Page 44 - bilgem-teknoloji-dergisi-13
P. 44

RADAR TEKNOLOJİLERİ
                                                                                                                                                                                                                                  BİLGEM TEKNOLOJİ



                                                                                                                                                  Uygulamada pist 4 parçaya ayrılmakta ve her bir radar   FODRAD sistemi
          FODRAD Sistemi Temel Özellikleri                                                                                                        kendi sorumluluğundaki pist parçasını taramaktadır. Ra-
                                                                                                                                                  dar çıktıları merkezde birleştirilerek kullanıcıya tek bir   FAA (Federal Aviation
          • 7/24, gece/gündüz otomatik FOD taraması ve tespiti                                                                                    arayüz üzerinde sunulmaktadır. Çelik kule üzerindeki ra-
          • Pist üzerindeki kırık ve çatlak bölgelerin otomatik tespiti                                                                           dar yanca doğrultuda 6°/sn sabit hızla sağa-sola silecek   Administration)
          • Tespit durumunda sesli/görsel uyarı oluşturma                                                                                         hareketi şeklinde 7/24 tarama yapmaktadır.
          • 5 yıl süreyle veri kaydı                                                                                                                                                                AC150/5220-24 numaralı
          • Tek bir merkezden kumanda ve izleme imkânı                                                                                            Hedef tespit işlemi temiz pist durumunda  toplanan sin-
          • Birden çok radara ait verilerin füzyonu                                                                                               yallerin istatistiksel olarak modellenmesi ve bir FOD oluş-  tavsiye kriterlerini tamamen
          • Pist çizimi/haritası üzerinde FOD konumu ve görüntü-                                                                                  ması durumunda oluşacak farkın sezilmesine dayanır.
          sünün gösterimi                                                                                                                         Yanlış alarm oranını düşürmek amacıyla, mm-dalga radar   sağlayacak biçimde
          • Havalimanı sistemleri ile herhangi bir girişim oluşturma-                                                                             tarafından aynı konumda art arda gelen en az 4 tarama-
          ma, personel ve ekipmana zarar vermeme                                                                                                  da da hedef tespit etmesi durumunda FOD uyarı sinyali   tasarlanmış olup 7/24
          • Kullanıcı arayüzlerinin ağ üzerinden istenilen sayıda ço-                                                                             oluşturulur. Radar tarafından tespit edilen hedefin koordi-
          ğullanabilmesi                                                                                                                          natları doğrulama amacıyla optik sensöre aktarılmaktadır.   sürekli otomatik gözetleme
          • Gece görüş için IR aydınlatma                                                                                                         Kamera sistemi, tespit edilen hedefe doğru otomatik yö-
                                                                                                                                                  nelme, yakınlaşma (zoom) ve odaklanma (focus) işlemle-  yapmaktadır.
                                                                                                                                                  rini yaparak görüntüyü operasyon merkezindeki kullanıcı
          Ülkemizde geliştirilen                                                                                                                  arayüzüne aktarır. Bulunan FOD’nin kamera görüntüsü ve
                                                                                                                                                  koordinatları harita üzerinde görselleştirilmektedir. Uyarı
          ilk ve tek FOD tespit                                                                                                                   sinyali, apron görevlisinin piste gidip FOD’yi yerinden al-
                                                                                                                                                  masına kadar devam etmektedir.
          radarı olan FODRAD,

