Page 61 - bilgem-teknoloji-dergisi-9
P. 61
Yapay Zekâ
ması kapsamında Yeni Nesil Yapay standartlar ve karşılaştırmalar
Zekâ Temelli Robotlar, Yapay Zekâ Yapay zekâ, makinelerin yoluyla ölçülüp değerlendirilmesi,
Teknolojileri ve Sağlıkta Yapay insan zekâsına özgü ulusal yapay zekâ Ar-Ge işgücü ih-
Zekâ Teknolojileri öncelikli alanlar tiyaçlarının belirlenmesi ve yapay
arasında yer almakta; Blokzincir fonksiyonlar kazandırılarak zekâ alanındaki ilerlemeleri hız-
Teknolojileri, Büyük Veri Analizi Al- karmaşık problemlere landırmak için kamu-özel sektör
goritmaları ve Uygulamaları, Finan- çözümler üretmesini işbirliklerinin genişletilmesi olmak
sal Hizmetlerde Dijitalleşme, Yapay üzere sekiz strateji belirlenmiştir .
Görme, Görüntü ve Video İşleme sağlaması ile ilgilenen bir
Teknolojileri, Dijital Tarım Çözüm- bilim dalıdır. Apple, Google gibi teknoloji firma-
leri, Hayvancılıkta Dijitalleşme, Gıda ları önemli çalışmalar hayata ge-
Güvenliğine Yönelik Nesnelerin İn- çirirken Amerikan Massachusetts
terneti Uygulamaları, Akıllı Robotik Sistemler, İşbirlikçi Teknoloji Enstitüsü, Eylül 2019’da 1 milyar USD bütçe
Robotlar, Otonom Sürüş Teknolojileri, İleri Batarya ve ile yapay zekâ temelli bir okul açarak öğrencilerin bi-
Enerji Yönetim Sistemleri, Robotik Cerrahi Teknolojile- yoloji, kimya, fizik, siyaset, tarih ve dilbilim gibi temel
ri, Sanayi ve Teknolojide Dönüşümün Beşeri ve Sosyal alanlar üzerine yapay zekâ uzmanlığını kazanacakları
Yansımaları alanlarında da yapay zekâ temelli proje- çift yetenek programı yürütmeyi hedeflemektedir . Bu-
lerin öncelikli olarak desteklenmesi hedeflenmektedir. nunla birlikte söz konusu politikaların ve yatırımların
TÜBİTAK tarafından mevcutta 22 projeye destek sağ- uygulamaya alınmasını düzenleyen teknoloji değerlen-
lanmıştır. dirme, savunma sanayi uygulamalarının teşvik edilme-
si, stratejinin ve bu stratejiye ilişkin tahsis edilen fonun
Dünyada Yapay Zekâ Politikaları yönetimi, kamuda kullanımı, algoritmaların hesapvere-
bilirliği, araştırmaların artırılması ve etik konularında
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından 2016 yılın-
Ülkemizde ve Dünyada da “Ulusal Yapay Zekâ Araştırma ve Geliştirme Strate- mevzuat geliştirilmiştir.
jik Planı” yayınlanmış ve 2019 yılında güncellenmiştir.
Plan ile yapay zekâ Ar-Ge yatırımları için belirlenmiş bir
Kanada tarafından 2017 yılında “Pan-Kanada Yapay
Yapay Zeka Politikaları portföy doğrultusunda destek sağlanması öngörülür- Zekâ Stratejisi” yayınlanmıştır. Strateji ile yapay zekâ
alanında vasıflı araştırmacı ve mezun sayısının arttı-
ken ABD’nin ekonomisini büyütecek, ulusal güvenliğini
artıracak ve yaşam kalitesini iyileştirecek yapay zekâ
araştırma kabiliyeti ve buluşların geliştirilmesi, yapay
uygulamaları hedeflenmektedir. Plan kapsamında fe- rılması, üç mükemmellik merkezinde işbirliği yapılarak
deral olarak finanse edilen yapay zekâ araştırmaları zekâya ilişkin ekonomik, etik, politika ve yasal sonuç-
Nuriye Ünlü - Enstitü Md. Yrd., H. Gülin Koçak – Uzman / BİLGEM YTE
için uzun vadeli yatırımlar yapılması, insan-yapay zekâ ları etrafında küresel liderlik yapılması ve yapay zekâ
işbirliği için etkili yöntemler geliştirilmesi, yapay zekâ- konusunda ulusal araştırma topluluğunun desteklen-
apay zekâ, yeni sanayi devrimi ile karmaşık hastane kayıtlarını analiz ederek nın etik, yasal ve toplumsal etkilerinin ele alınması ve mesi amaçlanmıştır .
