Page 30 - bilgem-teknoloji-dergisi-6
P. 30

Serkan SEMİZ, H. Ercüment ZORLU              ÇİTA’dan Kaçış Yok

          kaydedebilir ve ihtiyaç duyması halinde geri yükleyebilir.  ÇİTA sistemi 20 MHz bandgenişliğine sahip bir frekans                                          algoritmalarının geliştirilmesi ile
          Kullanıcı, sadece ilgilendiği ve takip ettiği sinyallerin frekans  bölgesinde, bandgenişliği 200 kHz’den küçük olan 64 tane                                operatör müdahalesinin en aza
          listesini girebilir ve bu frekanslarda yayın tespit edildiğinde  işareti aynı anda tespit ve analiz yeteneğine sahiptir. Bu                                indirilmesi amaçlanmaktadır.
          kendisinin uyarılmasını sağlayabilir. Operatör, ekrandaki bir  işlemlerin verimli olarak gerçekleştirilebilmesi için tüm bant
          yayın üzerine tıklayarak bu yayına ait frekans, modülasyon  içerisindeki herhangi bir yayına odaklanmak yerine, tüm bant                                    ÇİTA tamamen yazılım tabanlı
          veya bandgenişliği bilgilerini kendisine bağlı bir birime  önce alt-kanallara bölünmüştür. Daha sonra bu alt-kanalların                                    telsiz teknolojisine dayanmaktadır
          gönderebilir. (Bu bağlantı, yakınındaki bir cihazla doğrudan  içerisindeki bir yayına odaklanmak tercih edilmiştir. Bu amaca                               ve kolaylıkla güncellenebilir bir
          bağlantı olabileceği gibi, Ethernet arayüzü üzerinden uzaktaki  yönelik olarak çok-fazlı kanallaştırıcı yöntemi ile tasarım                                yapıdadır. Güncelleme işlemi 10
          bir alıcıyla bağlantı şeklinde de olabilir.) Bağlantı kurulan birim  yapılmıştır. Böylelikle sayısal işaret işleme kartının en verimli                     dakikadan daha kısa bir sürede
          ise,  uygun ayarları kullanarak otomatik dinleme kaydını   şekilde kullanılması sağlanmıştır.                                                              gerçekleştirilebilir. İleri sinyal işleme
          başlatabilir.  SGS 2.0 sisteminin kontrolü, ağ üzerinden de                                                                                                tekniklerinin kullanıldığı bu almaç
          yapılabilir.                                                Bu işlem şu adımlarla gerçekleştirilmektedir:                                                  tek başına, uçak, helikopter, İHA
                                                                                                                                                                     (İnsansız Hava Aracı) gibi yer ve
                                                                        •  9 kHz - 2.7 GHz aralığından izlenmek istenen, 20 MHz
           ÇİTA (Çok Kanallı İşaret Takip ve Analiz) Sistemi                                                                                                         ağırlık kısıtlamalarının bulunduğu
                                                                     band genişliğindeki frekans bölgesi, analog frekans-düşürücü                                    taktik platformlarda 64 analog
           ÇİTA, yayınların                                          tarafından IF’e indirilmektedir. Bu geniş bant IF sinyali, her         Şekil 5.  SGS ve  ÇİTA’nın  almacın görevini tek başına yerine
          otomatik olarak tespit                                     iki USIM–01 kartında ayrı ayrı olarak sayısallaştırılmaktadır.          üzerinde koştuğu sinyal  getirebilmektedir.
          edilmesi, kaydedilmesi                                     Birinci USIM–01 kartı üzerindeki FPGA, sayısallaştırılan veriyi,        işleme modülü USİM-01.
          ve dinlenmesini                                            seçilen çözünürlük bant genişliği değerine bağlı olarak işlemekte
          sağlayan bir sistem                                        ve frekans bilgisi elde edilmektedir. İkinci USIM–01 kartı
          olup geniş bir bant                                        üzerindeki FPGA ise, geniş bantlı işareti,  özel bir algoritma
          içersinde birden fazla  Şekil 3.  ÇİTA sisteminin logosu.  kullanarak 64 alt kanala böler. Diğer bazı kanallaştırma
          dar-bantlı işareti aynı anda işleme imkânı sunmaktadır. Hızlı  yöntemlerinin aksine, frekans bandının tamamı kapsanmaktadır.
          spektrum tarama yeteneği ile birlikte, oldukça başarılı bir sinyal  •  Program tarafından otomatik olarak veya operatör
          tespit ve analiz sistemi sağlar. ÇİTA bu özelliklerini hızlı ve  tarafından 64 adet frekans ve bu frekansların ait olduğu alt
          verimli çalışan FPGA tabanlı sinyal işleme tekniklerine    kanallar belirlenir. İstenildiği takdirde, her bir kanal için uygun
          borçludur. Sistem PXI tabanlı bir şase üzerine kurulmuştur.  demodülasyon yöntemi ve bandgenişliği bağımsız olarak
          RF ön-kuvvetlendirici olarak BİLGEM ürünü olan RFK 3001    seçilerek, çözümlenmiş ses örnekleri elde edilebilir. Ses kaydı
          kartı kullanılmıştır. Sistem üzerinde, yine BİLGEM’de      sırasında kullanılan sıkıştırma teknikleri ile kayıt süresi günler
          geliştirilmiş olan 2 adet USIM–01 sayısallaştırıcı ve sinyal işleme  mertebesine çıkarılmıştır.
          kartı bulunmaktadır. Kartlardan bir tanesinin görevi belirlenen
          frekans bölgesini çok hızlı taramak, diğerinin amacı ise bu   •  Bu aşamadan itibaren, aynı anda 64 kanala ait karmaşık
          banttaki birden fazla dar bantlı işareti gerçek zamanlı olarak  temel bant işaretler ya da çözümlenmiş ses verisi PXI veriyolu
          ve aynı anda işlemektir.                                   üzerinden alınarak kaydedilebilir ya da operatör tarafından
                                                                     dinlenebilir.

