Page 91 - bilgem-teknoloji-dergisi-5
P. 91

Fatih BİRİNCİ, Mehmet Sabır KİRAZ  Elektronik Seçim: İleri Düzey Kriptografinin Yapıtaşları ve Uygulamaları


 oylarından birini kullanmaları istendiğini düşünelim.  2.2. Kör İmza  David Chaum’un tarif ettiği kör imzayı  oya kör imza atar ve seçmene geri
 2. 0 ile n-1 sayısı arasında yer alacak şekilde mesajın  şu şekilde kısaca açıklayabiliriz. Bora’ya
 sayısal değerini hesaplar. Gerekirse mesajı parçalara  Seçmenlerin;  Kâğıt tabanlı dünyada yapmak  kör imza attırmak isteyen Ayşe, öncelikle  gönderir. Seçmen kendisine gelen
 böler. Mesajın sayısal değerini      olarak adlandıralım.  • Evet için (g ,g  •h ),  istemediğimiz veya kullanım alanı  imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği  mesajdaki maskeyi çıkararak otorite
 r 1
 r
                                                                                       tarafından imzalı oyunu anonim olarak
 3.                         olacak şekilde rasgele bir sayı seçer.  • Hayır için (g ,g  •h ) oylarından bir tanesini kullanmaları  bulamayan bazı uygulamalar elektronik  veya okuyamayacağı hale getirir. Bu işleme  sayım merkezine gönderir.
 r
 r -1
 4. c =g  ve kısa ömürlü anahtar olarak adlandırılan  beklenmektedir.  dünyada işimize yarayabilmektedir.  maskeleme adını veriyoruz. Bora,  Yukarıdaki örnekler çoğaltılabilir.
 r
 1
          Örneğin, ne yazdığı okunamayan veya
 r
  s=h  değerlerini hesaplar.                    çözemediği veya okuyamadığı maskeli
 Seçimin adil olması için seçmenlerin dürüst davrandığının,  görülemeyen bir dokümanın altına imza  metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme  Anonimliğin sağlanmasına karşın bu
 5. c =     •s değerini hesaplar.  iki hayır (g ,g  •h ) veya iki evet (g ,g  •h ) şeklinde oy  atıldığını düşünün. “Sahtekârlık  işlemin tersini Bora’nın gönderdiği  protokolün güvenliği etkileyecek
 r -2
 r
 r 2
 r
 2
 r
 r
 6. Ayşe’ye E(m)=(c ,c  )=(g ,     •h ) şifreli mesajını  kullanmadıklarının anlaşılması gerekmektedir. Seçmenlerin  haberlerinde duyduğumuz böyle bir şeyi  dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve  eksiklikleri mevcuttur. Güvenli ve güvenilir
 1 2
 gönderir.  dürüst davrandıklarını anlamak için ileride anlatılacak olan  neden yapmak isteyelim ki?” veya “Ne  imzalı metni elde eder. Artık bu metnin  bir e-seçim sisteminde örneğin, seçmenin
 sıfır bilgi sızmalı kanıt protokolleri kullanılabilmektedir. Bu  işimize yarayacak?” gibi sorular aklınıza  imzası standart sayısal imzadan farksızdır  sayım merkezine anonim olarak
                                                                                       bağlanması sağlanmalıdır, otorite imzalı
                                                ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
          gelebilir. Kör imza olarak adlandırılan bu
 Ayşe kendisine gelen mesajın şifresini çözmek için  yolla kişilerin hiçbir bilgi sızdırılmadan sadece belirli işlemleri  imza türü elektronik dünyada bazı şeylerin  imzası olduğunu kanıtlayabilir.  pusulaların birden çok sayım merkezine
 aşağıdaki işlemleri yapmalıdır. Aşağıdaki işlemler  yapabilme kontrolü sağlanmış olur.  bize özel kalmasına yardımcı olur [6,7].  gönderilmesi engellenmelidir ve sayım
 modüler n’de yapılmaktadır.                      Bu yöntem ile Bora’ya her şey
 2.1.2. Homomorfik Paillier Kripto Sistemi      imzalatılabilir veya Bora görmediği bir  merkezinin seçim bitmeden oyları sayması
 1. Gizli anahtarını kullanarak kısa ömürlü anahtarı                                   engellenmelidir. e-seçim sistemlerinin
 a
 hesaplar: s=c =g ar  Paillier Kripto Sistemi 1999 yılında Pascal Paillier tarafından  şeyi imzalayarak yükümlülük altına girecek  zorluğu bunların
 1
                                                mi diye düşünebilirsiniz. Kör imzanın
 ar -1
 r
 -1
 ar -1
 2. c 2 •s =    •h •(g ) =    •g ar •(g ) =  tasarlanmış olup yaygın olarak kullanılan rasgelelik özelliği  kullanım amacı farklıdır. Islak imza yerine  hepsinin birlikte
                                                                                                            sağlanmasının
 olan bir asimetrik kripto sistemidir. Bu algoritmanın güvenliği
 3. Ayşe,     sayısından     mesajını elde eder.  n. artık sınıflarının hesaplanmasının zorluğuna dayanmaktadır.  geçen elektronik imza gibi  güçlüğünden
                                                kullanılmayacaktır.                                         gelmektedir
 Anahtar üretimi şu şekildedir:
 ElGamal şifreleme sisteminin güvenliği Ayrık Logaritma  Kör imzanın, e-seçim ve e-para gibi               (Bknz. UEKAE
 a
 Problemi’ne dayalıdır. Bu problemde, g ’dan a’nın bulunması  1. k güvenlik parametresi olsun. k–bit uzunluğunda iki tane  uygulamalarda kişiye özelliğin  Dergisi 4. Sayı).