öngörülen dönüşümün itici bir gücü desenler çıkaran ve büyük veriyi işleyerek anlaşılması, yapay zekâ uygulamalarının emniyeti ve
Yolarak değerlendirilmektedir. Yapay teşhis ve tanıda tavsiyelerde bulunan IBM güvenliğinin sağlanması, yapay zekâ eğitimi ve testi Japonya tarafından 2017 yılında “Yapay Zekâ Tekno-
zekâ, insan zekâsına özgü olan, algılama, Watson; müşterilerin ses tonlarından yola için ortak kamu veri kümelerinin oluşturulması ve or- lojisi Stratejisi” oluşturulmuştur . Japonya otomotiv
Yapay zekâ, öğrenme, çoğul kavramları bağlama, dü- çıkarak duygusal hallerini algılayabilen ve tamlarının geliştirilmesi, yapay zekâ teknolojilerinin endüstrisinin yanında yapay zekâ ve makine teknoloji
şünme, fikir yürütme, sorun çözme, iletişim uygun duygularla cevap verebilen IPsoft
yeni sanayi kurma, çıkarımsama ve karar verme gibi Amelia; önemli e-postaları hatırlatan ve
devrimi ile yüksek bilişsel fonksiyonları veya otonom cevaplayan Andrew; hastaların retina ta-
davranışları sergilemesi beklenen ve insan ramalarını inceleyen ve gelecekte körlüğe
öngörülen zekâsına özgü olan yapay bir işletim siste- sebep olabilecek semptomları tespit eden
dönüşümün mi olarak tanımlanabilir. İhtiyaçlar doğrul- Lily Peng; ışık ve arka plan gibi tüm teknik
itici tusunda hangi etkiye karşı hangi akli tavır görevleri yerine getirirken aynı anda hem fo-
sergileneceği bilgisayar ortamında algorit-
toğraf video çekebilen akıllı stüdyo sistemi
güçlerinden ma ile uygulanarak belirlenir. Yapay zekâ, StyleShoots Live; yürüyebilen, konuşabilen,
biridir. genellikle bilgisayar bilimleri ile ilişkilendiril- merdiven inip çıkabilen, iletişim kurabilen,
se de psikoloji, felsefe gibi diğer bilimler ile
kişileri seslerinden veya yüzlerinden tanıya-
de yakından ilgilidir. bilen ileri düzey hareket kabiliyetine sahip
robot ASIMO dünya çapında önemli yapay
Yapay zekâ uygulamaları gündelik hayattan zekâ örnekleri arasında yer almaktadır.
askeriyeye, tıptan sanayiye kadar pek çok
alanda kendini göstermektedir. Geçmiş de- Yapay zekâ alanında Türkiye’de de projeler
neyimlerden öğrenerek gelecek öngörüleri yürütülmekte, ürünler geliştirilmekte ve uy-
yapabilen Microsoft’un yapay zekâsı Cor- gulamaya alınmaktadır. Ülkemizde belirle-
tana, Google’ın yapay zekâ asistanı Now nen yapay zekâ politikaları doğrultusunda,
ve Amazon’un yapay zekâ asistanı Alexa; TÜBİTAK tarafından 2020 yılı çağrı planla-
58 59