Page 98 - bilgem-teknoloji-dergisi-11

Siber Güvenlik
Gömülü Sistemlerde
SİBER GÜVENLİK
Mahmut Ortaboz – Araştırmacı, Süleyman Muhammed Arıkan - Uzman Araştırmacı / BİLGEM SGE
Yaygın elirli bir görevi yerine getirmek amacıyla özel
olarak tasarlanmış sabit işlevli cihazlar olarak
uygulama alanı Btanımlanan gömülü sistemler; merkezi işlem
bulan kritik birimi, hafıza birimi, giriş-çıkış ve haberleşme ara-
yüzleri, işletim sistemi ve yazılım gibi farklı bileşen-
önemdeki gömülü lerden oluşabilir. Gün geçtikçe hayatımızda daha
sistemleri, internet geniş yer bulan gömülü sistemler; banka ATM sis-
temlerinden güvenlik duvarlarına, fotokopi makine-
odaklı çağımızda, lerinden mikro dalga fırınlara, tıbbi ekipmanlardan
siber saldırılardan oyun konsollarına kadar hemen hemen her alanda
hizmet vermektedir. Böylesine yaygın uygulama
ve kötü niyetli alanı bulan ve insanlar için kritik önem kazanmış
kullanıcılardan gömülü sistemleri, günden güne internete daha
fazla bağımlı hale geldiğimiz bir çağda, çeşitli siber
korumak saldırılardan ve kötü niyetli kullanıcılardan koru-
gerekmektedir. manın önemi artmaktadır. Bu sistemlerin güvenliği,
ancak tüm bileşenlerinde uygun tedbirlerin alınma-
sıyla mümkündür.
Bir zincirin gücü en zayıf halkasının gücü kadar-
dır. Gömülü cihazların bazı açılardan standart bil-
96
BILGEM
TEKNOLOJI
gisayarla benzerlik göstermesi, siber dünyada Siber dünyada bilgisayarlar
bilgisayarlar için alınmakta olan önlemlerin,
gömülü sistemlere uygulandığında yeterli gü- için alınan önlemlerin, gömülü
venliği sağlayacağı düşünülmemelidir. Kişisel sistemlere uygulandığında da yeterli
bilgisayarlarda yaygın olarak kullanılan işletim
sistemleri yerine, bu cihazlara özel geliştirilmiş güvenliği sağlayacağı
ticari işletim sistemleri kullanılmaktadır. Bu ti- düşünülmemelidir.
cari işletim sistemlerine ek olarak da Android
ve OpenWrt benzeri Linux tabanlı gömülü işle- masını oldukça güç duruma getiren etkenlere
tim sistemleriyle FreeRTOS ve BareMetal gibi örnek verilebilir.
açık kaynaklı işletim sistemleri tercih edilmek-
tedir. Ayrıca tasarımlarında ARM, MIPS ve x86 Akıllı telefon ve akıllı saat gibi gömülü sistem
gibi işlemci mimarisi kullanıldığından ve yakla- cihazlarının günümüzde mobil ödeme yön-
şık 16KB-1GB aralığında değişen bir hafızaya temlerini yaygın olarak kullanması, içerisinde
(RAM) sahip olduklarından, işlem yükünü ve elektronik cüzdan ya da kredi kartı bilgilerini
hafıza kullanımını en aza indirmek amacıyla, bulundurması, saldırganların ilgisini çekmek-
optimize edilmeleri gerekmektedir. tedir. Neredeyse herkesin sahip olduğu kimlik
kartı, kredi kartı, sim kart ve personel kartı gibi
Enerji nakil hatları, barajlar, doğalgaz şebekele- çip bulunduran bu kartlar da aslında birer gö-
ri, haberleşme sistemleri gibi kritik altyapılarda mülü sistem olup barındırdıkları bilgiler ve sağ-
kullanılan birçok gömülü cihaz, kritik öneme ladıkları ayrıcalıklar/faydalar sebebiyle saldır-
sahip görevleri yerine getirmektedir. Bu sebep- Gömülü sistemlere yapılan saldırı kategorile-
ganların hedefi haline gelmektedir.
le, bu cihazlarda yaşanacak olası bir hizmet ke-
sintisi birçok felakete yol açabilir.
rinin geniş bir çeşitliliğe sahip olduğu söyle-
Seri üretim sebebiyle, bir sistemin içerebilece- nebilir. Bu kategoriler; yan kanal atakları, ya-
zılım atakları, hata ekleme (hata enjeksiyonu),
ği güvenlik zafiyetinden faydalanarak hedefi-
komponent bazında inceleme (mikro probla-
ne ulaşan saldırgan, aynı yöntemle diğerlerini
ma) ve tersine mühendislik saldırıları olarak
de kolaylıkla ele geçirebilir. Çoğunlukla geliş-
tirilmeleri aşamasında güvenliğin öncelikli bir özetlenebilir. Bu saldırı yöntemlerinin birçoğu
pahalı cihazlar kullanılarak uzman kişiler ta-
gereksinim olarak ele alınmaması, kurumsal rafından yapılmaktadır.
önlemlerde gömülü cihazlara ait protokollerin
göz ardı ediliyor olması, kolaylıkla güncelle- Bu denli geniş yelpazede bulunan saldırılar için
nememeleri, uzun yaşam ve hizmet süreleri, güvenlik katmanlarının artırılması, üretim ve iş-
gömülü sistemlerde siber güvenliğin sağlan- letim maliyetini doğrudan etkileyecektir. Bu se-
97