Page 35 - bilgem-teknoloji-dergisi-13
P. 35

RADAR TEKNOLOJİLERİ                                                                          BU BİR PROJE
                                                                                              TANITIMIDIR
                FİBER OPTİK TABANLI



 tungsten içine baryum oksit, kalsiyum oksit ve alümina
 katkılandırıldığı zaman (B tipi katot olarak adlandırılır)   AKUSTİK SENSÖR
 gerekli sıcaklık değeri yaklaşık 1400 K’dir. Geliştirilmesi
 günümüzde hâlâ devam eden skandiyum katkılı katotlar-
 da ise bu değer 1100 K’lere kadar düşmektedir (Şekil 5)   (FOTAS) PROJESİ
 [2].



 TÜBİTAK BİLGEM BTE B150-Yüksek Güç Mikrodalga Tek-  BİLGEM, fiber kablo teknolojisi ile sismik hareketleri ölçüyor. Prototip çalışmalarında sona gelinen Fiber
 nolojileri Birimi’nde baryum oksit, kalsiyum oksit ve alü-  Optik Tabanlı Akustik Sensör (FOTAS) Projesiyle geliştirilen teknolojinin endüstriye kazandırılması için
 mina ile katkılandırılmış B tipi ve ince film kaplama ya-  özel sektörle görüşmelere başlandı.
 pılmış M tipi dispenser katotlar üretilmektedir. Skandat
 katot ise geliştirilmeye devam edilmektedir. Şekil 6’da   Fiber optik kabloların akustik algılayıcı olarak kullanımı ile kablo güzergahı boyunca akustik titreşime
 BİLGEM’de üretilmiş olan katotlar ve bir katot yüzeyinin   neden olan her türlü insan kaynaklı (yürüme, kazma, delme, patlatma, vb.) ve doğal (kaya düşmesi,
 Şekil 5. Farklı tip katotların sıcaklık-akım yoğunluğu   taramalı elektron mikroskobu (SEM) görüntüsü bulun-  heyelan, deprem, vb.) olayları algılamak mümkün.
 eğrileri [2]  maktadır.
                Fiber Optik Tabanlı Akustik Sensör (FOTAS) sistemi ile ülkemizde gerçekleşen depremler kayıt altına
                alınmaya başlandı. FOTAS ile Marmara Bölgesi’ndeki depremler kolay bir şekilde algılanırken, uzak
                bölgelerdeki depremler de şiddetine göre tespit edilebiliyor.















                                                       P-dalgası                 S-dalgası





                                                                            TÜBİTAK
                                                                        Gebze Yerleşkesi




                                                                       300
                        Deprem
                       Kaynaklı                                        Sismik
                        Sismik                                         Kanal        M5.7 Silivri
                         Dalga
                                                                                   depremi kayıt
                                                                                     örnekleri
                                                                                  (18 Ekim 2019)



 Şekil 6. TÜBİTAK BİLGEM’de üretilmiş dispenser katotlar ve bir katodun yüzey SEM görüntüsü  Gömülü Fiber
                                                 Optik Kablo
                                                  (-2,6 km)
                                                                    Marmara Denizi

 Kaynakça
 [1] Pekka Eskelinen. Introduction to RF Equipment and System Design. Boston: Artech House, 2004.
 [2] A. S. Gilmour, Jr., Klystrons, Traveling Wave Tubes, Magnetrons, Crossed-Field Amplifiers, and Gyrotrons. Boston: Artech House, 2011.
 [3] Jun-Hui Yin, Li Xu, Peng Xie, Zhong-Hai Yang, Bin Li. “Traveling-wave tube mechanics simulator suite a CAD/CAE integrated rapid redesign system of
 vibration analysis for traveling-wave tubes”. Advances in Engineering Software 128 (2019): 169 – 186.
 [4] Nergis Yıldız Angın Atmaca, Emirhan Postacı, Hasan Erciyas, Özlem Akman Gökçel, Selahattin Nesil, Emrah Billur, Feyzullah Yayıl, Esra Alveroğlu Duru-
 cu. “3-D Modeling and Experimental Studies for a Thermionic Dispenser Cathode Activation Process”. IEEE Transactions on Electron Devices 68/5 (2021):
 2455 – 2460.
                                                                                            www.bilgem.tubitak.gov.tr
 32
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40