Page 90 - bilgem-teknoloji-dergisi-5
P. 90

Fatih BİRİNCİ, Mehmet Sabır KİRAZ            Elektronik Seçim: İleri Düzey Kriptografinin Yapıtaşları ve Uygulamaları


                                                                     oylarından birini kullanmaları istendiğini düşünelim.                   2.2. Kör İmza                          David Chaum’un tarif ettiği kör imzayı  oya kör imza atar ve seçmene geri
                2. 0 ile n-1 sayısı arasında yer alacak şekilde mesajın                                                                                                            şu şekilde kısaca açıklayabiliriz. Bora’ya
               sayısal değerini hesaplar. Gerekirse mesajı parçalara  Seçmenlerin;                                                           Kâğıt tabanlı dünyada yapmak          kör imza attırmak isteyen Ayşe, öncelikle  gönderir. Seçmen kendisine gelen
               böler. Mesajın sayısal değerini      olarak adlandıralım.  • Evet için (g ,g  •h ),                                          istemediğimiz veya kullanım alanı      imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği  mesajdaki maskeyi çıkararak otorite
                                                                                  r 1
                                                                                       r
                                                                                                                                                                                                                          tarafından imzalı oyunu anonim olarak
                3.                         olacak şekilde rasgele bir sayı seçer.  • Hayır için (g ,g  •h ) oylarından bir tanesini kullanmaları  bulamayan bazı uygulamalar elektronik  veya okuyamayacağı hale getirir. Bu işleme  sayım merkezine gönderir.
                                                                                         r
                                                                                   r -1
                4. c =g  ve kısa ömürlü anahtar olarak adlandırılan  beklenmektedir.                                                        dünyada işimize yarayabilmektedir.     maskeleme adını veriyoruz. Bora,        Yukarıdaki örnekler çoğaltılabilir.
                       r
                   1
                                                                                                                                            Örneğin, ne yazdığı okunamayan veya
                   r
                s=h  değerlerini hesaplar.                                                                                                                                         çözemediği veya okuyamadığı maskeli
                                                                      Seçimin adil olması için seçmenlerin dürüst davrandığının,            görülemeyen bir dokümanın altına imza  metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme   Anonimliğin sağlanmasına karşın bu
                5. c =     •s değerini hesaplar.                     iki hayır (g ,g  •h ) veya iki evet (g ,g  •h ) şeklinde oy            atıldığını düşünün. “Sahtekârlık       işlemin tersini Bora’nın gönderdiği    protokolün güvenliği etkileyecek
                                                                               r -2
                                                                                    r
                                                                                                   r 2
                                                                                                        r
                   2
                                              r
                                         r
                6. Ayşe’ye E(m)=(c ,c  )=(g ,     •h ) şifreli mesajını  kullanmadıklarının anlaşılması gerekmektedir. Seçmenlerin          haberlerinde duyduğumuz böyle bir şeyi  dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve  eksiklikleri mevcuttur. Güvenli ve güvenilir
                                 1 2
               gönderir.                                             dürüst davrandıklarını anlamak için ileride anlatılacak olan           neden yapmak isteyelim ki?” veya “Ne   imzalı metni elde eder. Artık bu metnin  bir e-seçim sisteminde örneğin, seçmenin
                                                                     sıfır bilgi sızmalı kanıt protokolleri kullanılabilmektedir. Bu        işimize yarayacak?” gibi sorular aklınıza  imzası standart sayısal imzadan farksızdır  sayım merkezine anonim olarak
                                                                                                                                                                                                                          bağlanması sağlanmalıdır, otorite imzalı
                                                                                                                                                                                   ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
                                                                                                                                            gelebilir. Kör imza olarak adlandırılan bu
                Ayşe kendisine gelen mesajın şifresini çözmek için   yolla kişilerin hiçbir bilgi sızdırılmadan sadece belirli işlemleri    imza türü elektronik dünyada bazı şeylerin  imzası olduğunu kanıtlayabilir.   pusulaların birden çok sayım merkezine
               aşağıdaki işlemleri yapmalıdır. Aşağıdaki işlemler    yapabilme kontrolü sağlanmış olur.                                     bize özel kalmasına yardımcı olur [6,7].                                      gönderilmesi engellenmelidir ve sayım
               modüler n’de yapılmaktadır.                                                                                                                                          Bu yöntem ile Bora’ya her şey
                                                                      2.1.2. Homomorfik Paillier Kripto Sistemi                                                                    imzalatılabilir veya Bora görmediği bir  merkezinin seçim bitmeden oyları sayması
                1. Gizli anahtarını kullanarak kısa ömürlü anahtarı                                                                                                                                                       engellenmelidir. e-seçim sistemlerinin
