Page 124 - bilgem-teknoloji-dergisi-5
P. 124

Yıldırım BAHADIRLAR               Mikrodalga Radarda K-Dağılımlı Kargaşa


                                                                                                                                                                              ( )
          çok değişkenli (multivariate) Gauss dağılımıdır [15]–[17].   yapılabilir [15]–[16]. Rangaswamy, Weiner ve Öztürk K-                2°) Olasılık yoğunluk fonksiyonu  f υ  olan bir V rastlantı    log( ) =  2 log( ) +  ψ  5 log( ) ξ  l +  −  κ  (10)
                                                                                                                                                                                                               α
                                                                                                                                                                            V
          Aşağıda, bu kuramı temel  alan K-dağılımlı kargaşa modeli   dağılımı ve bazı dağılımlar için karakteristik olasılık                   değişkeni üret ve bu değişkenin ortalama karesel                    3        8
                                                                                                                                                         2
          ele alınacaktır.                                           yoğunluk fonksiyonlarını kapalı form eşitlikler halinde                    değerini  a  olarak tanımla.                               Burada,  α biçim parametresinin kestirilen değerini,  l
                                                                     vermiştir [16], [17].                                                   3°) S değişkenini elde etmek için  V değişkenini  a ile     çapraz menzil çözünürlüğünü (100 m <<  800 m ), ψ derece
                                                                                                                                                                                                                                            l
          2.2  K-Dağılımlı Özilintili Kargaşa Modeli                                                                                            normalleştir:  S = V a.                                  cinsinden sıyırma açısını (0,1 <     ψ <  10 ) ifade etmektedir. ξ

                                                                     2.3  Faz Uyumlu K-Dağılımlı Kargaşa Üretim
            Deniz kargaşası modelleme çalışmalarında, kargaşa                                                                                4°) X  = S  çarpımını elde et. Bu aşamada sıfır ortalamalı ve   ise, denizin  kabarma yönüne bağlılığı gösteren bir
                                                                                                                                                    Z
          işaretinin olasılık yoğunluk ve özilinti  fonksiyonlarını      Yordamı                                                                birim kovaryans matrisli, beyaz gürültü özellikli bir SIRV   değişkendir ve aşağıdaki gibi tanımlanmaktadır:
          birbirinden  bağımsız   olarak  denetlemek    gerektiği       Bu bölümde  K-dağılımlı kargaşa işareti üretmek  için                   elde edilmiş olur.                                       •  Kabarma yönünden yukarı ya da aşağı yönler için:
          görülmektedir.  Bu amaç doğrultusunda, ilintisiz kargaşa   gerekli işlem basamakları ele alınacaktır. Faz uyumlu bir
          işareti                                                    gösterimde  N dik bileşenden oluşan bir rastlantı vektörü               5°) Son olarak, istenen ortalama değerli ve istenen kovaryans    ξ = −  1
             X  = S                                          (2)     üretmek ile 2N gerçel elemandan oluşan bir vektör üretmek                  matrisli  SIRV  Y vektörünü elde etmek için  Y  = AX + b           3
                 Z
                                                                     birbirine denk işlemlerdir. Bu durumda, eş fazlı ve dik fazlı              doğrusal   dönüşümü    uygulanır.  (Gauss   rastlantı    •  Kabarma yönüne yön için:
          olarak tanımlanmış olsun.  Burada,  X  = ⎡  ⎣  , X 2 , ..., X N  ⎤X  ⎦ 1  T     bileşenlerinin ortak varyansı                         vektörlerinin bir çok özelliği SIRV ’lere de uygulanabilir.
          bir  SIRV,  Z  = ⎡  ⎣  ZZ 2  N  ⎤ , , ..., Z  ⎦ 1  T  kovaryans matrisi  M,                                                           Benzetim amaçları açısından en önemli özellik doğrusal        ξ = + 1
                                                                                ⎡
                                                                          2
                                                                                   2
          ortalaması sıfır olan bir Gauss rastlantı vektörü ve S, OYF’si   σ =  1  EX ⎤ ⎦                                (6)                    dönüşüm altında kapalılık özelliğidir (closure property) ve        3
                                                                                ⎣
          f S () s  olan, negatif olmayan bir rastlantı değişkenidir.        2                                                                  şu biçimde ifade edilebilir: Eğer  X karakteristik olasılık   •  Kabarma olmadığı durumda ya da ara yönler için:
          Buradaki çözümlemede Z ve S istatistiksel olarak birbirinden   ile verilir.                                                           yoğunluğu  f S  () s  olan bir SIRV ise  Y  =  + AX  b  eşitliği ile   ξ =  0
          bağımsız varsayılmaktadır. Bu durumda X’in S değişkeni ile    Öncelikle, 2N elemanlı gerçel vektör                                    verilen  Y aynı karakteristik olasılık yoğunluğuna sahip
          koşullanmış koşullu olasılık yoğunluk fonksiyonu  (3)                                                                                 bir  SIRV ’dir.  Burada,  A matrisi  AA T  = Σ ’yı veren   κ polarizasyon etkisini tanımlamaktadır;  κ = 1  dikey,
          eşitliğindeki gibi verilebilir:                               Y  =  ⎣ Y ⎡  1 c  Y  1 s  …  Y cN  Y sN ⎤ ⎦      (7)                    doğrusal dönüşüm matrisi,  b de  X ile aynı boyutta,     κ = 1,7  yatay polarizasyon için verilmektedir.

