenlere farklı oylama olanakları 60%
göz önüne alındığında, elektronik seçimin maliyeti toplam üzerinde yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Temsili demokrasiyi
masrafların % 5’ine düşmüştür. Uzun vadede uygulama teşvik etmek ve güçlendirmek için anayasal prensiplere uygun 50% 55 üstü
maliyetinin ciddi bir şekilde yükselmesi de beklenmemektedir. olarak seçimlerde farklı yöntemlere başvurulmuştur. Örneğin, 40% 45-54
Ayrıca yine uzun vadede internetten oylamanın tamamen i-seçim son yıllarda kullanılan yeni ve farklı yöntemlerden 35-44
geleneksel kâğıt tabanlı sistemin yerine geçmesi biridir. İ-seçimin uygulanmasıyla seçmenlerin özellikle de genç 30% 25-34
öngörülmektedir. kuşakların ilgileri çekilerek oy kullanmaya teşvik edilebilir.
Böylece başta bahsettiğimiz düşüş tersine çevrilebilir. İ-seçim 20% 24’e kadar
Teknoloji, demokratik sürecin önemli bir parçasıdır. iVote bilgi toplumu bünyesinde yeteri kadar kabul gördüğünde şu 10%
projesi kamu-özel sektör ortaklığının meyvesidir ve teknolojinin anki kağıt tabanlı oylama sistemi gibi “geleneksel” bir yönteme
getirilerini demokrasi adına kullanmak yönünden iyi bir örnek dönüşebilir. 0%
olabilir. Yine de bu projenin sürdürülebilirliği, sadece gelişmiş YS 2005 MS 2007 AP 2009 YS 2009
teknolojilerin kullanılmasına değil, katılımcı sayısına ve devlet
tarafından güvence altına alınmasına bağlıdır. Bununla beraber
seçmenin internetten oylamayı kabulü ve katılımı konusundaki Yerel Seçimler (YS)
Milletvekili Seçimleri (MS)
tavrının anlaşılması için belirli bir sürenin geçmesi Avrupa Parlementosu (AP)
gerekmektedir.
Şekil 11. Yaşa göre internetten oy kullanma oranı.

25000

100%
20000
90%

80%

70% 15000
60%
Erkek
50%
Kadın 10000 YS 2005
40% MS 2007
AP 2009
30%
YS 2009
5000
20%
10%

0% 0
YS 2005 MS 2007 AP 2009 YS 2009
1. gün 2. gün 3. gün 4. gün 5. gün 6. gün 7. gün

Yerel Seçimler (YS) Yerel Seçimler (YS)
Milletvekili Seçimleri (MS) Milletvekili Seçimleri (MS)
Avrupa Parlamentosu (AP) Avrupa Parlementosu (AP)

Şekil 10. Cinsiyetlere göre internetten oy kullanma oranı. Şekil 12. Günlere göre internetten oy kullanma oranı.

106 Sayı 06 Mayıs-Ağustos 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 107
·