          2018 yılında Antalya

          Havalimanı doğu pistine                                                                                                                                                                   mm-Dalga FMCW Radar
                                                                                                                                                                                                    FOD-tespit sisteminde kullanılan ana sensör 95 GHz fre-
          kurulmuştur.                                                                                                                                                                              kansında çalışan eş evreli doğrusal FMCW (Frekans Mo-
                                                                                                                                                                                                    düleli Sürekli Dalga) radarıdır.
                                                               Şekil 2: FODRAD Antalya Havalimanı Radar Kulesi
                                                                                                                                                                                                    Doğrusal FMCW radarda kullanılan cıvıltı (chirp) sinyalinin
         FODRAD Çalışma Konsepti                                                                                                                                                                    frekansı fRF-Δf/2 ile fRF+Δf/2 arasında doğrusal olarak
                                                            lıktan sonra ise her 1m yükseklik için yatayda 7m daha                                                                                  değişmektedir. Burada fRF taşıyıcı frekans, Δf ise taranan
         FODRAD, 4000 m uzunluğundaki standart bir uçuş pisti   uzaklaşmak gerekir [5]. Kule yüksekliğini etkileyen bir                                                                             bant genişliğidir. Radardan gönderilen doğrusal FMCW
         boyunca dizilmiş kuleler (algılayıcı platformu) üzerinde 4   diğer faktör, pist üzerinde su durmasını engellemek ama-                                                                      sinyali s_T (t), R uzaklıkta ve v_r radyal hızıyla hareket
         adet mm-dalga FMCW radar ve 4 adet optik sensörden   cıyla, pistin merkez hattının kenarlarına göre daha yük-                                                                              eden hedeften yansıyarak τ=2(R+v_r t)/c  süre sonra ra-
         (kamera) oluşan bir sensör ağı sistemdir. Ayrıca gece gö-  sek olmasıdır (tipik olarak %1.5’lik eğimli balıksırtı yapı).                                                                   dara dönen sinyal s_R (t) ile karıştırılması (mixing) ile
         rüş yapılabilmesi için odaklanabilir uzun menzil IR (kızıl   Radar kulelerinin yükseklikleri, pist mânia kriterlerini del-                                                                 vuru (beat) sinyali s_V (t) elde edilir:
         ötesi) aydınlatıcı da siteme dâhil edilmiştir.     meyecek şekilde yeterince uzakta ve alçak, aynı zamanda
                                                            balıksırtı pistin uzak tarafını görebilecek kadar da yüksek                                                                                             "        ∆      ∆      ∆    
         Havalimanı mânia kriterleri gereği, pist merkez hattından   ayarlanmalıdır. FODRAD kule yükseklikleri 3 ile 6 m ara-                                                                             ! (    ) =  2  cos  -2     /0     #$ −  2  4      −  2            +                89
                                                                                                                                                                                                                                        "
         150 m uzaklığa kadar (runway strip) pist kenarına herhan-  sında olmaktadır. Aşağıdaki şekilde örnek konumlandırma                                                                                                          %      %
         gi bir kırılmaz yapı konulmasına izin verilmez. Bu uzak-  ve radar huzme ayak izi gösterilmektedir.
                                                                                                                                                                                                    Burada A genlik, T_m bir süpürme (sweep) için geçen
                                                                                                                                                                                                    süre (kipleme periyodu), c ise ışık hızıdır. Taramanın tes-
                                                                                                                                                                                                    tere dişi şeklinde sadece yukarı doğru olduğu varsayıl-

                                                                                                                                                                                                    mıştır. Sinyalin genlik değişimi K, anten kazancına (G_A),
                                                                                                                                                                                                    hedefin menziline (R), sinyalin dalga boyuna (λ), hedefin
                                                                                                                                                                                                    radar kesit alanına (RKA, σ) ve sistem kayıplarına (L_S)
                                                                                                                                                                                                    bağlıdır [6]. Vuru sinyali içerisinde f_v=(∆f τ )⁄T_m  vuru
                                                                                                                                                                                                    frekansı olup hedefin menzil ve radyal hız bilgisini barın-
                                                                                                                                                                                                    dırmaktadır. FOD hedefleri pist üzerinde duran hareketsiz
                                                                                                                                                                                                    cisimler olduğundan menzil bilgisi R=(f_v cT_m  )⁄2∆f ba-
                                                                                                                                                          Şekil 4: FODRAD mm-dalga Radarı           ğıntısı ile elde edilir. Vuru sinyalinden Fourier dönüşümü
                                                                                                                                                                                                    yardımıyla vuru frekansı kestirilerek menzil profili oluştu-
                                                                                                                                                                                                    rulur. Menzil profilinde tespit edilmeye çalışılan hedeften
                                                                                                                                                                                                    yansıyan sinyaller dışında, ortamdaki  diğer  nesnelerden
         Şekil 3: Pist kenarı radar kulesi örnek konumlandırma ve küçük eğim açısı (φ) ile yere bakan radar yarı güç izdüşümü
         (footprint) gösterimi


          42                                                                                                                                                                                                                                    43
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49