Page 95 - bilgem-teknoloji-dergisi-10

Tarih

çok şey öğrenmişti. Belki de bu sebeple, ani ölümlere kabilelerden de Alp Dağları üzerinden Roma’ya en uy-
karşı soğukkanlı ve hayatı boyunca da sert mizaçlı gun yoldan nasıl gidilebileceğini öğreniyordu.
bir komutan oldu.
HANNİBAL BARCA Babasının ölümünden sonra, ülkesinin yönetimi ta- Ordunun Alp Dağları’nda ilerledikçe karşılaştığı tek
manzara soğuk hava, sarp kayalıklar ve buzullar
oldu. Buzlarla kaplı dağ yollarında ilerledikçe ordu-
rafından kendisine İspanya Ordu Komutanlığı görevi
verilen Hannibal, ordusu ile birlikte Kartaca’dan İs-
yemek zorunda kalıyorlar ve günde ortalama 100
panya üzerine yürüdü ve burada Roma ile müttefik nun nefesi tükeniyordu. Bindikleri hayvanları kesip
olan yerleşimleri Kartaca’ya bağladı. Zaman içinde asker zatürreden ölüyordu. Günde en az 37 kilo yem
Anıtmezarı TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi’nde bulunan İspanya’daki konumunu sağlamlaştıran Hannibal, yemesi gereken filler açlık ve soğuktan ölüyordu.
Hannibal’in, tarihte gizem dolu sıra dışı bir hikâyesi var. M.Ö.219 yılında Roma’nın önemli müttefiki Sagun- Ölen askerler ise gömülmüyor, kendilerini takip eden
tum’u kuşattı ve sekiz ayda ele geçirdi. Saguntum dağ kurtlarına yem oluyordu. Hannibal, ordunun bu
Kuşatması, II.Pön Savaşı’nı başlatan hamle olarak koşullara uzun süre dayanamayacağının farkınday-
Bertuğ Kayhan – Uzman Yardımcısı / BİLGEM İGBY Hannibal’in yıldızını parlatmasının yanında, tarihin dı. Bu yüzden orduyu dağdan en kısa sürede çıkar-
önemli savaşlarından biri olarak kabul edilir. Ayrıca mak için karla kaplı zirvelere sevk etti ve dokuz gün-
simler nasıl efsaneleşir? Bu sorunun muhatapla- Hannibal artık Avrupa’daydı ve Roma’nın da savaş de soğuk ve fırtınadan başka hiçbir şey görülmeyen
rından birisi de tarihin en ünlü komutanlarından ilanıyla beraber hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı. Alplerin zirvelerine ulaştı.
İolan Kartacalı Hannibal Barca’dır. Babasıyla bir-
likte daha çocuk yaşlarda savaş meydanlarında yer Efsanevi Roma Yürüyüşü Zirveye ulaşan Hannibal hem ordusunu dinlendir-
alan Hannibal, daha sonra Kartaca Ordusunun ba- Antikçağ tarihinde net olarak yanıtlanamayan soru- mek, hem de geride kalan insan ve hayvanları topar-
şına geçince tarihin en ünlü askeri hareketlerinden lardan birisi de toplumların sahaya sürdüğü savaşçı- lamak için dondurucu soğukta üç gün bekledi. Ordu
birine imza atmıştır. Kartaca’dan başlayıp İspanya lara dair sayılardır. Hannibal’in İspanya’dan çıkarak zirveden inerken bu kez başka bir zorlukla karşılaştı.
ve İtalya topraklarında sürdürdüğü zaferler zinciri Roma üzerine yürüyüşü sırasında daha Galya’ya ge- Alplerin Roma’ya giden tarafı çok dikti ve buzla kaplı
yine Kartaca’da sona ermiş ve aldığı tek bir yenilgi lişinde ordusu %40 oranında azalmıştı. Ancak ge- yol hem kayıyor, hem de yer yer çöküyordu. Dağlara
ülkesinin de kaderini belirlemiştir. rek Keltler’den oluşturduğu paralı askerler, gerekse tırmanırken insan yokuşa doğru eğilir ama inerken
müzakerelerle yanına kattığı yerel kolonilerle birlikte yerçekimi düşmanınız olur. Hannibal’in yorgun as-
‘Askeri stratejinin babası kimdir’ sorusunun ya- ordusunu güçlü tutuyordu. İstihbarat ağını etkin şe- kerleri de ya uçurumlardan düşüyordu, ya da küçük
nıtı kimilerine göre Kartacalı General Hannibal kilde kullanıyor ve casusluk faaliyetleriyle topladığı çaplı çığların altında kalıyordu.
Barca’dır. M.Ö. 247-183 yılları arasında yaşayan önemli bilgiler sayesinde, Roma’ya karşı etkili bir algı
ve dönemin emperyal gücü Roma’yı yok olmanın doğdu. Kartaca’da o zaman Baal isminde bir be- operasyonu yürütüyordu. Antik zamanların ünlü tarihçisi Polybios, Hannibal’in