                            a
               hesaplar: s=c =g ar                                    Paillier Kripto Sistemi 1999 yılında Pascal Paillier tarafından                                              şeyi imzalayarak yükümlülük altına girecek               zorluğu bunların
                           1
                                                                                                                                                                                   mi diye düşünebilirsiniz. Kör imzanın
                                ar -1
                            r
                      -1
                                             ar -1
                2. c 2 •s =    •h •(g ) =    •g ar •(g ) =           tasarlanmış olup yaygın olarak kullanılan rasgelelik özelliği                                                 kullanım amacı farklıdır. Islak imza yerine                hepsinin birlikte
                                                                                                                                                                                                                                              sağlanmasının
                                                                     olan bir asimetrik kripto sistemidir. Bu algoritmanın güvenliği
                3. Ayşe,     sayısından     mesajını elde eder.      n. artık sınıflarının hesaplanmasının zorluğuna dayanmaktadır.                                                geçen elektronik imza gibi                                 güçlüğünden
                                                                                                                                                                                   kullanılmayacaktır.                                        gelmektedir
                                                                      Anahtar üretimi şu şekildedir:
           ElGamal şifreleme sisteminin güvenliği Ayrık Logaritma                                                                                                                   Kör imzanın, e-seçim ve e-para gibi                       (Bknz. UEKAE
                                           a
          Problemi’ne dayalıdır. Bu problemde, g ’dan a’nın bulunması  1. k güvenlik parametresi olsun. k–bit uzunluğunda iki tane                                                 uygulamalarda kişiye özelliğin                            Dergisi 4. Sayı).
          modüler tabanda zordur (Bknz. Kavramlar Sözlüğü). ElGamal  rasgele asal sayı p,q seçelim                                                                                 sağlanması amacıyla kullanılabileceğini
          kripto sisteminde şifreli mesajların çarpımı, aşağıdaki formülden  olsun.                                                                                                belirtmiştik. Örneğin, e-seçimde
          de anlaşılacağı gibi mesajların çarpımının şifrelenmiş hali ile  2.                  ve                                         olsun .      Şekil 3. Kör imza.          kullanılan oyun geçerli
                                                                                                             2
          sonuçlanmaktadır.                                                                                                                                                        sayılabilmesi için seçim
                                                                      3.               olsun.                                                Kriptografi’ye, David Chaum tarafından  otoritesi tarafından
                                    s
                          r
                      r
                                s
           E(a) •E(b)=(g ,a •h   ) •(g ,b •h )=(g r+s ,(a •b) •h r+s )=E(a •b)                                                              1982 yılında kazandırılan kör imza [7],  imzalanmış olması şart
                                                                      4. N’nin g’nin derecesini bölebileceğini şu yöntemle teyit                                                   koşulabilir. Fakat oy
           ElGamal algoritması küçük bir değişiklikle toplamaya göre  edelim:                                                               imza atılacak metnin sahibi ile imzanın  pusulasını imzalarken seçim
          homomorfik hale de getirilebilmektedir. E-seçim                                                                                   sahibinin farklı olduğu e-seçim ve e-para  otoritesinin, seçmenin
                                                                                                                                            gibi protokollerde kişiye özelliğin
          uygulamalarında genellikle toplamaya göre homomorfik                                           mod n öyle ki L fonksiyonu         sağlanması amacı ile kullanılmaktadır.  kime oy verdiğini de
          şifreleme algoritmaları kullanılmaktadır. Örneğin bir                                                                             Kâğıt tabanlı sistemlerle kör imza arasında  öğrenememesi
                                               r
                                                      r
          referandumda birinci seçmenin oyunun (g 1 ,g oy 1 •h 1 ), ikinci  (   ,µ): gizli anahtar                                          benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,  gerekmektedir. Bu amaçla
                              r
                                     r
          seçmenin oyunun ise (g 2 ,g oy 2 •h 2 ) olduğunu düşünelim.       (N,g): açık anahtar                                             üstüne karbon kâğıdı konularak bir zarfın  seçmen doldurduğu oy
          Seçmenlerin oylarını açmadan oylarını toplamak istiyoruz.         1. m<N şifrelenecek açık mesaj olsun.                           içine konulur. Açılmaması için         pusulasını maskeleyip daha
          Bunun için kullanılmış oyları çarpmak yeterlidir. Çarpım                                                                          mühürlendikten sonra zarf, bir otoriteye  sonra imzalayıp seçim
                              r
                  r
          sonucu (g 1 +r 2 ,g oy 1 +oy 2 •h 1 +r 2 ) olmaktadır.            2. Rasgele bir r           seçilir.                             gönderilir. Otorite zarfı imzalar fakat  otoritesine gönderir.
