Page 80 - bilgem-teknoloji-dergisi-5
P. 80

Mustafa BAŞAK                 Akıllı Kartlar ve Uygulamaları: Ortak Kriter Güvenlik Sertifikasının Alınması

           1. PKI (AAA) Uygulaması                                    •  İnkâr edilemezlik hizmeti sağlar,                                   2. Vatandaşlık Kartı (e-kimlik) Uygulaması                  2.2. Elektronik Kimlik Kartları (eID) için Akıllı
                                                                                                                                                                                                       Kart İşletim Sistemleri
           Akıllı kart kullanılarak gerçekleştirilen PKI (Public Key  •  Asimetrik şifreleme yöntemi ile elde edilir.                        Vatandaşlık kartı uygulaması, vatandaşın devlet hizmetlerinden
          Infrastructure - Açık Anahtar Altyapısı - AAA) uygulamaları ile  Şekil – 1’de, sayısal imza atılması ve bu imzanın doğrulaması    kolaylıkla yararlanmasını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen  Elektronik kimlik kartları için tasarlanan işletim sistemlerinin,
          ilgili teknik bilgiler, yazı dizimizin dördüncü bölümünde ayrıntılı  adımlarının uygulandığı bir sayısal imzalama .akışı verilmiştir.  bir uygulamadır. Bu uygulamada vatandaşlık kartı, vatandaş  elektronik kimlik uygulamalarını çalıştıracak yapıda olması
          olarak verilmişti. Bu bölümde, uygulamada akıllı kart üzerinde                                                                    ile devleti birbirine bağlayan bir araçtır. Bu aracın çalınmaya  gerekir. Elektronik kimlik uygulamalarında sağlanması gereken
          gerçekleştirilen işlemler ele alınacaktır.                  PKI uygulaması, kişiye güvenilir ve hukuksal geçerliliği              ve kopyalanmaya karşı güvencede olması, önde gelen         standart, ISO 7816 (1-4), 8, 9 standardıdır. Bu standardı
                                                                     bulunan bir kurum tarafından sayısal imza sertifikası verilmesi        gereklerden biridir. Vatandaşlık kartı uygulamasının, üzerinde  sağlayan kimlik kartları, uygulaması sonradan yüklenebilir
                                                                                                                                                                                                       olabileceği gibi “native” olarak adlandırılan bir yapıya sahip
                                                                     ile başlar. Kurum tarafından verilen elektronik imza sertifikasının    e-kimlik uygulaması olan güvenli bir akıllı kart ile sağlanması  de olabilir. Son zamanlarda uygulaması sonradan yüklenebilen
                                                                     kullanılabilmesi için, bir akıllı kart içerisine güvenli olarak        önerilir. Bu nedenle akıllı kart üzerindeki e-kimlik uygulaması,  kartlar yerine native olarak tanımlanan kartlar çalışma hızı ve
                                                                     yüklenmesi gerekir. Yüklenen sertifika ile kişiselleştirilen akıllı    ülkeler için önemli bir gereksinim olarak ortaya çıkmaktadır.  güvenlik gerekçeleri ile daha fazla tercih edilmektedir.
