Page 82 - bilgem-teknoloji-dergisi-5
P. 82

Mustafa BAŞAK                Akıllı Kartlar ve Uygulamaları: Ortak Kriter Güvenlik Sertifikasının Alınması

           3. e-Pasaport Uygulaması             bulunan dosyalardan EF.COM dosyası     başlatılmaz. Sorgulayıcı sistemin başarılı            •  SOD’un sayısal imzası, KPu  ile doğrulanır. Böylece       Sorgulayıcı sistem, rastgele bir sayı üreterek “Internal
                                                                                                                                                                        DS
                                                pasaport içerisindeki veri gruplarının  şekilde doğrulanması durumunda,                     SOD’un, C ’de belirtilen ülke tarafından verilmiş ve değişmemiş  Authenticate” komutu verisi olarak pasaport yongasına yollar.
                                                                                                                                                     DS
           Günümüzde, ülke giriş/çıkışlarındaki  yönetilmesini, EF.SOD dosyası ise pasif  pasaport yongası, okuyucu ile arasında            olduğundan emin olunur. (C  değeri, SOD doğrulanması için   Bu rastgele sayı KPr  anahtarı ile imzalanır ve sonuç sorgulayıcı
                                                                                                                                                                                                                        AA
          denetim sağlamak amacıyla mühür ve ıslak  asıllama için gerekli güvenlik bilgileri olan  şifreli iletişimi başlatır. Bu şifreli iletişimde  kullanılmadan önce KPu  DS                        sisteme geri yollanır. Sorgulayıcı sistem KPu  anahtarı ile
                                                                                                                                                                       ile doğrulanır)
                                                                                                                                                                                                                                              AA
          imza içeren defter tipi klasik pasaportların  SOD (Security Object Data)  içerir.  kripto anahtarı olarak, elde edilen K ENC                            CSCA                                  gelen imzayı doğrular ve elektronik pasaport yongası bu şekilde
          kullanımı yaygın bir uygulamadır.                                            ve K MAC  anahtarları kullanılır.                     •  Sorgulayıcı sistem LDS içerisinden ilgili veri gruplarını  asıllanmış olur.
          Elektronik pasaport uygulamasında ise   3.1. Elektronik Pasaportlarda                                                             okur.
          klasik pasaport defteri özelliklerine ek  Güvenlik                            3.1.2. Genişletilmiş Erişim Denetimi                 •  Veri gruplarının özeti alınır ve SOD’daki özetle karşılaştırılır.  4. Ödeme Sistemleri (EMV) Uygulamaları
          olarak elektronik bir yonga eklenmesi söz                                    (Extended Access Control - EAC)                      Hesaplanan ve SOD’dan okunan özetlerin aynı olması
          konusudur. Elektronik pasaport          Elektronik pasaportlarda güvenliğin   Genişletilmiş erişim denetimi, elektronik           durumunda verilerin asıl ve değişmemiş olduğu doğrulanmış    Akıllı kart teknolojisi, ilk kez ödeme sistemi uygulamalarında
          uygulaması, işlemlerin daha güvenli, daha  sağlanması için çeşitli yöntemler  pasaportta yer alan yonga içerisindeki              olur.                                                       kullanılmıştır. Bu uygulamalar daha çok EMV (Europay,
          hızlı ve kolayca gerçeklenmesini      kullanılmaktadır. Bu yöntemler Temel   biyometrik verilere (parmak izi, iris motifi)                                                                    MasterCard, Visa) uygulaması olarak adlandırılır ve akıllı
          sağlayacaktır. Yonga içeren pasaportların  Erişim Denetimi (BAC), Genişletilmiş  yetkisiz erişimin engellenmesi için               3.1.4. Etkin Asıllama (Active Authentication - AA)         kartların kredi kartı üzerinde kullanıma sunulduğu
          ön yüzünde pasaportun elektronik      Erişim Denetimi (EAC), Pasif Asıllama  kullanılır. EAC uygulaması, BAC                                                                                  uygulamalardır. Bu uygulamalarda uluslarası bankacılık için
          olduğuna ilişkin olarak, Şekil–2’de   (PA) yöntemi ve Etkin Asıllama (AA)    uygulamasına benzemektedir, ancak bu                  Etkin asıllama yöntemi, elektronik pasaport içerisinde bulunan  kabul görmüş olan EMV standardı kullanılmaktadır. Ancak
          gösterilen bir sembol bulunmaktadır.  yöntemidir.                                                                                 yonganın tamamının kopyalanmasının engellenmesi amacıyla    uygulamanın sertifikalandırılması işlemi Master Card, Visa
                                                                                       uygulamada Doküman Temel Erişim                      geliştirilmiş bir yöntemdir. Bu yöntemde elektronik yongada,  gibi ödeme uygulamasını geliştiren kuruluş tarafından
           Elektronik pasaport uygulamasında her  3.1.1. Temel Erişim Denetimi (Basic  (Document Basic Access) Anahtarları (K ENC           yongaya özel etkin asıllama asimetrik anahtar çifti (KPr  ve  gerçekleştirilmektedir. Bu uygulamanın bulunduğu akıllı kart,
                                                                                                                                                                                             AA
          ülke kendisine ait bir sertifikayı kart  Access Control - BAC)               ve K MAC ) yerine (Document Extended Access)         KPu ) tutulur. KPu ’ya ait bilgilerin özeti de SOD’da tutulur  ilgili kuruluşun logosu ile tanımlanır.