 modüler tabanda zordur (Bknz. Kavramlar Sözlüğü). ElGamal  rasgele asal sayı p,q seçelim  sağlanması amacıyla kullanılabileceğini
 kripto sisteminde şifreli mesajların çarpımı, aşağıdaki formülden  olsun.  belirtmiştik. Örneğin, e-seçimde
 de anlaşılacağı gibi mesajların çarpımının şifrelenmiş hali ile  2.                  ve                                         olsun .  Şekil 3. Kör imza.  kullanılan oyun geçerli
 2
 sonuçlanmaktadır.                              sayılabilmesi için seçim
 3.               olsun.  Kriptografi’ye, David Chaum tarafından  otoritesi tarafından
 s
 r
 r
 s
 E(a) •E(b)=(g ,a •h   ) •(g ,b •h )=(g r+s ,(a •b) •h r+s )=E(a •b)  1982 yılında kazandırılan kör imza [7],  imzalanmış olması şart
 4. N’nin g’nin derecesini bölebileceğini şu yöntemle teyit  koşulabilir. Fakat oy
 ElGamal algoritması küçük bir değişiklikle toplamaya göre  edelim:  imza atılacak metnin sahibi ile imzanın  pusulasını imzalarken seçim
 homomorfik hale de getirilebilmektedir. E-seçim  sahibinin farklı olduğu e-seçim ve e-para  otoritesinin, seçmenin
          gibi protokollerde kişiye özelliğin
 uygulamalarında genellikle toplamaya göre homomorfik                                     mod n öyle ki L fonksiyonu  sağlanması amacı ile kullanılmaktadır.  kime oy verdiğini de
 şifreleme algoritmaları kullanılmaktadır. Örneğin bir  Kâğıt tabanlı sistemlerle kör imza arasında  öğrenememesi
 r
 r
 referandumda birinci seçmenin oyunun (g 1 ,g oy 1 •h 1 ), ikinci  (   ,µ): gizli anahtar  benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,  gerekmektedir. Bu amaçla
 r
 r
 seçmenin oyunun ise (g 2 ,g oy 2 •h 2 ) olduğunu düşünelim.  (N,g): açık anahtar  üstüne karbon kâğıdı konularak bir zarfın  seçmen doldurduğu oy
 Seçmenlerin oylarını açmadan oylarını toplamak istiyoruz.  1. m<N şifrelenecek açık mesaj olsun.  içine konulur. Açılmaması için  pusulasını maskeleyip daha
 Bunun için kullanılmış oyları çarpmak yeterlidir. Çarpım  mühürlendikten sonra zarf, bir otoriteye  sonra imzalayıp seçim
 r
 r
 sonucu (g 1 +r 2 ,g oy 1 +oy 2 •h 1 +r 2 ) olmaktadır.  2. Rasgele bir r           seçilir.  gönderilir. Otorite zarfı imzalar fakat  otoritesine gönderir.
          mühürlü olduğundan içine bakamaz.
 ElGamal algoritmasını toplamaya göre homomorfik özellik  3. Şifreli metin                                   olarak hesaplanır.  Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite  Maskeli imzalı oy, seçimlerde oy
                                                vermeye yetkili bir seçmen tarafından
 gösterecek şekilde değiştirdik ve oyların şifreli hallerini topladık.  tarafından imzalı metin elde edilecektir.  gönderiliyor ise seçim otoritesi maskeli  Şekil 5. Kör imza.
 Oyların toplamının şifreli halinden oyların toplamını nasıl  1. Şifreli metin c             ,
 hesaplayacağız (g oyların toplamı ) değerinden oyların toplamının
 hesaplanması)? Oyların toplamını hesaplamak için ayrık  2. Açık metin  Kriptografi’ye,
                                               David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                                               [1], imza atılacak metnin sahibi ile imzanın sahibinin farklı
 logaritma problemini çözemeyiz. Yukarıda bu problemin  şeklinde hesaplanır.  olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
                                               sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle
                                               kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
                                               üstüne  karbon kâğıdı  konularak  bir zarfın  içine  konulur.
                                               Açılmaması  için mühürlendikten sonra  zarf, bir otoriteye
                                               gönderilir. Otorite zarfı imzalar  fakat mühürlü olduğundan
                                               içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                               imzalı metin elde edilecektir.