                                                                                                                                            mühürlü olduğundan içine bakamaz.
           ElGamal algoritmasını toplamaya göre homomorfik özellik          3. Şifreli metin                                   olarak hesaplanır.  Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite  Maskeli imzalı oy, seçimlerde oy
                                                                                                                                                                                   vermeye yetkili bir seçmen tarafından
          gösterecek şekilde değiştirdik ve oyların şifreli hallerini topladık.                                                             tarafından imzalı metin elde edilecektir.  gönderiliyor ise seçim otoritesi maskeli            Şekil 5. Kör imza.
          Oyların toplamının şifreli halinden oyların toplamını nasıl       1. Şifreli metin c             ,
          hesaplayacağız (g oyların toplamı ) değerinden oyların toplamının
          hesaplanması)? Oyların toplamını hesaplamak için ayrık            2. Açık metin                                                                                        Kriptografi’ye,
                                                                                                                                                                                 David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                                                                                                                                                                                 [1], imza atılacak metnin sahibi ile imzanın sahibinin farklı
          logaritma problemini çözemeyiz. Yukarıda bu problemin            şeklinde hesaplanır.                                                                                  olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
                                                                                                                                                                                 sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle
                                                                                                                                                                                 kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
                                                                                                                                                                                 üstüne  karbon kâğıdı  konularak  bir zarfın  içine  konulur.
                                                                                                                                                                                 Açılmaması  için mühürlendikten sonra  zarf, bir otoriteye
                                                                                                                                                                                 gönderilir. Otorite zarfı imzalar  fakat mühürlü olduğundan
                                                                                                                                                                                 içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                                                                                                                                                                 imzalı metin elde edilecektir.
                                                                                                                                                                                 David Chaum’un  tarif  ettiği  kör  imzayı  şu şekilde kısaca
                                                                                                                                                                                 açıklayabiliriz.  Bora’ya  kör imza  attırmak isteyen  Ayşe,
          çözümünün zor olduğunu söylemiştik. Neyse ki oyların                                                                              Gönderici                Karbon kağıdı  öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya  Otorite
                                                                                                                                                                                 okuyamayacağı  hale  getirir. Bu işleme  maskeleme  adını
                                                                                                                                                                                 veriyoruz. Bora, çözemediği  veya  okuyamadığı maskeli
                                                                                                                                                                                 metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                                                                                                                                                                                 gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                                                                                                                                                                                 metni  elde eder. Artık  bu  metnin imzası standart  sayısal
                                                                                                                                                                                 imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
          toplamını hesaplamanın bir yolu var; bunun için oyların     Paillier Kripto Sisteminin toplamaya göre homomorfik                   Kriptografi’ye,  Kriptografi’ye,    imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                                                                                                                                             David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                                                                                                                                                              David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                                                                                                                                                              [1], imza atılacak metnin sahibi ile imzanın sahibinin farklı
                                                                                                                                             [1], imza atılacak metnin sahibi ile imzanın sahibinin farklı
                                                                                                                                                              olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
                                                                                                                                             olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
          toplamının belli bir değeri aşmayacağı gerçeği kullanılmaktadır.  ElGamal kripto sisteminden farkı, mesaj uzunluğunda hiçbir       sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle  sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle  David Chaum  Kriptografi’ye,
                                                                                                                                                              kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
                                                                                                                                             kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
                                                                                                                                             üstüne  karbon kâğıdı  konularak  bir zarfın  içine  konulur.
                                                                                                                                                              üstüne  karbon kâğıdı  konularak  bir zarfın içine  konulur.
                                                                                                                                             Açılmaması  için mühürlendikten sonra  zarf,  bir  otoriteye
                                                                                                                                                              Açılmaması  için mühürlendikten sonra  zarf,  bir  otoriteye
                                                                                                                                             gönderilir. Otorite  zarfı imzalar fakat mühürlü olduğundan
                                                                                                                                                              gönderilir. Otorite zarfı imzalar fakat mühürlü olduğundan
                                                                                                                                                                                                                                                    David Chaum tarafından 1982 yılında kazandırılan kör imza
                                                                                                                                             içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                                                                                                                                              içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                                                                                                                                                                                                                                    [1], imza atılacak metnin  sahibi ile imzanın sahibinin  farklı
                                                                                                                                                              imzalı metin elde edilecektir.