                                                                                                                                                AA
                                                                                                                                                             AA
          üzerindeki yongaya yükleyebilir ve diğer  Elektronik pasaportta bulunan yonga  Anahtarları kullanılır. Her bir yongada,           ve pasaport sağlayıcının sayısal imzasıyla asıllanır. KPr  ise
                                                                                                                                                                                            AA
          ülke gümrüklerinde elektronik pasaport  içerisindeki veriler yetkisiz kişiler  kendine özel doküman erişim anahtarları            yonganın güvenli belleğinde tutulur.
          okuyucu ile yonga içeren pasaport     tarafından pasaport görülmeden         ve sertifika bulunmaktadır. Bu anahtar
          geçerlenebilir. Ayrıca yonga üzerindeki  (yanından geçerken, ‘skimming’) elektronik  MRZ’deki verilerden veya ulusal bir ana       Görünen (optik) MRZ’nin SOD’deki özeti alınmış MRZ ile
          sertifika kullanılarak pasaport       olarak okunabilir ya da yonga ile okuyucu  anahtardan elde edilmiş simetrik bir             asıllanması, yonga içerisindeki KPr  ve KPu  anahtarları
                                                                                                                                                                                    AA
                                                                                                                                                                           AA
          geçerlenebilir. Elektronik vize uygulaması  arasındaki kriptosuz iletişim gizlice  anahtar olabileceği gibi kart Doğrulama        kullanılarak yapılan “challange-response” ile birleştirilir. Böylece
          hayata geçirilmişse, verilen vizeler  dinlenebilir (eavesdropping). “Yakından  Sertifikası (Card Verifiable Certificate - CVC)    sorgulayıcı sistem, SOD’un gerçek bir elektronik pasaporta ait  Ödeme sistemi uygulamaları ticari uygulamalardır ve bu
          doğrulanabilir.                                                              kullanılarak üretilmiş asimetrik bir anahtar         gerçek bir yongadan okunduğunu doğrulamış olur. Bu asıllama  uygulamalarda kamu kurumları için tasarlanmış akıllı kartların
                                                okuma” olarak adlandırılan yöntemler   da olabilir. EAC uygulamasında, yonganın             yönteminde yonganın hesaplama yetenekleri kullanılır.       kullanılması, güvenlik açısından uygun değildir. Ticari
           Elektronik pasaport uygulamasına fiziksel  fiziksel olarak engellenebilse de gizlice  hesaplama ve şifreleme olanakları                                                                      uygulamalarda, kullanılan uygulamanın geçerliliği ve riskleri
          şekle ve elektronik verilere ilişkin olarak  dinleme (eavesdropping) engellenemez.  kullanılır. EAC yöntemi henüz pratik           Etkin asıllama şu işlem adımları ile gerçekleştirilir:     ticari kuruluşların sorumluluğundadır. Bu durumun tek istisnası,
          “ICAO - International Civil Aviation  Bu güvenlik tehditlerine karşı gizliliği  olarak hayata geçirilmemiştir. Çünkü               •  Gözle veya optik olarak okunan MRZ verisi, Veri Grubu   5. konu başlığı altında anlatılan şehir kartı uygulaması olabilir.
          Organization” kuruluşunun önerdiği    korumak üzere Temel Erişim Denetimi    ülkeler kendi açık anahtarlarının kullanımı          1’deki (DG1) veriler ile karşılaştırılır. DG1 verilerinin asıllığı  Çünkü şehir kartında asıl amaç hizmet sunmaktır ve sunulan
          standartlar kullanılmaktadır. Elektronik  yöntemini kullanılabilir. Temel erişim  ve dağıtımı için ortak bir yöntem               ve bütünlüğü pasif asıllama ile kanıtlanmış durumda         bu hizmete bağlı olarak da ticari kazanç elde etmektir. Böylece
          pasaportun yongası içerinde LDS (Logical  denetimi uygulanarak yanından geçerken  oluşturamamışlardır.                            olduğundan MRZ’nin de asıllığı ve bütünlüğü kanıtlanmış olur.  elektronik pasaportta bulunan özel anahtar sadece o pasaporta
          Data Structure) olarak adlandırılan   okuma ve gizlice dinleme yöntemleri                                                                                                                     özgü olduğundan yonga kopyalanmamış demektir.
