Page 85 - bilgem-teknoloji-dergisi-10

Ekonomi

2019 2020
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran
Sayı Ortak Olunan Şirketlerdeki Sayı Ortak Olunan Şirketlerdeki İhracat 14 692 322 14 596 878 13 348 618 8 980 750 9 967 161 13 469 000
Yabancı Sermaye Toplamı (TL) Yabancı Sermaye Toplamı (TL)
İthalat 19 206 817 17 633 489 18 810 699 13 553 172 13 386 913 16 305 000
Ocak 1.213 256.779.545 1.076 268.864.262
Tablo 3. Türkiye Aylık Dış Ticaret Verileri (Bin ABD $)
Şubat 1.035 277.033.165 1.142 272.556.125
Mart 1.082 289.249.425 942 310.530.179 bütünü farklı motifler içermektedir. başlayan bu dönemin son zamanlarına doğru

Nisan 1.098 219.377.938 196 244.650.626 Küreselleşmenin bugüne kadar iki büyük çö- artık hem royalti ve lisans hakkı üretiminde li-
zülme ile gerçekleştiği ve üçüncü büyük çö-
derliğe yükselirken, yurtdışı sermaye yatırım-
Mayıs 1.055 451.234.328 3.578 1.166.450.109 zülmenin arifesinde olduğumuz kabul gören ları ile de yayılmacı politikalar izlemektedir.
1
Haziran 696 207.055.898 619 197.890.225 önemli yaklaşımlardan biridir . Birinci büyük Tabi bu da farklı bir rekabet alanı anlamına
çözülme, Sanayi Devrimi ile üretim ve tüketi- gelir. Bu noktada bir örnek vermek gerekir-
Tablo 1. Yabancı Ortaklı Yeni Kurulan Şirketler (Aylık) min bilhassa buharlı gemiler ve trenlerle birbi- se; 2018 yılında dünya genelinde gerçekleşen
rinden gitgide ayrışması. 3.236.300 patent başvurusunun %46,4’ü olan
1.542.002 başvuru Çin tarafından gerçekleş-
Tablo 2’de ciro endeksleri incelendiğinde; Mart ayı artış başlamıştır. İkinci büyük çözülme, küresel değer zincirleri tirilmiştir . Buna ek olarak, WIPO (Dünya Fikri
2
ile başlayan ve Nisan ayında bir önceki aya göre Bu noktada sağlık turizminin önemi gittikçe art- devrimi olarak ifade edilmekte olan üretimin Mülkiyet Göstergeleri) 2019 Raporu’na göre;
%24’lere varan ciddi bir düşüş bulunuyorken, Ma- maktadır. Türkiye’nin sağlık sisteminin kalitesi, alt safhalarının başka coğrafyalarda gerçek- tüm dünyadaki faydalı model başvurularının
yıs ayı ile toparlanmanın başladığı görülmektedir. sadece sağlık sistemi zayıf olan çevre ülkeleri leştirilmesidir. Daha önce gelişmiş ülkeler diye %96’sı, marka tescil başvurularının %51,4’ü ve
açısından değil, sağlık sisteminde uzun bekleme sınıflandırılan ülkelerde yoğunlaşmış olan üre- endüstriyel dizayn tescil başvurularının %54’ü
süreleri olan batılı ülkeler tarafından da Türkiyenin tim süreçleri, maliyetlerin düşürülmesi ama- Çin tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu değişen
cazip bir destinasyon olarak görülmesini sağla- cıyla yavaş yavaş gelişmekte olan ülkelere rekabet koşulları, rekabet gücünü kaybeden
maktadır. Sağlık teknolojilerindeki yerlileşme, ya- doğru kaydı. Tabi bu noktada sermaye, fikri-sı- ülkelerin bu durumu tersine çevirmeye yönelik
kın zamanda Türkiye’nin sadece sağlık hizmetleri nai (royalti) ve lisans hakları, sermaye malları neler yapacağı ile ilgili soru işaretlerini de bir-
sunumunda değil, aynı zamanda tıbbi teçhizat ve ara malları gibi stratejik öneme sahip bile- likte getiriyordu.
üretim ve ihracatında da ciddi bir hamle yapaca- şenler, gelişmiş ülkelerin ellerindeydi. Bu sü-
ğını göstermektedir. recin ciddi bir şekilde sekteye uğraması 2008 Üçüncü büyük çözülme ise, insan gücü ve ma-
yılındaki küresel ekonomik krizle olmuş, koru- kinelerin gitgide birbirinden ayrışmasını ifade
Tablo 2. Ciro Endeksleri ve Değişim Oranları Küresel Ekonomik Dönüşüm Süreçleri macı politikalar yavaş yavaş ortaya çıkmaya etmektedir. Yani yanında operatörü olmadan
(Sanayi, İnşaat, Ticaret ve Hizmetler) Bu yaşadığımız süreç globalleşmeden geriye dö- başlamıştır. Sonrasında ticaret savaşları diye otonom çalışan makineler, bu makinelere ge-
nüş müdür, yoksa farklı bir algoritmayla yeni bir nitelendirilen, ABD’nin Çin ile olan mücadelesi, reken müdahalelerin çok uzak mesafelerden
Tablo 3'te görüldüğü üzere, Nisan ayında ciddi şe- globalleşme dalgasının arifesinde miyiz? Bir gö- korumacı ekonomik politikaların hepten art- yapılabilmesi, servis hizmetlerinin uzaktan ve-
kilde düşmüş olan ihracatımız, Mayıs ayı itibariyle rüş, ulus ekonomilerinin ortaya çıkması ve öz ye- masıyla sonuçlanmıştır. rilmesi ve hatta uzaktan 3D yazıcılara yedek
3
toparlanma sinyalleri vermektedir. Haziran ayı ra- terliliklerin öneminin artması şeklindedir. Bu bir parçaların yazdırılarak yerinde işin çözülmesi
kamlarının geçen yılın aynı ayına göre %15,77 artış noktaya kadar doğru bir söylem olsa da resmin Çin, ikinci büyük çözülme dediğimiz 1990’larla gibi durumlar bu bağlamda değerlendirilmek-
göstermesi, ilgili bütün kurum ve kuruluşların ih-
racatçılarımız ile koordineli hareket ettiğine güzel
bir örnektir. Ekonomik Faaliyet Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs

