Page 109 - bilgem-teknoloji-dergisi-5

Suha ERSİN Kurumsal Yönetim: Stratejik Yönetim

Öncelikle kurumun vizyon, misyon, temel değerleri (ilkeleri) ile diğer kuruluşların ve kesimlerin • Kurumsal Performans ölçülerinin verilmemesidir.
ile stratejik amaç ve hedefleri belirlenir. Bu amaçla geniş bir durumu ve özellikle kuruluşun hizmet izleme sıklığı bir yıl olarak tanımlanmış
katılımın sağlandığı bir veya iki haftalık kesintisiz çalışmalar ettiği hedef kitlenin beklentileri dikkate olmasına rağmen, Bilgi Sistemleri alt • Stratejik hedef sonuçları, Birimin
yapmak en verimli olanıdır. Bu çalışmalara başlarken, kurumun alınır. yapısının sağladığı olanaklar çerçevesinde çıktılarına dönük ve belirli bir süre
mevcut organizasyon ve süreç yapısı ile kurumsal performans daha kısa sürelerle de yapılabilir. sonunda ulaşılacak değerlerdir.
değerleri hakkında katılımcıların bilgilendirilmesi, daha hızlı • Çevre analizinde, öncelikle Türkiye ÖGE-4. BİRİM STRATEJİK • Miktar, maliyet, kalite, zaman,
ve anlamlı sonuçlar elde etmek için faydalı olacaktır. Vizyon ve dünyadaki temel eğilimler, her bir çevre AMAÇLARI verimlilik ve etkinlik boyutları göz önünde
doğrultusunda hedeflenen “Kurum Kültürü”nün oluşturulması kapsamında belirlenir. Sonra bu temel tutulmalıdır.
eğilimler, gerçekleşme ihtimali ve etki
amacıyla, öncelikle kurum kültürünü belirleyici çalışmalar ağırlıkları dikkate alınarak değerlendirilir. • Belirli bir zaman diliminde Birimin
yapılmalı, ortaya çıkan verilerden yararlanarak gerekli dönüşüm ulaşmayı hedeflediği sonuçlardır. • Gerçekleşen bir önceki yılın faaliyet
faaliyetleri yürürlüğe konulmalıdır. ÖGE-2. FAALİYET ALANLARI, ve performans bilgilerinden yararlanılmalı
ÜRÜN VE HİZMETLER • Açık ve net olarak ifade edilmiş ve gerekiyorsa güncellenmelidir.
Bu çalışmalara üst yönetimin doğrudan katılması verilen stratejik amaçlar etkilidir.
önemin ifadesi olarak gereklidir. Diğer taraftan, • Kurumun hizmet verdiği faaliyet ÖGE-6. BİRİM PERFORMANS
kurumun/birimin stratejik amaç ve hedefleri, çalışanların alanları dikkate alınır. • Stratejik amaçlar, Kurum ve birim ÖLÇÜLERİ (GÖSTERGELERİ)
performans değerlendirmelerine kadar indirgenerek bütünlük faaliyetlerini, etkinliğini daha ileri • Birim performans ölçüleri
• Kuruluş amacı ve misyonu ile bağlantılı
sağlanmalı, performans hedefleri ile ilgili ödüllendirme Stratejik Yönetim Ögelerinin kurum içinde geniş bir katılım olmalıdır. götürecek nitelikte olmalı ve aynı zamanda (göstergeleri), Birim stratejik hedeflerinin
yapılmalıdır. ile belirlenmesi, çalışanların yönetime katılması suretiyle kuruma ulaşılabilir bir özellik taşımalıdır. performanslarını gösteren nicel
bağlılıklarını arttıracağı için, dikey organizasyon temelinde de • Kurumun müşterilerine sunduğu ürün • Birimin stratejik amaçları, değerlerdir.
İlgili Stratejik Yönetim dokümanlarının (Stratejik Plan, ve hizmetleri gösterir.
Performans Programı ve Faaliyet Raporu) hazırlanması amacıyla alt kurullar (üst ve alt “Strateji Geliştirme Kurul”ları) kurulması gerçekleştiğinde Birim için mevcut • Birimin stratejik amaç ve hedefleriyle
Stratejik Yönetim Ögelerinin belirlenmesi çalışmaları, sorumlu ve/veya her seviyeden çalışan ile toplantılar yapılması uygun • Faaliyet alanları kapsamında ürünler duruma göre fark yaratacak ve bir şeyleri ilişkili olarak belirlenir.
Stratejik Yönetim/Planlama birimi eş güdümünde yapılır. Bu olur. ve müşteriler arasındaki ilişkilerde değiştirecek nitelikte tanımlanmalıdır.
çalışmalar her yıl tekrarlanan bir şekilde sürdürülür. Faaliyetlerin Stratejik Yönetim/Planlama Birimi, ilgili alt Birimlerden temin tanımlanır. Birimin diğer amaçlarından daha anlamlı • Birim Performans ölçüleri; Miktar,
zamanlaması ilgili dokümanların yılın ilk yarısı içinde ettiği Stratejik Yönetim Ögelerini (alt strateji ögeleri olarak) ve önemli olmalıdır. maliyet, kalite, zaman, verimlilik ve etkinlik
tamamlanacağı varsayılarak planlanır. ÖGE-3. PERFORMANS ÖLÇME, ölçütleri temelinde belirlenir.