eşiğine kadar getiren Hannibal Barca, günümüzde reket tanrısına inanılıyordu ve babası yeni doğan ordusundaki askerlerin Alplerden indiği zaman ade-
askeri okullarda hala stratejileri incelenen ve analiz oğluna “Baal, bana karşı cömert ol” anlamına ge- Galya’dan sonra İtalya yolunda, Alplere gelmeden ta birer hayvan gibi göründüğünü, büyük çoğunluğu
edilen tarihi bir şahsiyettir. Planlı bir zekânın aske- len “Hannibal” ismini vermişti. Hannibal’in babası önce ordusunun Rhone Nehri’ni geçmesi gerekiyor- ölen filleriyle beraber ordusunun yarısının da yok ol-
riyede ne kadar önemli olduğunun Hamilcar Barca, Kartaca Ordu Komutanı olarak du. Hannibal, ordusunu karşıya geçirmek için sert duğunu söyler. Hannibal’in Alpleri geçmesi 15 gün
ilk uygulayıcılarından olan Han- uzun zamandır Roma ile savaşıyordu ve bu se- güç kullandı. Yerel kolonilerin mevcut kayıklarına el kadar sürmüştü ama ordusu büyük bir savaş atlat-
nibal, savaş maceraları ile de beple Hamilcar’ın çocukları adeta savaş meydan- koydu ve kaynaklarıyla büyük sandallar yaptırdı. Bu mış gibi hasar almıştı. Bu noktada askerlerine şu
adeta masal gibi anlatılan bir larında büyüdü. sırada ordusunda 37 savaş fili olan Hannibal’in, bu konuşmayı yaptı: “Kuzey ve güneyden deniz sizleri
hikâyenin başkahramanıdır. hayvanları karşıya geçirmek için mühendislik harika- kuşatıyor. Hayatınızı kurtarmanız için tek bir geminiz
İzlediği Avrupa kıyı şeridinin Romalı tarihçi Valerius Maximus, Hannibal’in ço- sı kayıklar yaptırdığı söylenir. Kelt kabileleri ile Roma bile yok. Önünüzde Po Nehri, arkanızda bir daha
sonunda geçilmez denilen cukluğu ile ilgili bir hikâye anlatır. Kartaca Ordusu saldırılarının üstesinden gelen Kartaca Ordusu, Rho-
Alp Dağları’nı, içinde fille- Komutanı Hamilcar Barca, içlerinde Hannibal’in de ne Nehri’ni geçmeyi başardı ve Hannibal, Roma’yı
rin de olduğu koca bir ordu bulunduğu oğullarını birbirleri ile sık sık güreştirir yok etmek için yanında getirdiği 30.00 asker, 15.000
ile geçip İtalya’ya gelerek ve karşılarına geçerek onları izlermiş. Oğlanlar bir- süvari ve 37 filden oluşan ordusuyla Alp Dağları’nın
Roma ve müttefikleriyle gir- birine üstün geldiklerinde de “Evlatlarım, Roma’nın eteklerine dayandı.
diği mücadelelerin hepsinden sonunu getirecek olan aslan parçalarıdır” diye övü-
galip çıkarak en büyük düşma- nürmüş. İşte Hannibal böyle bir babanın terbiyesin- Alpleri Geçişi
nına diz çöktüren Hannibal, tek de, bu psikolojik ortamda büyümüştü. Hamilcar’ın Hannibal’in Roma’ya varmak için buzla kaplı Alp
bir kararla da tarihin ne yönde Roma’ya karşı hırsı öyle büyüktü ki, küçük bir ço- Dağları’nı geçmesi, tarihte pek de eşi olmayan mu-
değişeceğini belirlemiş bir isimdir. cuk olan Hannibal’i Baal’in tapınağına götürmüş ve azzam bir olaydır. Zorlu hava şartlarına rağmen Ro-
ellerini kan dolu bir kâseye sokarak hayatı boyunca ma’ya bu şekilde karadan ulaşmak isteyişinin sebe-
Hannibal Barca Roma’ya düşman olacağına dair yemin ettirmişti. bi, babasından edindiği tecrübe tecrübedir. Çünkü
Kimdir? Roma denizlere hükmediyordu ve babasının komu-
Hannibal, Kar- Tarih Sahnesine Çıkışı tasındaki Kartaca Ordusu, daha Roma’ya varamadan
taca ile Roma Hamilcar Barca, dağınık bir halde yaşayan vahşi denizlerde büyük bir yenilgi almıştı.
arasında de- Vettoni Kabilesi tarafından bir müzakere sırasın-
vam eden sa- da öldürüldüğünde, Hannibal 19 yaşında genç bir Hannibal, Alp Dağları geçidine geldiği zaman Roma
vaşlar sırasında delikanlıydı. Babasından ayrılması erken olsa da, müttefiki yerel kabilelerin saldırılarına uğrasa da
M.Ö. 247 yılında Hannibal ondan bir orduyu yönetmek konusunda bunları başarıyla püskürttü. Bu arada yakınlık kurduğu

92 93