                          − N   − 1         q                        ile tanımlansın. Burada, c ve s , sırasıyla, eş fazlı ve dik fazlı         bilinen bir  vektördür [16]. Bu özellik, özilintili kargaşa   İlginç olabilecek biçimde, deniz durumu değişmelerine,
             f X  S (x  ) s  =  π)  2  M  2  s −N exp ( − (2  )  (3)                                                                            işaretlerinin oluşturulmasında doğrusal dönüşümün
                                           2s 2                      bileşenleri göstermektedir. K-dağılımlı bir zarf işaretinin                doğrudan kullanılabileceğini gösterir.)                  rüzgârın radar bakış açısına göreli geliş açısına ve rüzgar
                         T
                            −1
            Buradaki q,  xM x  ile verilen karesel ifadeyi ve  M  de   olasılık yoğunluk fonksiyonu (1) eşitliğinde daha önce                                                                            hızına istatistiksel olarak  anlamlı olabilecek  düzeyde bir
          kovaryans matrisi  M’nin determinantını temsil  eder.  X’in   verildiği gibidir ve  2N bileşene ilişkin ilgili  SIRV olasılık         İşlem basamakları biçiminde verilen K-dağılımlı kargaşa   bağlılık gözlenmemiştir. Ayrıca, yukarıdaki parametrelerin
          OYF’si ise (4) eşitliği ile verilir:                       yoğunluk fonksiyonu da (8) eşitliğinde verildiği gibi olur              işareti üretim modeli Şekil 3’te ayrıca gösterilmiştir.     her biri ayrı ayrı biçim parametresindeki değişimlere
                                                                     [16]:                                                                                                                               uydurulduğu için parametreler arasındaki karmaşık ara-
                       − N    − 1                                                                                                               Olasılık yoğunluk fonksiyonu bir  χ dağılımı ile verilen
                                    q
             f X () = (2 π)  2  M  2 h N ( )                 (4)         f Y () ( =y  )2π  −  N  M  −  1 2 h 2N  () q                        yukarıda (2°) basamağındaki V rastlantı değişkenini üretmek   bağlılıklar ampirik modele katılamamıştır. Ampirik modelin
                x
                                                                                                                                                                                                         oluşturulmasında kullanılan  verilerin tümü 4 m  menzil
          Burada  h N () q  (5) eşitliğindeki gibidir:                            2N  ( b  b  ) q  α − N                 (8)                 üzere Gama dağılımı üreteçlerinden yararlanılabilir.        çözünürlüğüne sahip radar ile alınmış verilerdir. Bu nedenle
                    ∞         q                                         h 2N  () q =  Γ ()  2 α − 1  K  −  ( N α  b  ) q                     2.4  Biçim Parametresi Ampirik Modeli                       modelde menzil çözünürlüğüne bağlılık bulunmamaktadır.
                                                                                   α
                                   s
                                 f
                q
             h N ()  =  ∫  −N exp ( − s  2 ) ( )ds           (5)                                                                                                                                         Ancak, K-dağılımı biçim parametresini değiştirerek menzil
                                 S
                    0        2s                                         K-dağılımlı SIRV ’nin karakteristik OYF’si genelleştirilmiş             Ward ve arkadaşları büyük miktarda  ölçülmüş veriye      çözünürlüğündeki  kötüleşme   durumunu     sentezlemek
          f S () s  yukarıda belirtildiği gibi  S’nin OYF’sidir ve bu   χ olasılık yoğunluk fonksiyonu olup kapalı biçimde                   dayanarak K-dağılımının  biçim parametresini kestirmek      olanaklıdır. Buradaki ampirik modelden biçim parametresi
          rastlantı değişkeninin karakteristik OYF’si olarak tanımlanır   yazılabilmektedir.  f S () s  karakteristik fonksiyonuna ve birim   üzere ampirik bir bağıntı önermiştir [5], [19].  Veri tabanı   elde edilerek benzetim çalışmalarında kullanıldığında
          [15]–[16]. Buradan, bir  SIRV ’nin OYF’sinin bir kovaryans   ortalama karesel değere (unit mean square  value) sahip  S            içinde belirli bir  dağılma gösteren  sonuçlar basit bir    uzamda farklılıklar gösteren değişik kargaşa tiplerinin belirli
          matrisi  ve bir birinci dereceden karakteristik OYF ile    değişkenini üretmek için (9) eşitliği ile verilen ilgili χ olasılık     fonksiyonel ifadeye  indirgenmektedir. Bu yolla  önerilen   bir çözünürlülük düzeyindeki eğilimleri elde edilmiştir [19].
          tamamıyla belirlenebildiği görülmektedir.  Buna ek olarak,   yoğunluk fonksiyonu kullanılabilir [16].                              ampirik model (10) eşitliğindeki gibi verilebilmektedir:
          SIRV negatif olmayan karesel bir ifadenin  fonksiyonudur.               2b             ⎛  b υ ⎞  22                                                                                            2.5  Biçim Parametresinin Değişimi
          Ancak, buradaki ifade Gauss durumundaki basit üstel            f V  () υ =  Γ ()2 α (  )bυ  2α − 1 exp −  ⎜  ⎜  2  ⎟  ⎟  u () υ  (9)                                                             Bir kıyı gözetleme radarının konuşlandırılabileceği en
                                                                                  α
          ifadeden daha karmaşıktır. Dolayısıyla  SIRP, bilinen Gauss                            ⎝      ⎠                                                                                                yüksek rakım 1200 m alındığında sıyırma açısının değeri
          rastlantı sürecinin genel hali olarak karşımıza çıkar [16].   Burada,  b ölçek,  α biçim parametresidir ve  ()u υ  birim                Gauss      Z         X     Doğrusal     Y              önceki bölümde biçim parametresini kestirmek için verilen
                                                                                                                                               Rastlantısal