                                                                     kartın sahibi tarafından kullanılabilmesi için PIN (Personal           Bu uygulamanın güvenliğini sağlamak, kartın sağlayıcısı olan
                                                                     Identification Number – Kişisel Tanımlama Numarası) koruması           devlete düşmektedir. Ayrıca, bazı evrensel uygulamalarda     2.3. Elektronik Kimlik Kart (eID) Uygulamalarının
                                                                     uygulanır. Kişinin atacağı sayısal imzanın yalnızca sertifika          ülkelerin başka ülke vatandaşlarının kimliklerini doğrulaması  Özellikleri
                                                                     sahibinin bileceği bir bilgi olan PIN girildikten sonra atılabilmesi   zorunluluğundan dolayı (örneğin elektronik pasaport
                                                                     imzayı atan kişiye sorumluluk yükler. Kullanıcının, kişisel PIN        uygulaması) elektronik kimlik kartı uygulamalarında uluslararası  Elektronik kimlik kartı uygulamaları için bir standart
           PKI uygulaması, dokümanların elektronik ortamda sayısal   numarası ve sertifikası ile imzalanmış bir belgeyi inkar etmesi,       standartlara uyulmasını zorunlu hale gelmektedir. Bu türdeki  bulunmamaktadır ve ülkeler kendi gereksinimlerine göre
                                                                                                                                                                                                       tanımlarlar. Ancak bazı ülkeler temassız kimlik kartları için
          imza (elektronik imza) ile imzalanması ve/veya imzalanmış  hukuksal bir geçerlilik taşımaz.                                       uygulamalarda, ülkeler karşılıklı olarak birbirlerinin elektronik  ICAO’nun tanımlamış olduğu ICAO 9303 standartını
          dokümanların geçerlenmesi için tasarlanmış bir akıllı kart  PKCS#15 veri yapısının, sayısal imza uygulama yazılımının,            kimlik kartlarına güvenirler. Kimlik hırsızlığı, tüm dünyada  kullanmaktadır. Ayrıca bazı ülkeler, özel gereksinimleri
          uygulamasıdır. Bu uygulamanın amacı, elektronik ortamdan   hukuksal geçerliliği olan X509 standardında bir sertifikanın,          önüne geçilmesi gereken önemli bir sorundur ve modern ulusal  doğrultusunda bazı ek düzenlemeler yapmaktadırlar. Örneğin,
          gelen bir dokümanın doğru kişiden ve değişikliğe uğramadan  kişinin asimetrik özel anahtarının ve PIN akıllı kart içerisine       kimlik kartları, bu sorunun çözümüne katkı sağlamak üzere  Almanya biometrik verinin korunması için PACE güvenlik
          geldiğinden emin olunmasıdır. Sayısal imza, ıslak imzadan  yüklenmiş olması, kişinin doküman imzalayabilmesi veya                 tasarlanmışlardır. Modern elektronik kimlik kartları, üzerinde  algoritmasını geliştirmiştir. Bu algortimayı uygulamalarında
          daha yüksek bir güvenlik sağlar.                                                                                                  bir yonga ve yonga içerisinde kişiye özel sertifikayı barındıran  kullanmaktadır.
                                                                     imzalanan bir dokümanı onaylabilmesi için yeterlidir. Ancak,           akıllı kartlar olarak tanımlanabilir. Bu akıllı kartlar, uluslararası
           Sayısal imza, imzalanacak dokümanın (veya mesajın), imzalayan  akıllı kartı kullanarak imzalama veya imza onaylama işlemini      geçerliliği bulunan birçok güvenlik testlerinden geçirilerek  Özetle; kimlik uygulamaları aşağıdaki işlevleri gerçekleştiren
          kişinin asimetrik özel anahtarıyla kriptolanması ile elde edilir.  gerçekleştirecek olan yazılımın (cihazın) bu işlemi yaptırabilmesi  onaylanmış yonga ve bu yongalar üzerinde koşan akıllı kart  bir çeşit elektronik kimlik doğrulama uygulaması olarak
          Sayısal imza, elektronik ortamdaki dokümanın sonuna eklenir  için, PKCS#11 sayısal imza arayüz standardını desteklemesi           işletim sistemi ile işletim sisteminin çalıştırdığı e-kimlik  görülebilir:
          ve aşağıdaki özelliklere sahiptir:                         gerekir.                                                               uygulamasını içerir.                                         •  Karşılıklı asıllama işlevleri (Mutual authentication functions),

           •  Elektronik ortamdaki dokümanın gönderildiği kişinin,    Akıllı kartlarda, işletim sistemi tarafından çalıştırılacak olan       2.1. Elektronik Kimlik Kartları (eID) için Kullanılan Yonga  •  Sayısal imza işlevleri,
          mesajı gönderenin kimliğini doğrulamasını ve dokümanın     PKI uygulama yazılımının da güvenliği belgelenmiş bir yazılım          Donanımları
          değiştirilmediğini teyit edebilmesini sağlar,              olması ve akıllı kart dışında bulunan yazılımsal arayüzlerinin                                                                      •  Biyometrik bilginin saklanması işlevi,
                                                                     de güvenlik kriterlerine uygun şekilde tasarlanmış olması               Yonga üreticisi büyük firmalar kimlik, iletişim ve ödeme
                                                                     gerekir.                                                               sistemi uygulamaları için farklı ürünler geliştirmişlerdir. Ödeme  •  Kişisel bilgilerin depolanması işlevi,
                                                                                                                                            sistemlerinde kullanılan ve EMV (Europay, MasterCard, Visa)  •  E-devlet, elektronik oy kullanma vb. için gerekli işlevler.
