Page 31 - bilgem-teknoloji-dergisi-6
P. 31
Serkan SEMİZ, H. Ercüment ZORLU ÇİTA’dan Kaçış Yok
kaydedebilir ve ihtiyaç duyması halinde geri yükleyebilir. ÇİTA sistemi 20 MHz bandgenişliğine sahip bir frekans algoritmalarının geliştirilmesi ile
Kullanıcı, sadece ilgilendiği ve takip ettiği sinyallerin frekans bölgesinde, bandgenişliği 200 kHz’den küçük olan 64 tane operatör müdahalesinin en aza
listesini girebilir ve bu frekanslarda yayın tespit edildiğinde işareti aynı anda tespit ve analiz yeteneğine sahiptir. Bu indirilmesi amaçlanmaktadır.
kendisinin uyarılmasını sağlayabilir. Operatör, ekrandaki bir işlemlerin verimli olarak gerçekleştirilebilmesi için tüm bant
yayın üzerine tıklayarak bu yayına ait frekans, modülasyon içerisindeki herhangi bir yayına odaklanmak yerine, tüm bant ÇİTA tamamen yazılım tabanlı
veya bandgenişliği bilgilerini kendisine bağlı bir birime önce alt-kanallara bölünmüştür. Daha sonra bu alt-kanalların telsiz teknolojisine dayanmaktadır
gönderebilir. (Bu bağlantı, yakınındaki bir cihazla doğrudan içerisindeki bir yayına odaklanmak tercih edilmiştir. Bu amaca ve kolaylıkla güncellenebilir bir
bağlantı olabileceği gibi, Ethernet arayüzü üzerinden uzaktaki yönelik olarak çok-fazlı kanallaştırıcı yöntemi ile tasarım yapıdadır. Güncelleme işlemi 10
bir alıcıyla bağlantı şeklinde de olabilir.) Bağlantı kurulan birim yapılmıştır. Böylelikle sayısal işaret işleme kartının en verimli dakikadan daha kısa bir sürede
ise, uygun ayarları kullanarak otomatik dinleme kaydını şekilde kullanılması sağlanmıştır. gerçekleştirilebilir. İleri sinyal işleme
başlatabilir. SGS 2.0 sisteminin kontrolü, ağ üzerinden de tekniklerinin kullanıldığı bu almaç
yapılabilir. Bu işlem şu adımlarla gerçekleştirilmektedir: tek başına, uçak, helikopter, İHA
(İnsansız Hava Aracı) gibi yer ve
• 9 kHz - 2.7 GHz aralığından izlenmek istenen, 20 MHz
ÇİTA (Çok Kanallı İşaret Takip ve Analiz) Sistemi ağırlık kısıtlamalarının bulunduğu
band genişliğindeki frekans bölgesi, analog frekans-düşürücü taktik platformlarda 64 analog
ÇİTA, yayınların tarafından IF’e indirilmektedir. Bu geniş bant IF sinyali, her Şekil 5. SGS ve ÇİTA’nın almacın görevini tek başına yerine
otomatik olarak tespit iki USIM–01 kartında ayrı ayrı olarak sayısallaştırılmaktadır. üzerinde koştuğu sinyal getirebilmektedir.
edilmesi, kaydedilmesi Birinci USIM–01 kartı üzerindeki FPGA, sayısallaştırılan veriyi, işleme modülü USİM-01.
ve dinlenmesini seçilen çözünürlük bant genişliği değerine bağlı olarak işlemekte
sağlayan bir sistem ve frekans bilgisi elde edilmektedir. İkinci USIM–01 kartı
olup geniş bir bant üzerindeki FPGA ise, geniş bantlı işareti, özel bir algoritma
içersinde birden fazla Şekil 3. ÇİTA sisteminin logosu. kullanarak 64 alt kanala böler. Diğer bazı kanallaştırma
dar-bantlı işareti aynı anda işleme imkânı sunmaktadır. Hızlı yöntemlerinin aksine, frekans bandının tamamı kapsanmaktadır.
spektrum tarama yeteneği ile birlikte, oldukça başarılı bir sinyal • Program tarafından otomatik olarak veya operatör
tespit ve analiz sistemi sağlar. ÇİTA bu özelliklerini hızlı ve tarafından 64 adet frekans ve bu frekansların ait olduğu alt
verimli çalışan FPGA tabanlı sinyal işleme tekniklerine kanallar belirlenir. İstenildiği takdirde, her bir kanal için uygun
borçludur. Sistem PXI tabanlı bir şase üzerine kurulmuştur. demodülasyon yöntemi ve bandgenişliği bağımsız olarak
RF ön-kuvvetlendirici olarak BİLGEM ürünü olan RFK 3001 seçilerek, çözümlenmiş ses örnekleri elde edilebilir. Ses kaydı
kartı kullanılmıştır. Sistem üzerinde, yine BİLGEM’de sırasında kullanılan sıkıştırma teknikleri ile kayıt süresi günler
geliştirilmiş olan 2 adet USIM–01 sayısallaştırıcı ve sinyal işleme mertebesine çıkarılmıştır.
kartı bulunmaktadır. Kartlardan bir tanesinin görevi belirlenen
frekans bölgesini çok hızlı taramak, diğerinin amacı ise bu • Bu aşamadan itibaren, aynı anda 64 kanala ait karmaşık
banttaki birden fazla dar bantlı işareti gerçek zamanlı olarak temel bant işaretler ya da çözümlenmiş ses verisi PXI veriyolu
ve aynı anda işlemektir. üzerinden alınarak kaydedilebilir ya da operatör tarafından
dinlenebilir.
• Sinyallerin tespit edilmesi ve incelenmesi için “Adım
Tarama”, “Bant Tarama” ve “Güç Seviyesi ile Tetiklenme”
modları gerçeklenmiştir. Adım Tarama modunda, seçili bantta
tespit edilen işaretler sırayla işlenerek operatöre dinletilir ve
arzu edildiği takdirde kayıt edilmeye başlanır. Bant Tarama
modunda, operatör tarafından girilen hedef frekansları arasında
sürekli gezilir ve yine kullanıcı etkileşimi beklenir. Güç Seviyesi
ile Tetiklenme modu ise operatör müdahalesi ihtiyacını en aza
indirerek girilen hedef listesinde herhangi bir faaliyet tespit
ettiğinde doğrudan kayda başlar ve faaliyet sonlanana kadar
devam eder.
• Sistemin başında sürekli bir operatör bulunması ihtiyacı
ortadan kalkmaktadır. Hedef frekanslar ve modülasyon tipleri
girildikten sonra sistem bir haberleşme tespit ettiğinde otomatik
olarak kayıt yapabilmektedir. Cihazın yeni sürümlerinde,
bandgenişlikleri ve modülasyon tiplerinin otomatik olarak
Şekil 4. SGS sistemi ve ÇİTA yazılımı kullanıcı yüksek doğrulukla tespit edilmesi ve konuşma algılama
arayüzü genel görünümü.
28 Sayı 06 Mayıs-Ağustos 2011 http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/ 29
·