birleştirir ve ortaya çıkan Stratejik Plan dokümanını onaylanmak İZLEME VE DEĞERLENDİRME • Vizyona giderken geçilecek istasyonları
üzere üst yönetime (üst yönetici ve/veya yönetim kurulu) sunar. ifade eden sözler olabilir. • Amaca ulaşmayı sağlayacak performans
Tablo 1. Ana ve alt strateji ögeleri. Üst yönetimin onayladığı Stratejik Plan dokümanı yayımlanarak • Performans ölçümü, performans göstergeleri tam ve doğru olmalı, anlamsız
(gerekiyorsa üst makama gönderilerek) uygulama başlatılır. ölçüleri (göstergeleri) kullanılarak • Stratejik amaçlar kolaylıkla anlaşılır, performans göstergeleri yenilenmelidir.
kurumun uygulama (iş) sonuçlarının genel ifadeler olmalıdır. Çok detaylı
Ana ve alt strateji ögeleri Tablo.1’de gösterilmiştir. ölçülmesidir. Bu amaçla; “Kurumsal olmamalı, teknik bilgiler içermesinden • Birim/süreç bazındaki performans
Performans Bilgi Sistemi” oluşturulmalı, mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. göstergeleri ile proje kapsamındaki
ALT STRATEJİ ÖGELERİ performans göstergelerine ait verilerin dokümanlarda belirtilen proje göstergeleri
girişi, güncellemesi ve analizi bu sistem • Gerçekleşen bir önceki yılın faaliyet arasında tutarlılık olmalıdır.
ÖGE-1. GZFT, PESTS ANALİZİ
ile bütünleşik bir şekilde yapılmalıdır. ve performans bilgilerinden yararlanılmalı • Gerçekleşen bir önceki yılın faaliyet
• Stratejik Yönetim anlayışı doğrultusunda uygulanan GZFT • Performans ölçümü ve ve gerekiyorsa güncellenmelidir. ve performans bilgilerinden yararlanılmalı
(Güçlü, Zayıf Yanlar, Fırsat ve Tehditler Analizi- SWOT) analizi; değerlendirmesi; misyon, vizyon, stratejik ÖGE-5. BİRİM STRATEJİK ve gerekiyorsa güncellenmelidir.
kurumun zayıf ve güçlü yönleriyle, karşı karşıya bulunduğu amaç ve hedeflerle ilişkili olarak HEDEFLERİ
fırsatların ve tehditlerin detaylı olarak irdelenmesine yardımcı belirlenmiş olan performans ölçülerine ÖGE-7. SÜREÇ PERFORMANS
olan araçlardan biridir. ait gerçekleşen sonuçların, izlenmesi ve • Stratejik hedef, stratejik amaçların ÖLÇÜLERİ (GÖSTERGELERİ)
hedeflere göre kıyaslamasının yapılmasıdır. gerçekleştirilebilmesi için ortaya konan • Süreç performans ölçüleri
• Kurumsal risk yönetimi kapsamında yürütülen faaliyetlerin ölçülebilir somut ve orta vadeli alt
ve/veya uygulama araçlarının çıktılarından da yararlanılır. • Performans değerlendirmesi amaçlardır. (göstergeleri), Birimin alt süreçlerine ait
stratejik hedeflerin performanslarını
kapsamında yapılan kıyaslama, “Fark
• Kurum çevre analizinde (Politik, Ekonomik, Sosyal, Analizi” olarak da düşünülebilir. Fark • Stratejik hedefler; stratejik amaçlarda gösteren nicel değerlerdir.
Teknolojik ve Sektörel Çevre Analizi- PESTS), rakiplerinin Analizi her bir Kurumsal performans belirtilen genel hedefleri değerlendirmede • Birimin stratejik amaç ve hedefleriyle
durumunu, sektörün durumunu ve makro çevrede oluşan göstergesi (ölçüsü) bazında yapılır ve kullanılacak nicel performans ilişkili olarak belirlenir.
değişimleri inceler. gelecek yıllardaki hedeflerin göstergelerini tanımlayabilmek için
belirlenmesinde önemli yer tutar. belirlenecek ayrıntılı alt amaçlardır. • Süreç Performans ölçüleri; Miktar,
• Çevre analizi yapılırken çevresel faktörlerin kuruluş için Performans göstergelerindeki sapmalar maliyet, kalite, zaman, verimlilik ve etkinlik
ne gibi fırsatlar ve tehditler ortaya koyduğu incelenir. Çevre (Fark Analizi) üst yönetim tarafından • Bir stratejik amaca yönelik birden fazla ölçütleri temelinde belirlenir.
analizinde; dünyadaki genel eğilimler, Türkiye’de kurumun yakından izlenmeli ve gerekli önlemler hedef belirlenebilir. Önemli olan amaca
faaliyet gösterdiği ortamdaki değişimler, kalkınma planları ve zamanında alınmalıdır. ulaşmayı sağlayacak hedeflerin tam ve • Amaca ulaşmayı sağlayacak performans
programlar, hükümet programları ve varsa istikrar programları doğru olması, anlamsız hedeflere yer göstergeleri tam ve doğru olmalı, anlamsız

106 Sayı 05 Ocak-Nisan 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 107
·