                                                                                                                                            olarak adlandırılan akıllı kart yongaları VISA ve MASTERCARD
                                                   Sayısal (Elektronik) İmza                                                                kuruluşları tarfından sertifikalandırmaktadır.               2.4. Elektronik Kimlik Kartları (eID) için Uluslar
                                Açık Mesaj                                   Açık Mesaj                                                                                                                Arası Standartlar
                                                                                                                                             Kimlik kartları ile ilgili yongalarda yapısal güvenlik önemli
                                                                                                                                            bir gereksinimdir. Bu yongaların güvenliğinin onaylanması    Ulusal kimlik kartlı uygulamalarında aşağıdaki standartlara
                             Kızılay şubesi 1004                           Kızılay şubesi 1004
                             numaralı hesabımdan                           numaralı hesabımdan                                              için Ortak Kriterler (Common Criteria – CC) olarak adlandırılan  uyulması önerilir:
                             2 milyar TL’yi EFT ile                        2 milyar TL’yi EFT ile
                             97340 no’lu hesaba                            97340 no’lu hesaba                                               kriterlerin sağlanması ve bu durumun bir laboratuvar tarafından
                             gönderin.                  Açık ve İmzalı     gönderin.                                                                                                                     •  ISO/IEC 7816, ISO 7816 akıllı kart tabanlı elektronik
                                                            Mesaj                          x                                                geçerlenmesi gerekir. eID kartlarında kullanılacak yongaların  kimlik kartları ile ilgili standart.
                                                                                                                                            donanımlarının CC EAL 5+ seviyesinde güvenlik sertifikasına
                                                +       Kızılay şubesi                     =?                                               sahip olması gerektiği konusunda ortak bir görüş oluşmuş     •  ISO/ IEC 7810 eID kartların fiziksel standardı.
                                                        1004 numaralı
                                                                                                                                            durumdadır.
                           Göndericinin                 hesabımdan 2                                                                                                                                     •  ISO/ IEC 10373-3 eID kartların test yöntemleri standardı.
                           Özel Anahtarı                milyar TL’yi EFT
                                                        ile 97340 no’lu                                                                      Elektronik kimlik kartlarında kullanılacak yonganın en az 48
                                                        hesaba gönderin.        Göndericinin                                                                                                             •  ISO/ IEC 18013 part 1-3 sürücü belgesi standardı.
                              İMZALAMA        Mesajın                           Açık Anahtarı                                               Kbyte EEPROM, 6 Kbyte RAM bellek kapasitesine ve 12 MHz
                             ALGORİTMASI       İmzası      Mesajın                                                                          veya üzeri bir işlemci hızına sahip olması gerektiği pratikte  •  ICAO Doc9303 standardı (bu standart daha çok seyahat
                                                            İmzası
                                                                               ONAYLAMA
                                                                             ALGORİTMASI                                                    varılan bir sonuçtur. Ayrıca, yonga üzerinde yardımcı bir işlemci  belgesi standartı olarak yayınlanmasına karşın elektronik
                                                                                                                                            olarak 3DES ve RSA şifre birimlerinin bulunması sayısal imza  pasaport ve temassız elektronik kimlik kartları içinde
                                                                                                                                            ve  kimlik doğrulama işlemleri için gereklidir.            kullanılabilen bir standarttır).
                                                     Şekil 1.  Sayısal imzalama tekniği.

                                                                 78                                       Sayı 05   Ocak-Nisan 2011         http://www.bilgem.tubitak.gov.tr/                      79
                                                                                                               ·
   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84   85