                                                                                                                                                                                                                                                    olduğu e-Seçim ve e-Para gibi protokollerde kişiye özelliğin
                                                                                                                                             imzalı metin elde edilecektir.
                                                                                                                                                                                                                                                    sağlanması amacı ile kullanılmaktadır. Kâğıt tabanlı sistemlerle
                                                                                                                                                              David  Chaum’un tarif ettiği kör  imzayı şu  şekilde kısaca
                                                                                                                                             David  Chaum’un tarif ettiği kör  imzayı şu  şekilde kısaca
                                                                                                                                                                                                                                                    üstüne karbon  kâğıdı  konularak bir zarfın içine  konulur.
          Bir sonraki bölümde anlatılacak olan Paillier Kripto Sisteminde  kısıtlaması olmamasıdır.                                          açıklayabiliriz.  Bora’ya kör  imza  attırmak isteyen  Ayşe,  açıklayabiliriz.  Bora’ya kör  imza  attırmak  isteyen Ayşe,  Göndericiye  kör imza arasında benzetme yapabiliriz. İmzalanacak metin,
                                                                                                                                                              öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya
                                                                                                                                             öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya
                                                                                                                                                              okuyamayacağı  hale getirir. Bu işleme  maskeleme  adını
                                                                                                                                                                                                                                                    Açılmaması için  mühürlendikten  sonra zarf,  bir  otoriteye
                                                                                                                                             okuyamayacağı  hale getirir. Bu işleme  maskeleme  adını
                                                                                                                                                                                                                                                    gönderilir. Otorite zarfı imzalar fakat  mühürlü olduğundan
                                                                                                                                                              veriyoruz. Bora, çözemediği  veya  okuyamadığı  maskeli
                                                                                                                                             veriyoruz. Bora, çözemediği  veya  okuyamadığı  maskeli
                                                                                                                                                                                                                                                    içine bakamaz. Mühürlü zarf açıldıktan sonra otorite tarafından
                                                                                                                                                                                                                                                    imzalı metin elde edilecektir.
                                                                                                                                             metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                                                                                                                                                              metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                                                                                                                                             gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                                                                                                                                                              gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                                                                                                                                             metni elde eder. Artık  bu  metnin  imzası  standart  sayısal
                                                                                                                                             imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın  metni elde eder. Artık bu  metnin  imzası  standart  sayısal  David  Chaum’un tarif ettiği kör imzayı şu  şekilde kısaca
                                                                                                                                                              imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
                                                                                                                                                                                                                                                    açıklayabiliriz. Bora’ya kör  imza  attırmak  isteyen Ayşe,
                                                                                                                                             imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                                                                                                                                                              imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                                                                                                                                                                                                                                                    öncelikle imzalanacak metni, Bora’nın çözemeyeceği veya
          mesaj kısıtlanması bulunmamaktadır.                                                                                                                                                                                                       okuyamayacağı hale getirir. Bu işleme maskeleme adını
                                                                                                                                                                                                                                                    veriyoruz.  Bora,  çözemediği  veya  okuyamadığı  maskeli
                                                                                                                                                                                                                                                    metne imzasını atar. Ayşe, maskeleme işlemin tersini Bora’nın
                                                                                                                                                                                                                                                    gönderdiği dosyaya uygulayarak maskeyi kaldırır ve imzalı
                                                                                                                                                                                                                                                    metni elde eder. Artık bu metnin  imzası  standart  sayısal
                                                                                                                                                                                                                                                    imzadan farksızdır ve Ayşe dilerse metnin üzerinde Bora’nın
                                                                                                                                                                                                                                                    imzası olduğunu kanıtlayabilir.
                                                                                                                                                   David Chaum      David Chaum
           Yukarıdaki örnekte dikkat edilmesi gereken bir başka nokta                                                                                                                                                                                     David Chaum
          da, oyların şifresi çözülmeden toplandıkları için seçmenlerin
          birden fazla oy vermediğinin nasıl anlaşılacağıdır. Örneğin,                                                                                                       Şekil 4. Kör imzanın gerçek hayattaki uygulamasına bir örnek.              Otorite imzası
          bir referandum yapıldığını ve seçmenlerden evet/hayır           2    OKEK:Ortak Katların En Küçüğü.
                                                                 88                                       Sayı 05   Ocak-Nisan 2011         http://www.uekae.tubitak.gov.tr/                       89
                                                                                                               ·
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95