          mantıksal veri yapısında tanımlanan veriler  engellenebilir. BAC yönteminde,  3.1.3. Pasif Asıllama (Passive                       •  Pasif asıllama ile DG15’in de asıllığı ve bütünlüğü
          bulunmaktadır. LDS içerisinde EF.COM,  elektronik pasaport sahibinin         Authentication - PA)                                 kanıtlanmış olduğundan, KPu ’nın da asıllığı ve bütünlüğü    5. Şehir Kartları Uygulaması
                                                                                                                                                                       AA
          EF.SOD ve EF.DGx olarak tanımlanan veri  pasaportunda bulunan yongadan        Pasif asıllama yönteminde Güvenli Nesne             kanıtlanmış olur.
          grupları bulunmaktadır. Herbir veri   kendisine ait bilgilerin güvenli olarak ve  Verisi’nin (Security Object Data - SOD)  ve                                                                  Şehir kartları olarak adlandırılan kartlar, üzerinde ilgili
          grubunda pasaport bilgileri ve pasaport  yetkili biri tarafından okunup      LDS’nin içeriklerinin değişip değişmediği             SOD’un kopya olmadığından emin olmak için şu şekilde bir   belediyenin belirleyeceği basit bir kimlik uygulaması ve EMV
          verilen kişiye ait bilgiler gruplanarak  okunmadığından haberi olur.         kontrol edilir. Ancak bu yöntem ile                  protokol uygulanır:                                         ödeme uygulaması olan kartlardır. Bu kartlar ile, belediye
                                                                                                                                                                                                        hizmetlerine ait ödemeler kolaylıkla yapılabilir. Ayrıca
          tutulmaktadır. Örneğin DG1 olarak       BAC yöntemi, pasaport okuyucu ile    pasaportta bulunan yonganın tamamen                                                                              belediyeler, bulunduğu şehire ait şehir kartına sahip
          adlandırılan birinci grup veriler, kişiye ait  elektronik pasaport arasındaki iletişimin  kopyalanıp kopyalanmadığı tespit                                                                    vatandaşlarına verdiği hizmetlerden ücret almayabilir veya
          ve makinaların okuyabileceği MRZ      şifreli olarak gerçekleştirmesine dayanır.  edilemez.                                                                                                   alacağı ücrete indirimli tarife uygulayabilir.
          (Machine Readable Zone) bilgilerini içerir.  Bu yöntemde pasaport, sorgulayıcı
          DG2 veri grubunda ise kişinin yüzünün  sistemin yonganın MRZ bölgesindeki     Pasif asıllamada şu işlem adımları                                                                               Şehir kartları uygulamasındaki asıl amaç, belediye sınırları
          fotografı bulunur. Bu fotoğraf, defter  bilgilerden türetilmiş K   ve K      gerçekleştirilir:                                                                                                içerisinde yerleşik kişilerin belediyenin sağladığı ücretli
                                                                     ENC
          üzerinde bulunan fotoğrafla aynıdır. Bu  (Document Basic Access Keys)  MAC                                                                                                                    hizmetlerden nakit para taşımadan yararlanabilmesidir.
          şekilde, fotoğrafın değiştirilip      anahtarlarını bilip bilmediğini sorgular.  •  SOD bilgisi elektronik pasaport                                                                           Belediyenin bu hizmeti, kartın üzerinde yüklü olan EMV
          değiştirilmediği kolaylıkla tespit    Bu sorgulama, bir “challange response”  yongasından okunur.                                                                                             uygulaması ile gerçekleştirilir. Böylece ulaşım, halk ekmek,
                                                                                                                                                                                                        doğal gaz, çevre temizlik vergisi v.b. hizmetlere ilişkin
          edilebileceği için görsel pasaportlara göre  protokolü yardımıyla, gerçekleştirilir ve  •  SOD’un içinden “Document Signer -               e-Pasaport                                         ödemelerin kolayca yapılabilmesi sağlanır. Ayrıca şehir kartına
                                                                                                                                                      sembolü
          çok daha fazla güvenlik sağlanmaktadır.  sorgulayıcı sistemden beklenen verinin  DS” okunur (ya da o dokümana ait DS                                                                          sahip olan kişi, parasal işlerini anlaşmalı bankaların ATM
          Elektronik pasaport yongası içerisinde                                                                                                   Şekil 2.  Türkiye Cumhuriyeti elektronik pasaportu.
                                                gelmemesi durumunda iletişim           değeri sistem tarafından bilinmektedir).                                                                         makinalarında da gerçekleştirebilir.

                                                                 80                                       Sayı 05   Ocak-Nisan 2011         http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/                      81
                                                                                                               ·
   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87