             SIRV  X’in kovaryans  matrisi  Σ= M  { ES 2 }   ile verilir ve   basamak fonksiyonunu temsil eder. Bu dağılımda V rastlantı       Sayı Üreteci                 Y Dönüşüm                    ampirik modelin geçerli olduğu  ψ max  < 10  üst sınırını
                                                                                                                                                                              =
                                                                                                                                                                                     b
                                                                                                                                                                                   + AX
                                                                                                         2
                                                                                                                2
          burada  { ES 2 }  ,  S rastlantı değişkeninin karesel ortalama   değişkeninin ortalama karesel değeri  a =  2α  b  ile verilir.                                                 İlintili       sağlamalıdır. Bu  koşul altında radarın önündeki kör  bölge
          değeridir. Buradan,  S’nin karesel ortalama  değeriyle     Buradan  ortalama karesel değeri 1’e eşit olan  S rastlantı                                S =  V a                K-Dağılımlı      yaklaşık 6,8 km olmaktadır. Ampirik modelin geçerli olduğu

          normalleştirilen  SIRV kovaryans matrisinin Gauss rastlantı   değişkeni  S =  V a eşitliği ile elde edilebilir.                                                                Gürültü         alt sınır ise  0.1  < ψ ’dir. Deniz seviyesinden 50m yüksekliğe
          vektörünün kovaryans  matrisi olduğu görülür.  { } = 1ES 2     Yukarıda verilen tanımlama ve açıklamalar  ışığında faz                                                                         yerleştirilmiş bir radar alt sınır koşulu sağlandığında yaklaşık
          alarak  SIRV kovaryans  matrisi Gauss kovaryans  matrisi ile   uyumlu,  ilintili ve K-dağılıma sahip bir  SIRV üretmek  için                          V                                        28,6 km  menzili görebilecektir.  Bu durumlar göz  önüne
          eşit yapılabilir. Buradan  görüldüğü gibi, istenen bir Gauss   gerekli işlem basamakları şöyle sıralanabilir:                                                                                  alındığında ampirik modelin geçerli olduğu tüm sıyırma
          dışı  SIRV olasılık yoğunluk fonksiyonu uygun bir  f S ( ) s    1°) Sıfır ortalamalı ve birim kovaryans matrisli bir  Z Gauss                                                                  açısı aralığı kullanılmış olmaktadır. İki sınır durum ve radar
          fonksiyonu seçilerek elde  edilebilir,  diğer taraftan özilinti   rastlantı vektörü elde et.                                           Şekil 3. Karakteristik OYF’si bilinen K-dağılımlı kargaşa işareti    1200 m   yüksekliğe  yerleştirildiğinde   l <  800 m  için
                                                                                                                                                                   üretim modeli.
          fonksiyonu Gauss sürecinin özilinti fonksiyonuna eşit                                                                                                                                          gözleyebileceği menzil  R =  45,8 km değeri dikkate alınarak,
                                                                122                                       Sayı 05   Ocak-Nisan 2011         http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/                      123
                                                                                                               ·
   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129