Page 150 - bilgem-teknoloji-dergisi-6
P. 150

Bahattin TÜRETKEN, Umut BULUŞ, Ömer YILMAZ               Anten Ölçüm Sistemleri ve Hata Analizleri – I: Düzlemsel Yakın Alan Ölçüm Sistemi

                                                                                                                                              Tablo 2. ATAM Düzlemsel Yakın Alan Ölçüm Sistemi
                      DÜZELTİLMİŞ          DÜZELTİLMEMİŞ                         SOĞURUCUSUZ           SOĞURUCULU                                                Özellikleri                              KAYNAKÇA


                                                                                                                                                                                                       [1]  C. A. Balanis, Antenna Theory - Analysis and Design, 2nd
                                                                                                                                               Düzlemsel ve Silindirik Yakın Alan Ölçüm Sistemi            ed. New York: John Wiley & Sons, 1997.
                                                                                                                                                                                                       [2]  B. Türetken, “Radar anten ölçümleri: TÜBİTAK
            GENLİK [dB]                                                  GENLİK [dB]                                                            Maksimum Test Anten Ağırlığı       6×6×6 m³                V. URSI-Türkiye’2010 Bilimsel Kongresi ve Ulusal Genel
                                                                                                                                                                                 ~17×18×4 m³
                                                                                                                                             Oda Boyutları (En×Boy×Yükseklik)
                                                                                                                                                                                                           UEKAE Anten Test ve Araştırma Merkezi kabiliyetleri”,
                                                                                                                                                Maksimum Test Anten Boyutu
                                                                                                                                                                                                           Kurul Toplantısı, Güzelyurt, KKTC, Ağu. 2010, sf. 448–
                                                                                                                                                                                     3000 kg
                                                                                                                                                  Tarama Düzlem Genişliği            9×9 m²                451.
                                                                                                                                                                                                       [3]  G. E. Evans, Antenna Measurement Techniques. Boston:
                                                                                                                                                       Frekans Aralığı            0,75 – 40 GHz            Artech House, 1990.
                                                                                                                                                                                                       [4]  Near-field Antenna Measurement- Short Course 2009,
                                                                                                                                                                                                           Nearfield Systems, Inc., Torrance, CA, 2009.

                                   AÇI [°]                                                     AÇI [°]
                                                                                                                                              Bu haliyle, ATAM kompleksi içerisinde bir oda yapılarak   [5]  http://www.nearfield.com/theory.htm.
               Şekil 11. Prob doğrulama hatasına ilişkin örnek bir ölçüm.   Şekil 13. Kelebek antenin H-düzlemi ışıma diyagramı için       iki farklı ölçüm sistemi kullanılabilecektir. Buna uygun oda   [6]  S. Gregson, J. McCormick and Clive Parini, Principles of
                                                                               soğurucuların olduğu ve olmadığı durum testi.               tasarımı,  vinç,  konumlandırma,    havalandırma    vb.         Planar Near-Field Antenna Measurements. London: IET,
                                                                                                                                           özelliklerin uygun tasarımı yapılmıştır.                        2007.
          4.5  Soğurucu Kaynaklı Hatalar                             soğurucunun olduğu ve  olmadığı durumlar arasındaki fark