                                                                        •  Sinyallerin tespit edilmesi ve incelenmesi için “Adım
                                                                     Tarama”, “Bant Tarama” ve “Güç Seviyesi ile Tetiklenme”
                                                                     modları gerçeklenmiştir. Adım Tarama modunda, seçili bantta
                                                                     tespit edilen işaretler sırayla işlenerek operatöre dinletilir ve
                                                                     arzu edildiği takdirde kayıt edilmeye başlanır. Bant Tarama
                                                                     modunda, operatör tarafından girilen hedef frekansları arasında
                                                                     sürekli gezilir ve yine kullanıcı etkileşimi beklenir. Güç Seviyesi
                                                                     ile Tetiklenme modu ise operatör müdahalesi ihtiyacını en aza
                                                                     indirerek girilen hedef listesinde herhangi bir faaliyet tespit
                                                                     ettiğinde doğrudan kayda başlar ve faaliyet sonlanana kadar
                                                                     devam eder.

                                                                        •  Sistemin başında sürekli bir operatör bulunması ihtiyacı
                                                                     ortadan kalkmaktadır. Hedef frekanslar ve modülasyon tipleri
                                                                     girildikten sonra sistem bir haberleşme tespit ettiğinde otomatik
                                                                     olarak kayıt yapabilmektedir. Cihazın yeni sürümlerinde,
                                                                     bandgenişlikleri ve modülasyon tiplerinin otomatik olarak
                  Şekil 4.  SGS sistemi ve  ÇİTA yazılımı kullanıcı  yüksek doğrulukla tespit edilmesi ve konuşma algılama
                           arayüzü genel görünümü.

                                                                 28                                    Sayı 06   Mayıs-Ağustos 2011         http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/                      29
                                                                                                            ·
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35