                                               David Chaum’un  tarif  ettiği  kör  imzayı  şu şekilde kısaca
                                               açıklayabiliriz.  Bora’ya  kör imza  attırmak isteyen  Ayşe,
 çözümünün zor olduğunu söylemiştik. Neyse ki oyların  Gönderici  Karbon kağıdı  öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya  Otorite
                                               okuyamayacağı  hale  getirir. Bu işleme  maskeleme  adını
                                               veriyoruz. Bora, çözemediği  veya  okuyamadığı maskeli
                                               metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                                               gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                                               metni  elde eder. Artık  bu  metnin imzası standart  sayısal
                                               imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
 toplamını hesaplamanın bir yolu var; bunun için oyların  Paillier Kripto Sisteminin toplamaya göre homomorfik  Kriptografi’ye,  Kriptografi’ye,  imzası olduğunu kanıtlayabilir.
           David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                            David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                            [1], imza atılacak metnin sahibi ile imzanın sahibinin farklı
           [1], imza atılacak metnin sahibi ile imzanın sahibinin farklı
                            olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
           olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
 toplamının belli bir değeri aşmayacağı gerçeği kullanılmaktadır.  ElGamal kripto sisteminden farkı, mesaj uzunluğunda hiçbir  sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle  sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle  David Chaum  Kriptografi’ye,
                            kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
           kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
           üstüne  karbon kâğıdı  konularak  bir zarfın  içine  konulur.
                            üstüne  karbon kâğıdı  konularak  bir zarfın içine  konulur.
           Açılmaması  için mühürlendikten sonra  zarf,  bir  otoriteye
                            Açılmaması  için mühürlendikten sonra  zarf,  bir  otoriteye
           gönderilir. Otorite  zarfı imzalar fakat mühürlü olduğundan
                            gönderilir. Otorite zarfı imzalar fakat mühürlü olduğundan
                                                                                                                  David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
           içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                            içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                                                                                                  [1], imza atılacak metnin  sahibi ile imzanın sahibinin  farklı
                            imzalı metin elde edilecektir.
                                                                                                                  olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
           imzalı metin elde edilecektir.
                                                                                                                  sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle
                            David  Chaum’un tarif ettiği kör  imzayı şu  şekilde kısaca
           David  Chaum’un tarif ettiği kör  imzayı şu  şekilde kısaca
                                                                                                                  üstüne karbon  kâğıdı  konularak bir zarfın içine  konulur.
 Bir sonraki bölümde anlatılacak olan Paillier Kripto Sisteminde  kısıtlaması olmamasıdır.  açıklayabiliriz.  Bora’ya kör  imza  attırmak isteyen  Ayşe,  açıklayabiliriz.  Bora’ya kör  imza  attırmak  isteyen Ayşe,  Göndericiye  kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
                            öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya
           öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya
                            okuyamayacağı  hale getirir. Bu işleme  maskeleme  adını
                                                                                                                  Açılmaması için  mühürlendikten  sonra zarf,  bir  otoriteye
           okuyamayacağı  hale getirir. Bu işleme  maskeleme  adını
                                                                                                                  gönderilir. Otorite zarfı imzalar fakat  mühürlü olduğundan
                            veriyoruz. Bora, çözemediği  veya  okuyamadığı  maskeli
           veriyoruz. Bora, çözemediği  veya  okuyamadığı  maskeli
                                                                                                                  içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                                                                                                  imzalı metin elde edilecektir.
           metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                            metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
           gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                            gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
           metni elde eder. Artık  bu  metnin  imzası  standart  sayısal
           imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın  metni elde eder. Artık bu  metnin  imzası  standart  sayısal  David  Chaum’un tarif ettiği kör imzayı şu  şekilde kısaca
                            imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
                                                                                                                  açıklayabiliriz. Bora’ya kör  imza  attırmak  isteyen Ayşe,
           imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                            imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                                                                                                                  öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya
 mesaj kısıtlanması bulunmamaktadır.                                                                              okuyamayacağı hale getirir. Bu işleme maskeleme adını
                                                                                                                  veriyoruz.  Bora,  çözemediği  veya  okuyamadığı  maskeli
                                                                                                                  metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                                                                                                                  gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                                                                                                                  metni elde eder. Artık bu metnin  imzası  standart  sayısal
                                                                                                                  imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
                                                                                                                  imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                David Chaum      David Chaum
 Yukarıdaki örnekte dikkat edilmesi gereken bir başka nokta                                                             David Chaum
 da, oyların şifresi çözülmeden toplandıkları için seçmenlerin
 birden fazla oy vermediğinin nasıl anlaşılacağıdır. Örneğin,  Şekil 4. Kör imzanın gerçek hayattaki uygulamasına bir örnek.  Otorite imzası
 bir referandum yapıldığını ve seçmenlerden evet/hayır     2    OKEK:Ortak Katların En Küçüğü.
 88  Sayı 05   Ocak-Nisan 2011  http://www.uekae.tubitak.gov.tr/  89
 ·
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96