Page 104 - bilgem-teknoloji-dergisi-11
P. 104
Elektronik Harp BILGEM
TEKNOLOJI
Elektronik Destek Sistemlerinde ve detayı bağlamında bu iki eylem birbirinden fark- Modern sistemlerde tehdit
lıdır. SIGINT’in amacı yeni tehdit tiplerini bulmak,
tespiti ve özellikle tehdit
bu tehdidin yetenek ve hassasiyetlerini belirlemek
Veri Analizi ve tehdidi kimliklendirmektir. Dolayısıyla zaman çi- kimliklendirilmesi, ortamda çok
zelgesi daha geniş zamana yayılmış olup, çok daha
sayıda tehdit sinyalinin bulunması ve
detaylı bir analiz ve çaba gerektirmektedir. ED ise
parametrelerinin gün geçtikçe karmaşık
topladığı bilgileri göreceli olarak daha az bir işlem-
den geçirerek SIGINT’in de beslediği kütüphanede hale gelmesinden ötürü oldukça
bulunan bilinen tehdit (emitter) tiplerinin varlığını ve karışık bir işlemdir.
lokasyonunu hızlı bir şekilde tespit eder.
Irmak Özvarış - Uzman Araştırmacı / BİLGEM İLTAREN
Şekil 1’de bulunan kavramsal ilişkide de görülebil- “intersept” adı verilmektedir. Birkaç nano/milisani-
diği üzere ED, çalıştığı sinyallerin tipine göre Haber- ye süren ani voltaj, akım veya elektromanyetik alan
leşme ED ve Radar ED olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu
yazının kapsamında haberleşme sinyalleri bulun- enerjisi değişikliğinden oluşan dalgaya “darbe” (pul-
madığından ED ifadesi doğrudan Radar ED ifadesini se) denir ve darbeli yayın yapan radarların bulundu-
işaret edecektir. Dolayısıyla SIGINT ifadesi yerine ğu tipik bir senaryoda, herhangi bir ED sisteminin
ELINT ifadesi genelliği kaybetmeden kullanılabilir. saniyede beş yüz binden bir milyon darbeye kadar
ED ve ELINT iki ayrı kavram gibi görünse de ara- yoğun bir ortamda çalışması söz konusudur. Her bir
larındaki sınır, bazı ED sistemlerine veri depolama intersept darbesi analiz edilerek o darbeye dair “öz
özellikleri kazandırılarak birer ELINT sistemi gibi de nitelik bilgileri” oluşturulur. Bu bilgilere Darbe Tanım-
davranmasıyla son yıllarda daha az belirgin hale lama Kelimesi (DTK) denir ve bu bilgiler kullanılarak
gelmiştir (Robertson, 2019).
ED sisteminin görevine yönelik bilgiler elde edilmeye
EH ve radar terminolojisinde, ED sistemlerinin ya- çalışılır. Nihai amaç, tehdidin tespit edilmesi ve olası
kaladığı sinyallere yukarıda da bahsedildiği gibi kimliğinin/kimliklerinin belirlenmesidir.
Elektronik Harbin ilk basamağı olan Elektronik Destek kavramı,
elektromanyetik spektrumun çeşitli yollarla analiz edilmesini ve
tehditlerin belirlenmesini içermektedir.
emelleri 1900’lü yılların başlarına daya- ve taktik (TvT) verilerini içeren bilgi bankalarını
nan ve günümüzde modern askeri güçle- besler. Hızlı tehdit tanıması veya gelecekte ya-
Trin büyük ölçüde bağlı olduğu bir bileşen pılacak askeri faaliyetlerin planlanması ve yürü-
haline gelen radarlar sayesinde elektromanyetik tülmesi amacıyla; istemli veya istemsiz yayılan
spektrumda gözetim, silah kontrolü, haberleşme elektromanyetik enerji kaynaklarının aranması,
ve navigasyon gibi faaliyetler gerçekleştirilmek- yakalanması (intersept edilmesi) veya yerinin
tedir. Elektromanyetik spektrumu kontrol etmek tespit edilmesi için alınan eylemler bütünüdür.
amacıyla askeri alanda yapılan tüm faaliyetlere
Elektronik Harp (EH) adı verilmektedir. ED sistemlerinin topladığı bilgi, istihbarat ama-
cıyla da kullanılabilir. Bu bağlamda; sinyal is-
Elektronik Harp; Elektronik Destek (ED), Elektro- tihbarat (SIGINT) sistemleri, gelen sinyallerden Şekil 1 Elektromanyetik ortamın ayrı bir
nik Taarruz (ET) ve Elektronik Koruma (EK) şek- askeri öneme sahip elektronik istihbarat (ELINT) muharebe ortamı haline gelmesi ve elektronik
linde üç sınıfa ayrılır. ED, EH’nin bilgi toplama veya haberleşme istihbarat (COMINT) bilgisi anlamda oldukça güçlü silahların gelişimi ile
kısmıdır ve pasiftir; ET ve EK için bir bilgi kaynağı çıkarır. ED ve SIGINT sistemleri aynı kaynakları EH, günümüzde Bilgi Harbi adı verilen ve daha
geniş kapsamlı bir kavramın alt elemanı haline
olarak rol oynar ve gelecekte yapılacak EH teknik kullansa da tespit edilen bilginin kullanım amacı gelmiştir (Poisel, 2013).
102 103