Bu verilerle birlikte iç piyasanın canlılığını anlama- Perakende ticaret 169,4 171,0 182,0 144,3 154,2
mız açısından bakmamız gereken istatistiklerden Gıda, içecek ve tütün 177,5 181,9 228,5 214,9 208,3
biri de perakende ciro istatistikleridir. Tablo 4’e Gıda dışı (otomotiv yakıtı hariç)
göre; dikkat çeken en belirgin düşüş, tekstil sek- 166,7 172,1 166,7 118,6 138,6
töründedir. Azalışlar sonrasındaki artışlar, sağlık Bilgisayar, bilgisayar donanım ve yazılımları, 163,1 116,4 128,1
tedbirleriyle birlikte ekonomik hayatın canlılığını kitap, iletişim aygıtları v.b. 157,7 169,5
muhafaza etmenin önemini göstermektedir. Posta Ses ve görüntü cihazları, hırdavat, boya ve cam,
yolu ve internet üzerinden yapılan alışverişlerdeki elektrikli ev aletleri, mobilya v.b. 114,0 127,7 144,0 109,8 131,0
inanılmaz artış, pandemi döneminin acaba tekno-
lojik dönüşümde bir katalizör etkisi mi olacak so- Tekstil, giyim ve ayakkabı 193,1 182,2 130,9 43,3 91,7
rusunu tekrar hatıra getiriyor.
Eczacılık ürünleri, tıbbi ve ortopedik ürünler, 248,2 245,6 272,6 235,3 203,7
Turizm bu süreçte en çok etkilenen sektörlerin ba- kozmetik ve kişisel bakım malzemeleri
şında gelmektedir. Nisan ve Mayıs aylarını kıyas- Posta yoluyla veya internet üzerinden 322,8 365,4 411,4 535,7 622,2
larsak, geçen yılın aynı ayına göre %99 üzerinde
bir azalma görülmektedir. Sağlanan desteklerle Otomotiv yakıtı 164,2 151,4 152,3 105,5 113,9
Haziran ayında yerli ve yabancı turist sayısında Tablo 4. Perakende Ciro Endeksi (2015=100)

82 83