            Yakın alan ölçüm sisteminde soğurucular bulunmaması      da artmaktadır.  E ve H-düzlemi  ışıma diyagramlarında                6  SONUÇ
          durumunda etraftan yansıyan elektromanyetik dalgalar alıcı   2 dB’e kadar hata görülmektedir.                                       Düzlemsel yakın  alan ölçüm sistemi  özellikle büyük
          anten tarafından alınır ve bu durumda antenin  ışıma                                                                             hacme sahip, yüksek kazançlı antenlerin ölçülmesinde en iyi
          diyagramı hatalı ölçülür.  Bu hataları incelemek amacıyla,   5  ANTEN TEST VE ARAŞTIRMA MERKEZİ                                  sonuçları vermektedir. Ölçüm hata çözümlemesi iyi yapılıp,
          alıcı ve  verici anten arasında, sadece  yerde bulunan        (ATAM) KURULUM PROJESİ                                             hata kaynakları düşük düzeyde tutularak hassas sonuçlar
          soğurucular kaldırılmış, böylece yerden yansıyan dalgaların   TÜBİTAK UEKAE gerek kendi bünyesindeki projelere,                  almak mümkündür. ATAM içerisinde yüksek kazançlı ve her
          ışıma diyagramına etkisi görülmüştür. Şekil 12 ve Şekil 13’te   gerekse ülkemizin çeşitli kurum ve kuruluşlarında, özel          bir boyutu 6  metreye kadar olan antenler düzlemsel  yakın
          1,5 GHz’te yönsüz bir antenin E ve H düzlemlerindeki ışıma   sektörde ihtiyaç duyulan anten gereksinimlerine tasarım ve          alan ölçüm sistemi içinde ölçülebilecektir.
          diyagramları gösterilmiştir. Yerde soğurucu bulunmadığı    ölçüm seviyesinde hizmet vermektedir. Bu alanda kazanılan
          durumda, antenler birbirlerine bakarken ölçüm sisteminin   tecrübe  ve bilgi birikimi sayesinde, çok yakın gelecekte
          ön kısmındaki yapışık soğurucular TEA ile prob arasında    ülkemizin zorunlu ihtiyacı olan akredite ve hassas bir Anten
          kalmaktadır, böylece  yerden gelen  yansımaların bir kısmı   Test  ve Ölçüm Laboratuvarının oluşturulması kaçınılmaz
          kesilmektedir. Ölçüm sistemi 90° yan döndüğünde ise, bu    görülmüştür. Bundan yola çıkılarak, TÜBİTAK UEKAE’nin
          soğurucular da sistemle beraber döndüğünden, TEA  ile      bünyesinde yer alması önerilen  Anten Test ve Araştırma
          prob arasında soğurucu bulunmamaktadır. Bu  yüzden E-      Merkezi (ATAM) altyapı proje tasarısı hazırlanmış ve
          düzlemi  ışıma  diyagramında açı değerleri arttıkça        DPT’den proje desteği sağlanmıştır.
                                                                        Proje tasarısı oluşturulurken yalnızca kurum içi ihtiyaçlar
                                                                     değil, ülkemizde  benzer  faaliyetlere belirli standartlarla


                    SOĞURUCUSUZ            SOĞURUCULU
                                                                     uyumlu hizmet ve destek vermek hedefi de göz önünde
                                                                     bulundurulmuştur.  ATAM     kompleksinde   yer  alması
                                                                     planlanan 4 ana laboratuvar; Düzlemsel Yakın Alan Ölçüm
                                                                     (Near Field Antenna Measurement), Küresel Yakın Alan Ölçüm
             GENLİK [dB]                                             (Spherical Near Field Antenna Measurement), Uzak Alan Ölçüm
                                                                     (Far Field Antenna Measurement)  ve Toplu Menzil Ölçüm
                                                                     (Compact Range) laboratuvarlarıdır. Ayrıca burada, tasarım ve
                                                                     geliştirme grubunun da  yer  alacağı bölümler ve bir de
                                                                     Elektromekanik Laboratuvarı olacaktır. ATAM projesi
                                                                     sistem çalışması aşamasında fiyat verimliliği göz önünde
                                                                     bulundurulmuş, düzlemsel  yakın alan sistemi,  anten

                                   AÇI [°]                           konumlayıcı    üzerinde    yapılan   bir    değişiklikle
                                                                     (konumlayıcının   yatay  düzlemde    360°   dönüşünün
                Şekil 12. Kelebek antenin E-düzlemi ışıma diyagramı için    sağlanmasıyla) silindirik yakın  alan ölçüm sistemine
                    soğurucuların olduğu ve olmadığı durum testi.
                                                                     dönüştürülebilir hale getirilmiştir (Tablo 2).



                                                                148                                    Sayı 06   Mayıs-Ağustos 2011         http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/                     149
                                                                                                            ·
   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155